เครือข่ายอาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน(ค.อสช.) ; นวัตรกรรมกระบวนการสื่อสารชุมชนท้องถิ่น(๒)


กระบวนการสื่อสารชุมชนท้องถิ่น

การสืบสานต่อยอดกระบวนการเรียนรู้และการจัดตั้งกันเองของผู้คนในชุมชนท้องถิ่นเพื่อเข้าถึงและใช้สื่ออย่างเป็นรูปธรรมและเป็นจริงที่สุดนี้ นับเป็นนวัตรกรรมหนึ่งของกระบวนการสื่อสารชุมชนท้องถิ่นที่มีความสำคัญมาก ดังนี้

 ความสำคัญ จำเป็น

จากหลักการสำคัญ คือ การสื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อผนึกกำลังทุกฝ่ายแก้ปัญหาร่วมกัน จากกรณีปัญหาการฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่ประสบภัยสึนามิ มาจนขยายขอบเขตการจัดตั้งและดำเนินการของเครือข่ายอาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน(ค.อสช.)ในการดำเนินการพัฒนาชุมชนเข้มแข็ง ทางเครือข่ายฯ ได้พิจารณาเห็นความสำคัญในการสร้างเสริมให้มีอาสาสมัครนักสื่อสารประจำพื้นที่ ซึ่งจะมีบทบาทมากกว่าการเป็นนักข่าวหรือผู้สื่อข่าวของชุมชนเท่านั้น เพื่อให้คนในชุมชน เป็นอาสาสมัครนักสื่อสารจากพื้นที่ และเป็นกลไกส่วนหนึ่งของการเติมเต็ม การเชื่อมโยงกับพลังต่าง ๆ ที่มีอยู่ให้เกิดการไหลผ่านข้อมูลเชิงประจักษ์ของพื้นที่ และอนาคตเป็นการสร้างมิตรภาพของชุมชนในการพัฒนา

กลุ่มคนทำงานด้านการสื่อสารในชุมชนท้องถิ่นที่มีการเชื่อมต่อกัน เช่น กลุ่มงานวิทยุชุมชน  กลุ่มนักจัดรายการวิทยุท้องถิ่น สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย กลุ่มนักวิชาการสื่อสารในสถาบันการศึกษา ซึ่งมีการเกาะติดสถานการณ์ในชุมชนท้องถิ่นอย่างใกล้ชิดและกว้างขวาง อาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน จึงเป็นกลุ่มคนที่มาจากภาคชุมชนอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็น ตัวชาวบ้านเอง แกนนำชุมชน และสื่อท้องถิ่น มีความมุ่งมั่นที่จะแก้ไขปัญหาของชุมชนและร่วมสร้างช่องทางและให้เกิดมีกระบวนการของ อาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน ในรูปแบบของเครือข่าย โดยเป็นกลไกการรายงานสื่อสารเรื่องราวของท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตต่าง ๆ ของชุมชนอย่างต่อเนื่องโดยผ่านทางสถานีวิทยุชุมชน ที่เชื่อมโยงกับสถานีวิทยุท้องถิ่น และสานต่อถึงสื่อสาธารณะอย่างเป็นระบบ มีกระบวนการ

การรวมกลุ่มของคนทำงานด้านการสื่อสารในชุมชน ถือเป็นลักษณะที่น่าสนใจและควรค่าแก่การศึกษา เนื่องจากเป็นปรากฏการณ์การรวมตัวกันสร้างเครือข่ายเพื่อการสื่อสาร และความเข้มแข็งของชุมชน โดยคนทำงานด้านการสื่อสารในชุมชนเหล่านี้จะมีหน้าที่สะท้อนภาพจากสังคมในแหล่งต่างๆ ที่มีโอกาสได้ประสบพบเห็น โดยไม่จำกัดว่าจะเป็นที่ใด เป็นการสื่อสารเพื่อการรับรู้ และพัฒนาร่วมกันภายในชุมชนเอง

การแสดงออกของชุมชนท้องถิ่นต่อปัญหา และแนวทางการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นของตนเอง นับว่าเป็นการแสดงความคิดเห็นผ่านพื้นที่สาธารณะที่น่าสนใจอย่างหนึ่ง เพราะโดยปกติชุมชนท้องถิ่นเป็นกลุ่มบุคคลที่มีสิทธิค่อนข้างน้อยในการเป็นผู้ส่งสารให้สังคมหรือชุมชนของตนทราบถึงความเปลี่ยนแปลงและปัญหาที่เกิดขึ้นจริงในชุมชน

การขับเคลื่อนกระบวนการสื่อสารอย่างบูรณาการในชุมชนท้องถิ่นเพื่อขับเคลื่อนทางสังคมในประเด็นต่างๆของแต่ละพื้นที่โดยเครือข่ายอาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน(ค.อสช.)                มีโครงสร้างและการจัดความสัมพันธ์ในกระบวนการสื่อสารอย่างบูรณาการของเครือข่าย ค.อสช. ทั้งในระดับชาติและระดับจังหวัด ดังต่อไปนี้

 

Core - team

อาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน

(อสช.)

 

ผู้ปฏิบัติการสื่อสารมวลชนในจังหวัด /นักจัดรายการวิทยุกระแสหลัก-วิทยุชุมชน / นสพ.ท้องถิ่น/เคเบิ้ลทีวีท้องถิ่น/เว็บไซท์

แกนนำขับเคลื่อนงานในชุมชน/ท้องถิ่น จากกลุ่มงานที่เกี่ยวข้องกับการรณรงค์ด้านสุขภาวะชุมชน /ยาเสพติด/เอดส์ /ภูมิปัญญา-ศิลปะพื้นบ้าน /ชุมชนเข้มแข็ง / ฯลฯ

แกนนำภาคประชาสังคม / แกนนำภาคีความร่วมมือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง / ผู้บริหารสื่อท้องถิ่น / นักวิชาการท้องถิ่น / ปราชญ์ชาวบ้าน / แกนนำการขับเคลื่อนงานเครือข่ายองค์กรชุมชนในระดับจังหวัด

ค.อสช.

เครือข่ายสื่อชุมชนท้องถิ่น/นักจัดรายการ

จากกรอบคิดดังกล่าวข้างต้น จะเห็นว่ากระบวนการสื่อสารภายในท้องถิ่นมีพลังขับเคลื่อนทางสังคมอย่างสูงยิ่ง และมีความสัมพันธ์เป็นอย่างมากต่อวิถีการดำเนินชีวิตของชุมชน แต่ทั้งนี้ที่ผ่านมากระบวนการสื่อสารภายในชุมชนท้องถิ่นอย่างบูรณาการนั้นยังไม่ได้รับการสนับสนุนเท่าที่ควร

ดังนั้นโครงการเครือข่ายอาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน(อสช.)เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะชุมชน นี้ จึงเป็นตัวแบบหนึ่งของการประยุกต์ใช้กระบวนการสื่อสารอย่างบูรณาการผสานกับศักยภาพของชุมชนท้องถิ่น ระดมทุนทาเงสังคม เพื่อขับเคลื่อนประเด็นสุขภาวะชุมชนให้บรรลุผลอย่างเป็นรูปธรรมทั้งยังเป็นการศึกษาถึงการเรียนรู้ เพื่อ การปรับ พัฒนา รูปแบบ บทบาทของเครือข่ายอาสาสมัครนักสื่อสารชุมชน เพื่อให้บรรลุเป้าหมายและเป็นต้นแบบในการพัฒนากลไกสำคัญในการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นให้มีความเข้มแข็งอย่างยั่งยืนต่อไป

 

หมายเลขบันทึก: 176390เขียนเมื่อ 11 เมษายน 2008 08:15 น. ()แก้ไขเมื่อ 16 มิถุนายน 2012 11:00 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท