คุณสมหมาย พลอาจ แห่งนาป่าแดงผลิตน้ำส้มควันไม้เพื่อใช้เอง
องค์ความรู้เรื่องการเผาถ่านและการเก็บน้ำส้มควันไม้ของคุณสมหมาย พลอาจ แห่งนาป่าแดง หมู่ที่1 บ้านนาป่าแดง ตำบลคุยบ้านโอง อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร
ผมได้มีโอกาสไปพูดคุยกับคุณสมหมาย พลอาจ ซึ่งเป็นแกนนำเกษตรกรชุมชนบ้านป่าแดงคนหนึ่ง เนื่องจากคุณสมหมาย เป็นปราชญ์ชาวบ้านคนหนึ่งที่สนใจ ใฝ่รู้ด้านเกษตรชีวภาพ จากการเล่าให้ฟังเดิมคุณสมหมายเป็นคนที่แพ้สารเคมี จึงได้ปรับเปลี่ยนวิธีคิดโดยสนในที่ศึกษา เรียนรู้ จนนำมาปฏิบัติจริง ทำเอง ใช้เอง แล้วบอกต่อให้เพื่อนบ้านและญาติพี่น้อง โดยเฉพาะการเผาถ่านและการเก็บน้ำส้มควันไม้
วิธีการเผาถ่านและการเก็บน้ำส้มควันไม้
ขั้นตอนที่1. จะต้องเตรียมอุปกรณ์ ได้แก่ ถังเปล่าขนาด 200 ลิตร(ถังที่ไม่มีน้ำมันแล้ว) ทำการตัดปากถังให้เหลือขอบถังอยู่ห่างจากฝาถัง 2 นิ้ว จากนั้นทำการตัดฝาถังกว้าง 20 ซม. สูง 20 ซม. เพื่อทำเป็นประตูพาความร้อนเข้าไปในถัง จากนั้นทำการเจาะด้านล่างของถัง มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 4 นิ้ว ซึ่งให้อยู่ด้านท้ายของถังเป็นช่องระบายควัน ใช้ข้องอปูน ขนาด 4 นิ้วอีกหนึ่งอัน เชื่อมด้วยดินเหนียวตรงช่องระบายควัน จากนั้นให้เตรียมไม้ไผ่เจาะทะลุปล้อง ยาว4-6 เมตร โดยเหลือปล้องสุดท้ายไว้กักน้ำควันถ่าน จากนั้นทำการบากไม้ไผ่เป็นช่องให้ควันถ่านเข้า และเจาะดักน้ำโดยใช้ช้อนกินข้าวเสียบไว้
ขั้นตอนที่2. วิธีการลงมือทำ โดยใช้อิฐบล็อกวางหนุนปากถัง 1 ก้อน (วางนอน ) แล้วใช้ท่อนฟืนท่อนสั้น ขนาด 10 ซม. วางรองเป็นหมอน จำนวน 3 ท่อน จากนั้นให้เรียงฟืนยาว 80 ซม. ขนาด 2-3 นิ้ว ให้ท่อนเล็กอยู่ด้านล่าง ใช้ฝาน้ำมันที่ตัดที่ตัดไว้ปิดแล้ว เชื่อมด้วยดินเหนียวเชื่อมให้มิด จากนั้นทำการต่อท่อระบายอากาศ และใช้ดินเหนียวเชื่อมให้มิด นำเอาอิฐบล็อกเรียงปากเตา จำนวน 4 ก้อนสำหรับจุดไฟ โดยนำทรายหรือดินถมถัง 200 ลิตรให้มิด ใช้ฟืนจุดปากเตา ใช้เวลาประมาณชั่วโมงที่ 5 ของการจุด เริ่มเก็บน้ำส้มควันไม้หลังเกิดควันป่า (ควันสีขาว ปนน้ำตาล ) ประมาณชั่วโมงที่ 9 เริมหยดเก็บน้ำส้มควันไม้ หรือสังเกตควันสีขาวปนเทาออกน้ำเงิน อุณหภูมิในเตา ประมาณ 400 องศา พอควันใสสีเทา เริ่มใช้กระเบื้องวางปากปล่องและหน้าเตา พร้อมโกยดินออกรอจนถังเย็น เปิดเอาถ่านออกได้ ห้ามใช้น้ำรดถัง
ขั้นที่3. น้ำส้มควันไม้ที่ได้ เป็นควันที่เกิดจากการเผาถ่านในช่วงที่ไม้กำลังเปลี่ยนเป็นถ่าน เมื่อทำให้เย็นลงจนควบแน่นแล้ว กลั่นตัวเป็นหยดน้ำซึ่งจะเก็บช่วงที่อุณหภูมิในเตาอยู่ระหว่าง 300-400 องศา และอุณหภูมิที่ปากปล่องควันอยู่ระหว่าง 80-150 องศา ของเหลวที่ได้นี้ เรียกว่า น้ำส้มควันไม้มีกลิ่นไหม้ ส่วนประกอบใหญ่เป็นกรดอะซิติค มีความเป็นกรดต่ำ มีสีน้ำตาลแกมแดง
สำหรับวิธีการเก็บน้ำส้มควันไม้ จะปล่อยให้ควันวิ่งผ่านไม้ไผ่ยาว 4-6 เมตร เมื่อได้น้ำส้มควันไม้แล้วทิ้งไว้ในภาชนะพลาสติก เป็นเวลา 3 เดือน เก็บไว้ในที่ที่ไม่ถูกแสงแดด ไม่สั่นสะเทือน เพื่อให้สารที่เป็นน้ำมันทาร์ (TAR ) ตกตะกอนเสียก่อน
ความเห็น (7)
สวัสดีค่ะ
เคยได้ยินมานานแล้วค่ะ
แต่ไม่ทราบว่านำมาใช้ประโยชน์อย่างไรบ้าง
ใช้ได้เหมือนกับน้ำหมักชีวภาพทั่วไปไหมค่ะ
ขอบคุณค่ะ
- ขอบคุณอ.มิม
- ที่แวะมาทักทายกัน และลปรร.
- ความจริงแล้ว น้ำส้มควันไม้ มีประโยชน์มากทีเดียว ทั้งด้านอุตสหกรรม ได้แก่ใช้ผลิตสารระงับกลิ่นตัว สารปรับปรุงผิว อาหารรมควัน ย้อมผ้า ป้องกันเชื้อรา และแมลงในเนื้อไม้ และสารรักษาโรคผิวหนังเป็นต้น สำหรับใช้ด้านในครัวเรือน ได้แก่ ใช้รักษาแผลถูกน้ำร้อน ไฟลวก นำกัดเท้า เชื้อราที่ผิวหนัง โรคเรื้อนในสัตว์ กำจัดมด ปลวก กำจัดกลิ่นจากกองขยะ พื้นคอกสัตว์ เป็นต้น สำหรับด้านการเกษตร จะใช้ผสมน้ำเพื่อรดต้นไม้ผล เพื่อเพิ่มความหวาน ช่วยย่อยสลายปุ๋ยคอกลดกลิ่น ใช้ผสมน้ำป้องกันเชื้อราและป้องกันกำจัดศัตรูในพืช สำหรับอัตรการผสมใช้ก็จะแตกต่างกันออกไปครับ
- ขอบคุณครับ
- สวัสดี ค่ะ คุณพี่เขียวมรกต
- เคยไปชมการทำนำส้มควันไม้ที่ บ้านท่างาม อ.วัดโบสถ์ จ.พิษณุโลก ค่ะ
- เพิ่งเห็นว่า ควันไม้ นี้สารพัดประโยชน์ จริงจากภูมิปัญญาชาวบ้าน สามารถไล่แมลงมารบกวน และอื่น ๆๆ อีกมาก
- เคยนำมาราดดับกลิ่น ได้ผล จริงๆๆ ค่ะ
- จะขออนุญาต นำรายละเอียด ตรงนี้ ไปเผยแพร่ เพื่อประโยชน์ทางการศึกษาต่อไปนะคะ ขอบพระคุณ มากค่ะ
หวัดดดีครับ
- ถ้าใช้แกลบแทนไม้ จะได้แกลบเผา นำไปปรับปรุงบำรุงดินได้อีกด้วย
- ขอบคุณ อ.สุวรรณา
- ที่มาแวะทักทายกัน
- ยินดีครับ
- ขอบคุณอ.หนุ่มฯ
- ที่มาแวะเยี่ยมกันอย่างต่อเนื่อง
- ใช่ครับ หากใช้แกลบเผา ก็น่าจะมีประโยชน์เหมือนกันนะ
- คงจะต้องถอดองค์ความรู้ที่หลากหลาย
มาขอยืมภาพไปใช้ประกอบกลอนน้ำส้มควันไม้ครับผม