kong
นาย ก้องเกียรติ เติมเกษมศานต์

ปากแหว่งเพดานโหว่ : การพิมพ์ปากทำเพดานเทียม obturator


การทำเพดานเทียม (obtulator) ซึ่งในการทำต้องมีการพิมพ์ปากด้วย ซึ่งการพิมพ์ในเด็กแรกเกิด (อายุ 1- 2 วัน) และมีปากแหว่งเพดานโหว่ด้วย เป็นสิ่งที่ต้องใช้ประสบการณ์และการเตรียมความพร้อมที่ดี

เมื่อพบเด็กแรกเกิดที่เป็นปากแหว่งเพดานโหว่  สิ่งแรกที่ทันตแพทย์จะต้องทำคือการให้กำลังใจกับพ่อแม่ การอธิบายถึงขั้นตอนการรักษาและผลการรักษา ซึ่งส่วนใหญ่ผมจะใช้รูปทั้งจากในหนังสือ และที่เก็บไว้มานำเสนอให้ผู้ปกครองและญาติดูด้วยกัน  สิ่งที่ต้องทำต่อมากรณีที่เด็กมีเพดานโหว่คือการทำเพดานเทียม (obtulator)  ซึ่งในการทำต้องมีการพิมพ์ปากด้วย ซึ่งการพิมพ์ในเด็กแรกเกิด (อายุ 1- 2 วัน) และมีปากแหว่งเพดานโหว่ด้วย เป็นสิ่งที่ต้องใช้ประสบการณ์และการเตรียมความพร้อมที่ดี

  • ในส่วนแรกหลังจากพูดคุยกับพ่อแม่ ผู้ปกครอง จนเข้าใจเรียบร้อยแล้ว คือการประเมินสุขภาพของเด็ก เด็กที่น้ำหนักแรกเกิดน้อย ช่องปากแคบ  ปากแหว่งเพดานโหว่ที่กว้างมาก ๆ จะทำให้การพิมพ์ปากทำได้ยากมากกว่า

  • การเตรียมอุปกรณ์และเจ้าหน้าให้มีความพร้อม จะช่วยให้งานเสร็จเร็วขึ้น ที่สำคัญคือการเตรียมเครื่องดูดในช่องปาก เพื่อเตรียมดูดวัสดุที่อาจหลุดเข้าไปในช่องปากเด็ก โดยต้องให้ผู้ช่วยระวังตัวไว้ตลอดเวลา
  • หลังจากตรวจดูในช่องปากแล้ว จะทำการเลือกถาดพิมพ์ปาก (ควรมีถาดพิมพ์ปากซึ่งทำจากเด็กที่เป็นปากแหว่งเพดารโหว่ในรายอื่น ๆ เก็บไว้) หากขนาดไม่พอดี อาจกรอให้เล็กลง หรือเพิ่มขนาดโดยต่อด้วยขี้ผึ้ง

  • เมื่อเตรียมถาดพิมพ์ปากได้ขนาดแล้ว จะต้องทากาวยึดวัสดุพิมพ์ปากและปล่อยให้แห้งก่อน (ถ้าไม่แห้งจะติดเลอะปากเด็ก)
  • วัสดุพิมพ์ปากควรเป็นแบบแข็งตัวเร็ว ในบ้างครั้งอาจต้องผสมน้ำอุ่น เพื่อให้แข็งตัวเร็วมากขึ้น

  • ก่อนพิมพ์ปาก ควรใช้ผ้าก๊อสสะอาดอุดบริเวณช่องเพดานโหว่ที่ลึก  เนื่องจากเวลาพิมพ์วัสดุพิมพ์ปากอาจฉีกขาด ตอนดึงออกจากช่องปาก ซึ่งจะเอาออกยากมากเพราะเด็กไม่อยู่นิ่ง (อย่าลืมนับผ้าก๊อสว่าอุดไปกี่ชิ้น เพราะเมื่อพิมพ์เสร็จแล้ว ต้องเอาออกให้หมด ซึ่งเช็คจากการนับจำนวนชิ้น) 
  • ในระหว่างพิมพ์ปาก หากเด็กร้องไห้เสียงดัง แสดงว่าเด็กยังหายใจได้ แตถ้าหากเด็กเงียบ และหน้าเขียว ให้ขยับถาดพิมพ์ปากเล็กน้อย เพื่อให้มีช่องให้เด็กสามารถหายใจได้ (การที่วัสดุพิมพ์ปากแข็งตัวเร็วจะช่วยให้เอาวัสดุพิมพ์ออกมาได้เร็วขึ้น แก้ปัญหานี้ได้)

  • หลังจากพิมพ์เสร็จ ตรวจแบบรอยพิมพ์ว่าได้ตามต้องการหรือไม่ อย่าลืมตรวจในช่องปากว่ามีวัสดุหลงเหลือหรือไม่ ถ้ามีเอาออกให้หมด

  • นำแบบรอยพิมพ์ไปเททำแบบด้วยปูนเทแบบ

  • นำมาอุดรอยโหว่ ด้วยขี้ผึ้ง

  • ทำเพดานเทียม (obtilator) 

  • ก่อนนัดใส่เพดานเทียม ให้ผู้ปกครอง หรือพยาบาลงดการป้อนนม 2-3 ชั่วโมง ก่อนใส่ เพื่อให้ง่ายต่อการสอนให้ดูดนม
  • เวลาใส่ให้ตรวจดูว่ามีรอยกดบริเวณไหนบ้าง ให้กรอออก ดังนั้นการใช้วัสดุแบบใส ในการทำเพดานเทียมจะช่วยให้ตรวจหารอยกดได้ง่ายขึ้น

  • เวลาดูดนมให้ตั้งศรีษะเด็กขึ้น ระวังเด็กสำรัก หากหากเป็นไปได้ให้สอนการดูดนมมารดา (ในรายนี้มารดาออกมาจาก ward ไม่ได้)

  • เด็กจะดูดนมได้ดี หากเพดานเทียมแนบสนิท และไม่กดเจ็บ สังเกตุได้จากลักษณะการดูดนม ซึ่งเด็กจะมีความสุขที่ได้ดูด

  • เพดานเทียมนอกจากจะทำให้เด็กดูดนมได้แล้ว ยังเป็นการสร้างความผูกพันระหว่างพ่อแม่กับเด็ก  การให้ความหวังกับพ่อแม่ว่าหากเด็กน้ำหนักมากขึ้น แข็งแรงมากขึ้น การผ่าตัดแก้ไขจะทำได้ดีขึ้น เป็นการสร้างกำลังใจให้กับพ่อแม่ที่สำคัญ นอกจากนั้นการที่เด็กสำรักน้ำหรือน้ำนม จากการไม่ใส่เพดานเทียม ก็จะลดน้อยลง (การสำลักน้ำเข้าปอด เด็กอาจเป็นโรคนิวมอเนีย เสียชีวิตได้)  
  • การทำเพดานเทียมควรจะทำในช่วง 1-3 วันแรก เพราะถ้าหลังจากนั้น เด็กจะยอมรับเพดานเทียมได้ยากขึ้น  ซึ่งอาจเกิดจากการที่เด็กคุ้นกับลักษณะช่องปากที่มีมาแต่เกิดแล้ว
  • ขอบคุณครับ ..............  
หมายเลขบันทึก: 157898เขียนเมื่อ 7 มกราคม 2008 12:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:41 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (10)
  • ตามมาอ่านค่ะ ... เห็นรายละเอียดดีมากเลย
  • ขอบคุณค่ะ หมอก้อง

สวัสดีค่ะ ขอบคุณมากนะคะสำหรับข้อมูล ไทราบว่าหมอเป็นคนจใอไรเหรอ เห็นรูปถ่ายเป็นนำตกภูซางใช่มั้ย พอดีเป็นคนเชียงคำค่ะ ตอนนี้เรียนเทคโนโลยีบัณฑิต ที่มหิดลค่ะ

กำลังจะต้องทำ obtulator ในเคส cleft palate กำลังรวมรวมความรู้ และซักซ้อมอยู่ ข้อมูลเป็นประโยชน์มาก ขอบคุณ

ขอบคุณมากครับสำหรับความรู้ ผมขอเป็นวิทยาทานนะครับเพื่อนำไปสอนนักศึกษา

ยินดีครับ อาจารย์


ใช้วัสดุอะไรทำเพดานเทียมครับ...

คือหนูอายุ 19 ย่าง 20 แล้วค่ะ เป็นปากแหว่งอย่างเดียว พูดชัด จัดฟันแล้วคะ รอยแผลจางมากแล้วใช้ชีวิตปกติมากคะ แต่จมูกรูไม่เท่ากันและกระดูกอ่อนตรงสันจมูกไม่มีเลยทำให้จมูกเบี้ยวไปข้างซ้ายคะ ดั้งไม่ค่อยโด่งและ หน้าทรงมะม่วงน่ะคะ ปิดเทอมคุณพ่อคุณแม่จะพาไปแก้ไข อยากรู้ว่า ควรทำอันไหนก่อนคะ ผ่าตัดขากรรไกรเพื่อแก้ไขรูปหน้า ทำริมฝีปางให้ได้รูป กับแก้ไขจมูกให้เป็นทรง ขอบคุนค่ะ

คงต้องปรึกษาหมอที่รักษาจะดึสุดครับ

น้อง๒ เดือนแล้วทำได้ไหมคะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท