คิดไม่ออก...เปลี่ยนหัวข้อ

เมื่อกลางเดือนพฤศจิกายนได้มีนักเรียนชั้นม.4 กลุ่มหนึ่ง....ขอให้เป็นที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์ซึ่งกลุ่มนี้ทำโครงงานประเภททดลอง เคยส่งโครงร่างมาให้ตนเองอ่าน และมาขอคำแนะนำอยู่ประมาณ 2 ครั้ง มาครั้งนี้...มาพร้อมกับปัญหามาฝากครูมากมาย...โครงงานของเด็กๆ ก็คือ ต้องการวัดปริมาณแอลกอฮอล์ที่ได้จากการหมักเปลือกผลไม้  แต่จากการสอบถามว่า จะวัดปริมาณแอลกอฮอล์ใช้วิธีการอะไร...จะวัดในรูปแบบไหน...เด็กๆ ก็ยังไม่ได้สืบค้นข้อมูล  ก็เลยให้คำแนะนำไปถึงวิธีที่เหมาะสม และเป็นไปได้  ก็พบปัญหาใหม่ว่า ครูขา ถ้าหมักหนูใช้ถังสีได้มั่ยค่ะ...ก็เลยบอกว่า "ครั้งแรกเราทำการทดลองเพื่อหาความเป็นไปได้ และต้องการสังเกตผลบางอย่าง  เราอาจใช้ปริมาณเปลือกไม้ ประมาณ 50 กรัม และยีสต์เล็กน้อย  น่าจะหาภาชนะอย่างอื่น"  นักเรียนก็ให้ข้อมูลว่า  ไม่มีภาชนะที่เหมาะ...เพราะไม่มีฝาปิด ก็เลยบอกว่า "หาฝาอย่างอื่นแทนไม่ได้เหรอค่ะ...."แต่ต่อมาคิดถึงกระปุกโยเกิร์ตนมสดตนเองทานบ่อยมาก และชอบล้างเก็บมาใส่ของเล็กๆ น้อยๆ ก็เลยให้กลุ่มนี้ไปเป็นตัวอย่างไปหนึ่งกระปุก....หลังจากนั่นก็สนทนากันอีกหลายประเด็น  ที่สรุปคือ  นักเรียนต้องฝึกทักษะการคิดแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ  และต้องคิดเชิงสร้างสรรค์ได้ด้วย  การทำโครงงานจึงจะสนุกมีชีวิตชีวา  พยายามให้เขาฝึกคิด ฝึกแก้ปัญหาด้วยตนเอง  แล้วพยายามบอกว่า "อดทนหน่อยนะค่ะ...ครูอาจจะละเอียด แนะนำ และให้ข้อสังเกตมากมาย  แต่ก็หวังนะค่ะ...ว่านักเรียนจะได้ทักษะกระบวนการทำงาน  และฝึกทักษะชีวิตไปด้วย" นักเรียนบางคนเวลาเจอครูซักถาม หรือทำงานแล้วติดขัด  มักจะบอกว่า ครูขอหนูขอเปลี่ยนเรื่องได้หรือเปล่าค่ะ  ตนเองก็จะแนะกลับไปเสมอว่า "ปัญหามีนะเป็นเรื่องธรรมดา แต่การเจอปัญหาแล้วหนีปัญหานี้สิไม่ธรรมดา...อยากเปลี่ยนก็ได้แต่เราจะทำงานทันหรือเปล่า."  การทดลองนี้เราสามารถเปลี่ยนหัวข้อเรื่องได้ โดยยังมีตัวแปรต้น และตัวแปรตามที่เราสนใจ....แต่ถ้าเจอปัญหาแล้วเปลี่ยนชื่อเรื่อง....ครูไม่เห็นด้วย.....สรุปทักษะการคิดแก้ปัญหาก็ถือเป็นทักษะที่สำคัญอีกทักษะหนึ่ง....โครงงานวิทยาศาสตร์ถือเป็นเวทีฝึกฝนอีกหนึ่งเวทีค่ะ

[นายช่างใหญ่]

สวัสดีครับอาจารย์นก ฯ

              อาจารย์คิดถูกแล้วครับ...การคิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาเป็น...จำเป็นสำหรับเด็กไทยครับ...โลกข้างหน้ามีอีกยาวไกล...การแข่งขันก็มีอีกมากมาย...ให้เขาเหนื่อยตั้งแต่ตอนนี้เถอะครับ...แต่อย่าให้เขาท้อถอยเลยครับ...

                                 โชคดีครับ