ผู้เขียนติดตามข่าวที่มีพระภิกษุรูปหนึ่งออกมาประท้วงภาพ ภิกษุสันดานกา มาตั้งแต่ต้น เพื่อจะดูว่าปรากฎการณ์ทางสังคมจะเป็นไปอย่างไรต่อไป... และวันนี้ องค์กรสงฆ์ (บางองค์กรมิใช่ทั้งหมด) เริ่มเคลื่อนไหวเป็นขบวนการเพื่อต่อต้าน ก็ดูกันต่อไปว่าจะเป็นไปอย่างไร...
ตั้งแต่ เริ่มเรียนไวยากรณ์บาลี เมื่อถึงเรื่องสมาส ก็จะเริ่มรู้จักคำว่า กากสูโร เพราะมีอยู่ในแบบเรียน... คำนี้ถ้าแปลเป็นสำนวนไทยๆ จะแปลว่า (ภิกษุ) สันดานกา ก็น่าจะไม่ผิด... และเชื่อว่า สำนวนไทยว่า ภิกษุสันดานกา ก็มีที่มาจากคำศัพท์นี้ ดังนั้น ก็จะนำศัพท์นี้มาเล่าสักเล็กน้อย...
กากะ + สูโร = กากสูโร
กากะ แปลว่า กา
สูโร แปลว่า กล้า
ดังนั้น คำว่า กากสูโร จึงค่อนข้างจะแปลยากสำหรับผู้แรกศึกษาบาลี เพราะสามารถแปลได้หลายนัย เช่น
- (คน) กล้าเพียงดังกา
- กาตัวกล้า
- ความกล้าแห่งกา
- (คน) มีความกล้าเพียงดังความกล้าแห่งกา
.............
กากสูโร ในความหมายแรกคือ (คน) กล้าเพียงดังกา มีวิเคราะห์ว่า...
กาโก อิวะ สูโร (ชโน) กากสูโร = (อันว่าคน) กล้าเพียงดังกา ชื่อว่า กากสูโร (กล้าเพียงดังกา)
.........
กากสูโร ในความหมายที่สองคือ กาตัวกล้า มีวิเคราะห์ว่า...
กาโก สูโร กากสูโร = อันว่ากา ตัวกล้า ชื่อว่า กากสูโร (กาตัวกล้า)
........
กากสูโร ในความหมายที่สามคือ ความกล้าแห่งกา มีวิเคราะห์ว่า...
กากัสสะ สูโร กากสูโร = อันว่าความกล้า แห่งกา ชื่อว่า กากสูโร (ความกล้าแห่งกา)
.........
กากสูโร ในความหมายสุดท้ายคือ (คน) มีความกล้าเพียงดังความกล้าแห่งกา มีวิเคราะห์ว่า...
กากัสส สูโร อิวะ สูโร ยัสสะ โส กากสูโร (ชโน) = อันว่าความกล้า ของคนใด เพียงดังความกล้า แห่งกา อันว่าคนนั้น ชื่อว่า กากสูโร (มีความกล้าเพียงดังความกล้าแห่งกา)
........
ตามคำว่า กากสูโร นี้ จะเห็นได้ว่า นอกจากจะใช้กับกาจริงๆ แล้ว บางครั้งก็นำพฤติกรรมของกาบางอย่างมาเปรียบเทียบกับคน... และพระพุทธเจ้าทรงนำมาเปรียบเทียบกับภิกษุอลัชชีบางรูปที่มีพฤติกรรมอย่างนั้น... และเมื่อคำนี้ตกมาสู่วัฒนธรรมภาษาไทยก็ได้รับการเรียกชื่อใหม่ว่า (ภิกษุ) สันดานกา ซึ่งคนทั่วไปเข้าใจได้ง่ายกว่า....
เมื่อมาแปลคัมภีร์ก็เคยเจอคำนี้และเคยแปลคำอธิบายไว้... แต่ก็หลายปีแล้ว ความจำจึงเลือนๆ ไป... จำได้เพียงคำเดียวว่า แกล้งส่งใจไปที่อื่น นั่นคือ กาจะจับอยู่ในที่บางแห่งเช่น ตามกิ่งไม้หรือชายคา คอยท่าอยู่ แต่แกล้งไม่มอง ไม่สนใจ พอเจ้าของเผลอก็จะบินมาโฉบอาหารนั้นไปอย่างรวดเร็ว... ทำนองนี้ (รายละเอียดสันดานกาทั้งหมด ตอนนี้หาอ่านจาากในอินเทอร์เน็ตได้ไม่ยาก)
ส่วนรูปภาพที่ำกำลังเป็นข่าวนั้น ไม่ตรงกับความหมายเดิม แต่ก็สะท้อนบางสิ่งบางอย่างของพระ-เณรบางรูปโดยอ้อมได้....
ส่วนผู้สนใจข่าวนี้ จะมีความเห็นอย่างไรบ้าง ก็อาจบอกเล่าความเห็นในบันทึกนี้ได้.....