ความมั่นคงของมนุษย์

     ทันทีที่ผมหลุดคำว่า “ความมั่นคงของมนุษย์” พี่ศักดิ์ ผู้ใหญ่บ้านแห่งบ้านทางเกวียน ต.โคกม่วง อ.เขาชัยสน จ.พัทลุง เป็นชุมชนที่ครอบครัวผมอยู่ในปัจจุปัน (ที่เคยเขียนถึงหลานครั้งแล้ว เช่น บันทึกเรื่องคนไม่มีสัญญาณ เป็นต้น) ก็ถามกลับให้เคลียร์ใจว่าหมายถึงอะไร ผู้ใหญ่บอกว่าให้เพื่อนพอได้เข้าใจบ้าง เป็นตอนหนึ่งขณะที่ผมบอกว่ามุมมองจากผมแล้ว “คนทางเกวียน มีความมั่นคง และพอเพียง ระดับหนึ่ง น่าจะเรียกว่าเป็นตัวอย่างความมั่นคงของมนุษย์ได้”

     ผมเลยเขินนิดนึงเพราะใช้คำที่ “แผลง ๆ” หรือ แปลก ๆ สำหรับคนร่วมวงสนทนาด้วย แต่ก็ทำหน้าจืด อธิบายต่อไปว่า ให้หมายถึง ความพอดี หรือสมดุลทั้งสุขภาพตนเอง และชุมชน พึ่งตนเองกันได้ ด้านเศรษฐกิจของครอบครัว ทุกคนมีงานทำ และในชุมชนก็มีระบบสหกรณ์ที่มีประสิทธิภาพเป็นต้นแบบ ได้มีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครอง รวมถึงยังได้มีการร่วมกันทำหมู่บ้านพัฒนาที่เน้นการจัดการกับสิ่งแวดล้อมของชุมชน ถึงเวลารื่นเริงก็ออกมาสนุกสนานกัน ทุกคนก็พอใจและได้แรงใจจากการอธิบายของผมในครั้งนั้น

     ทีนี่ผมลองสืบค้นดูที่กูรูท่านได้ให้ความหมายไว้บ้าง จะได้เชื่อม ๆ ถึงกันหน่อย หรือจะนำมาใช้อีก ก็จะได้ดูสมาร์ทหน่อย โดยคัดลอกจาก "ความมั่นคงของมนุษย์ โดย ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม ในหนังสือรายงานผลการดำเนินงาน 9 เดือน กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ดังนี้ครับ

          ความมั่นคง หมายถึง
          ความมั่นคงทางสุขภาพ ได้แก่ ความไม่เป็นโรคร้ายแรง ไม่เจ็บไข้ได้ป่วยถึงขั้นที่เป็น อุปสรรคต่อการประกอบอาชีพ หรือการดำนินชีวิตตามปกติ เป็นต้น
          ความมั่นคงทางเศรษฐกิจ คือ มีช่องทางเลี้ยงชีพ หรือมีรายได้เพียงพอแก่ความจำเป็นพื้นฐานของตนเอง และครอบครัวอันประกอบด้วยปัจจัย 4 เป็นอย่างน้อย โดยไม่มีหนี้สินที่เป็นภาระเกินกำลังส่งคืน รวมทั้งมีหลักประกันความมั่นคงของรายได้ในอนาคตามสมควร
          ความมั่นคงทางสังคม ซึ่งรวมถึงความมั่นคงของครอบครัวและชุมชน ความปลอดภัยใน ชีวิตและทรัพย์สิน การอยู่ร่วมกันอย่างปกติสุขในสังคม เป็นต้น
          ความมั่นคงทางการเมืองการปกครอง ได้แก่ การมีสิทธิเสรีภาพเพียงพอ ไม่ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน มีความยุติธรรม เสมอภาคในสังคมประเทศชาติ มีความปลอดภัยจากการรุกราน หรือการทำให้แตกสลาย เป็นต้น
          ความมั่นคงทางทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คือ มีทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมที่เอื้ออำนวยอย่างต่อเนื่องต่อการประกอบอาชีพ และการดำเนินชีวิต โดยไม่เกิดการเสื่อมโทรมจนเป็นปัญหา หรืออุปสรรคต่อความมั่นคงด้านอื่นๆ