Hooke: ศัตรูคนสำคัญของ Newton

     Robert Hooke ได้เคยใช้กล้องโทรทรรศน์ที่มีความยาว 20 เมตร ศึกษาวงแหวนของดาวเสาร์ และได้วาดภาพของหลุมอุกกาบาตต่างๆ บนดวงจันทร์อย่างละเอียด นอกจากจะมีผลงานด้านดาราศาสตร์แล้ว เขาคนนี้ยังเป็นสถาปนิกผู้ช่วยของ Christopher Wren สร้างกรุงลอนดอนขึ้นใหม่ หลังจากที่เมืองถูกมหาอัคคีภัยทำลายไปเมื่อปี พ.ศ. 2209 ส่วนผลงานที่สำคัญด้านฟิสิกส์ ได้ประดิษฐ์นาฬิกาที่เดินด้วยสปริงเป็นเครื่องแรกของโลก และเขาผู้นี้ยังได้ใช้กล้องจุลทรรศน์ศึกษาสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่ตามองเห็นยากเช่น ไร หมัด และแมลงวันด้วย อีกทั้งยังได้กล่าวถึงสาเหตุการสูญพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตก่อนที่ Charles Darwin จะเกิดถึง 15 ปี บุคคลผู้สามารถทุกเรื่องจนเปรียบเสมือนเป็น Leonardo da Vinci ของอังกฤษ

     ในปี พ.ศ. 2222 ประวัติศาสตร์มีหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่า Hooke ได้เขียนจดหมายถึง Newton เพื่อขอให้ช่วยแก้ปัญหาโจทย์เรื่องลักษณะวงโคจรของดาวเคราะห์รอบดวงอาทิตย์ ขณะถูกแรงที่แปรผกผันกับระยะทางยกกำลังสองกระทำ และนี่ก็คือความผิดพลาดครั้งสำคัญ เพราะการถาม Newton เรื่องนี้เท่ากับเป็นการเอาปลาไปให้แมวกิน เพราะ Newton เองก็ครุ่นคิด และรู้เรื่องแรงโน้มถ่วงเช่นกัน แต่ Newton มีความสามารถทางคณิตศาสตร์สูงกว่า Hooke มาก จึงได้ใช้ความสามารถด้านนี้เดินหน้าแก้ปัญหาที่ Hooke ถาม ได้เรียบร้อย และได้เรียบเรียงผลงานลงพิมพ์ใน Principia ในปี พ.ศ. 2230 ดังนั้นจึงเป็นเรื่องไม่แปลกที่ Hooke ได้ออกมาโวยวายเสียงลั่นสนั่นเมืองว่า Newton ขโมยความคิดของตน การกล่าวหาเช่นนี้ทำให้ Newton แค้นเคืองมาก และก็ได้แถลงตอบโต้ว่า ไม่เคยขโมย และไม่เคยได้เรียนอะไรๆ จาก Hooke เลย

     เรื่องนี้น่าสนใจมากในแง่การศึกษาประวัติศาสตร์ ผมนำมาเฉพาะบางส่วนครับ บทความฉบับเต็มเรื่อง Hooke : ศัตรูคนสำคัญของนิวตัน โดย สุทัศน์ ยกส้าน ภาคีสมาชิก ราชบัณฑิตยสถาน เผยแพร่อยู่ที่ http://www.sudipan.net อยากแนะนำที่นี่มีเรื่องราวดี ๆ อีกเยอะครับ ลองสมัครสมาชิกเมื่อมีการ Update เราจะได้ทราบทาง e-mail ด้วย