หลายต่อหลายคนอาจสับสน บวกกับความพิศวงงงงวย ว่าเวลาที่เราจะทำวิจัยสักชิ้นหนึ่งเราจะมีหลักการในการเลือกใช้สถิติอย่างไร วันนี้เลยอยากมาสรุปความคิดรวบยอดของหลักการเลือกใช้ สถิติเชิงพรรณนา กับ สถิติอ้างอิง กันก่อน
ขอทำความเข้าใจกันเล็กน้อยว่า ก่อนอื่นทุกคนต้องรู้ก่อนนะคะว่างานวิจัยที่กำลังจะทำนั้นเราจะทำกับใคร ประชากร หรือ กลุ่มตัวอย่าง ... สำคัญมากเลยนะคะ เพราะว่าเมื่อใดก็ตามที่เรากำลังศึกษา ประชากร ค่าที่ได้จากการศึกษาประชากรนั้นเราจะเรียกว่า พารามิเตอร์ ซึ่งเราจะสามารถสรุปผลที่ศึกษาได้ในทันทีว่างานวิจัยชิ้นนี้คำตอบคืออะไร เพราะสิ่งที่เราศึกษา คือ ประชากรทั้งหมด ดังนั้นคำตอบที่ได้ออกมาไม่ว่าจะเป็นอย่างไร มันคือ คำตอบของ ประชากร ค่ะ สรุปได้เลย สถิติที่ใช้ในการหาคำตอบก็คือ "สถิติเชิงพรรณนา"
หากเมื่อใดก็ตามที่เราทำวิจัยกับกลุ่มตัวอย่าง แล้วเราค่าที่ได้จากการศึกษากลุ่มตัวอย่างนี้เราจะเรียกว่า ค่าสถิติ ซึ่งค่าสถิติตัวนี้เราจะได้มาจากการใช้ "สถิติเชิงพรรณนา" มาอธิบายเช่นเดียวกันกับการศึกษาจากประชากร แต่ "จงจำไว้อย่างค่าสถิตินี้เป็นค่าหรือเป็นคำตอบที่เราใช้ในการอธิบายกลุ่มตัวอย่างเท่านั้น เรายังสรุปไปถึงประชากรไม่ได้" นะคะว่า "ประชากร จะมีคำตอบเดียวกันกับกลุ่มตัวอย่าง"
แต่ถ้าเมื่อใดก็ตามที่เราต้องการจะเอาค่าที่ได้จากการศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างนี้ (หรือที่เราเรียกว่าค่าสถิติ) ไปเปรียบเทียบหรืออ้างถึงประชากร หรืออีกนัยหนึ่งคือ ต้องการแสดงให้เห็นว่า ค่าสถิติที่เราศึกษาได้นั้นเทียบได้กับค่าพารามิเตอร์ของประชากร ตอนนั้นแหล่ะค่ะ เราถึงจะเอา "สถิติอ้างอิง" มาใช้ในการอนุมานหรืออ้างอิงไปถึงประชากรนั่นเอง
กล่าวโดยสรุปนะคะ สถิติเชิงพรรณนาเราจะใช้เมื่อ "อธิบาย" คำตอบจากการศึกษา "ประชากร" หรือ "กลุ่มตัวอย่าง" แต่ "สถิติอ้างอิง" จะใช้เมื่อต้องการเอาคำตอบที่ได้จากการศึกษา "กลุ่มตัวอย่าง" นั้นไปอนุมานว่าเป็นคำตอบของ "ประชากร"
สงสัยมากครับ
ปกติการประมาณค่าสถิติที่มาจากกลุ่มตัวอย่างมีตั้งหลายวิธี หลายโมเดล แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรครับว่าเราต้องใช้โมเดลอะไรถึงจะดีที่สุด หรือมีวิธีหรือหลักอะไรที่จะช่วยให้ผู้ทำงานวิจัยเลือกโมเดลได้อย่างเหมาะสมครับ
ขอบคุณครับ
^^ (วี)
เข้าใจว่าสิ่งที่สงสัยอยู่คือเรื่องของหลักการในการเลือกสถิติที่ใช้สำหรับการอ้างอิงไปสู่ประชากรใช่มั๊ยคะ เรื่องนี้ถูกต้องแล้วค่ะที่เข้าใจว่ามีหลากหลายวิธีการ หลักการในการเลือกเราต้องเข้าใจประเด็นหลักอยู่ 2 ประเด็นคือ เรื่องระเบียบวิธีวิจัย คือประเด็นของการออกแบบการวิจัย และเรื่องของสถิติที่เหมาะกับข้อมูลที่เก็บรวบรวมมา ดังนั้น จึงอยากจะให้ข้อสังเกตว่า หากจะอ้างอิงถึงประชากรควรที่จะต้องคำนึงถึงความถูกต้องของทั้งสองอย่าง คงต้องพิจารณาเป็นรายกรณีไปค่ะ
เพราะทุกสิ่งทุกอย่างเป็นย่อมมีข้อยกเว้น ไม่มีอะไรตายตัวนะคะ
เรียน อาจารย์สุดาวดี ที่เคารพ ขอสมัครเป็นลูกศิษย์ด้วยนะคะ เพราะต้องการความรู้เรื่องสถิติน่ะค่ะ
ด้วยความเคารพค่ะ
ดวงรัตน์ ใจโพธิ์