เจ้านายในฝัน

เมื่อ "ลูกน้อง" อยากได้ "เจ้านายในฝัน"ในองค์กร "เจ้านาย" หรือ "ลูกพี่" มักเป็นเป้าแห่งความสนของ ลูกน้อง เสมอว่าเจ้านานหรือลูกพี่ของตนเองนั้นมีลักษณะ มีคุณสมบัติเช่นไร ขณะเดียวกันเจ้านายหรือลูกพี่ก็มักอยากรู้เช่นกันว่า ลูกน้องมองตนเองอย่างไร มีภาพลักษณ์อย่างไรในสายตาลูกน้อง ต่อไปนี้จะเป็นการประมวลคุณสมบัติของลูกพี่ในฝันที่ลูกน้องมักจับตามองและคาดหวังอยากให้เป็น

1. ความรู้ความสามารถ เป็นประเด็นหลักที่ลูกน้องมักจับตามองและตั้งคำถามว่าลูกพี่มีความรู้ระดับใด นบที่ไหน ด้านใด เพราะใบปริญญาจะเป็นสิ่งรับประกันความรู้เป็นด่านแรกนั่นเอง จากนั้นจึงมองเรื่องของความสามารถ ประสบการณ์ว่ามีมากกว่าลูกน้องหรือไม่ การพูดการแสดงความคิดเห็น การสั่งและมอบหมายงาน การแก้ปัญหา ความคล่องแคล่ว ความเชี่ยวชาญในสายงาน

2. ให้ความสนใจผู้ใต้บังคับบัญชามากน้อยแค่ไหนคำว่าสนใจ หมายถึง การดูแลทุกข์สุข การเอาใจใส่ทั้งเรื่องงานและเรื่องส่วนตัว ส่งที่สำคัญและลูกน้องต้องการคือการเข้าหาของเจ้านาย การลดตัวลงมาทำความรู้จัก มิฉะนั้นจะเกิดช่องว่างระกว่างลูกน้องและเจ้านาย เพราะลูกน้องไม่กล้าเข้าไปหาเจ้านายก่อนแน่นอน ดังนั้น เจ้านายที่ดีต้องรู้จักทักทาย ถามชื่อ ตำแหน่งและทักทายด้วยคำง่าย ๆ เช่น สวัสดี เป็นอย่างไร สบายดีไหม ลูกเข้าเรียนหรือยัง เปิดเรียนหรือยัง เป็นต้น

3. เจ้านายมีความจริงใจหรือไม่ ความจริงใจคือความเมตตา กรุณา ความเอื้ออาทร ความปรารถนาดีด้วยความจริงใจ ซึ่งความจริงใจนั้นจะแสดงออกด้วยสีหน้า แวดตาและการกระทำที่ไม่สามารถเสแสร้งได้ ดังนั้น เจ้านายที่ดีต้องมีความจริงใจและแสดงถึงความจริงใจนั้นให้ปรากฏด้วย

4. ต้องมีความยุติธรรม สิ่งที่ลูกน้องแทบจะทุกองค์กรไม่ชอบมากที่สุด คือ ความลำเอียง ความไม่เสมอภาค ความไม่เป็นธรรม ฉะนั้น เจ้านายที่ดีต้องระมัดระวังในการสร้างความชอบธรรม สร้างความเป็นธรรมในที่ทำงานและการวัดผลปฏิบัติงาน การให้รางวัลและความดีความชอบ รวมทั้งลงโทษเมื่อกระทำผิดอย่างยุติธรรม ซึ่งบางครั้งความยุติธรรม ซึ่งบางครั้งความยุติธรรมอาจขึ้นอยู่กับความพอใจของคนส่วนใหญ่ เจ้านายก็ต้องใช้หลักความพอใจของคนส่วนใหญ่เพื่อสร้างความยุติธรรมเช่นกัน

5. เจ้านายที่ดีต้องมีความซื่อสัตย์สุจริต เนื่องจากเจ้านายจะเป็นเป้าในการจับตามองและประเด็นหนึ่งที่ลูกน้องมักมองเสมอคือ เจ้านายมีความซื่อสัตย์สุจริตหรือไม่ ถ้าเจ้านายไม่มีความซื่อสัตย์ก็ไม่สามารถเป็นตัวอย่างที่ดี และไม่มีทางสร้างความซื่อสัตย์สุจริตให้เกิดขึ้นในองค์กรได้ เหมือนสุภาษิตไทยที่กล่าวว่า "ถ้าหัวไม่ส่าย หางก็ไม่กระดิก" นั่นเอง

6. มีความประพฤติดีมีศิลธรรมหรือไม่ นอกจากความรู้ความสามารถแล้ว ความประพฤติส่วนตัวที่ดีของเจ้านายก็เป็นที่คาดหวังจากลูกน้องด้วยเช่นกัน เจ้านายที่มีความประพฤติดีอยู่ในธรรมนองคลองธรรมก็จะได้รับความนับถือจากลูกน้อง ในทางตรงกันข้าม เจ้านายที่ประพฤติตนไม่ดี ถึงแม้จะเป็นเรื่องส่วนตัว เช่น เมาสุรา ผิดลูกเมียผู้อื่น ก็มักไม่ได้รับการยอมรักนับถือจากลูกน้องเช่นกัน

7. อารมณ์ของเจ้านาย ลูกน้องมักจะสนใจว่าเจ้านายมีอารมณ์ที่แปรปรวนอารมณ์ดีหรือไม่ดีเพราะจะได้ตั้งรับได้ถูกต้อง โดยเฉพาะเมื่อเจ้านายโกรธหรือไม่พอใจแสดงออกอย่างไรลูกน้องจะได้รับมือหรือหลีกเลี่ยง เพราะอารมณ์ของเจ้านายที่ลูกน้องกลัวและไม่อยากพบที่สุดคือ อารมณ์โกรธนั่นเอง อารมณ์โกรธจะทำให้บรรยากาศในการทำงานเสีย อึดอัด และการที่เจ้านายดุด่า หรือพุดจาใส่อารมณ์จะเป็นการทำลายขวัญและกำลังใจในการทำงาน และสร้างความเสียใจให้ลูกน้องได้

8. ยอมรับฟังความคิดเห็นมากน้อยแค่ไหน เจ้านายที่ดีที่ลูกน้องต้องการคือการเป็นคนใจกว้าง ยอมรับฟังความคิดเห็น ข้อเสนอแนะ ถึงแม้ข้อคิดเห็นเหล่านั้นจะแตกต่างจากแนวทางที่เจ้านายคิดก็ตาม เพราะบางครั้งพนักงานระดับล่างจะรู้ปัญหาจากการทำงานที่แท้จริงได้มากกว่าผู้บริหารระดับสูง

9. สั่งงานถูกต้องชัดเจน เข้าใจง่าย เรื่องของการสั่งงาน ลุกน้องอยากได้เจ้านายที่สั่งงานชัดเจน ไม่คลุมเครือ มีความถูกต้อง เหมาะสม ปฏิบัติได้ และให้เวลาในการทำงานที่เหมาะสม รวมทั้งถ้ามีค่าใช้จ่ายหรือค่าดำเนินการอย่างอื่นเพิ่ม เจ้านายต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในส่วนนั้น ไม่ใช่ให้ลูกน้อง ซึ่งเงินเดือนน้อยอยู่แล้วควักเนื้อหนูไปปะเนื้อช้างอีก

ทั้งหมดนี้คือเจ้านายในฝัน และคุณสมบัติของเจ้านายที่ดีที่ลูกน้องต้องการ ถ้าผู้ที่เป็นเจ้านายรู้และตระหนึกถึงความต้องการและปฏิบัติตัวได้ตามทุกข้อที่กล่าวข้างต้น ก็จะกลายเป็นเจ้านายในฝันของลูกน้องได้อย่างไม่ยาก ขออย่าให้เป็นประเภท "ฝันร้าย" หรือ "ฝันอย่าได้เจออีกเลย" ก็แล้วกัน