เรื่องยาวมาอีกแล้วละค่ะ ... หวังว่าคงไม่เบื่อกันไปก่อนนะคะ เพราะว่าเรื่องราวดีดีอย่างนี้ นานๆ จะฟังแบบปลาบปลื้มกันสักครั้งหนึ่ง

วันนี้ที่กรมอนามัย ก็ตกยกความดีให้กับคุณศรีวิภา คุณน้อย และคณะกองแผนงานค่ะ ที่ได้นำเรื่องราวดีดี มาให้กับชาวกรมอนามัยได้เรียนรู้ ... อย่างเข้าใจ

ดิฉันต้องยอมรับว่า ระหว่างที่ได้ฟัง ท่านอาจารย์ รศ.ดร.อดิศร์ อิศรางกูร ณ อยุธยา จากคณะพัฒนาการเศรษฐกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนาบริหารศาสตร์ มาคุยให้ฟังถึงหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ... ต้องบอกว่า ฟังแล้ว ปิ๊งเลยค่ะ ว่า เศรษฐกิจพอเพียง ก็คือ หลักการดำเนินชีวิต ในครอบครัว ในชุมชน ในสังคม ...

มาฟังเรื่องเล่าจากอาจารย์กันดีกว่าค่ะ น่ารู้ทุกตอนเลยก็ว่าได้นะคะ (อย่าเพิ่งว่ากัน ว่าดิฉันเล่าเรื่องยาวเกินไปนะคะ ... มันมีสาระที่ท่านจะสกัดเอาไปใช้ในการทำงานต่อยอดกันต่อไปได้ละค่ะ)

• อาจารย์ย้ำให้พวกเราได้เข้าใจก่อนนะคะ ว่า "โดยเนื้อแท้ หลักเศรษฐกิจพอเพียง จะเป็นแนวทางการดำเนินชีวิต เพื่อให้ประชาชนทั่วไป พสกนิกร มีแนวทางการดำเนินชีวิตไปสู่สังคมที่มั่นคง และยั่งยืน โดยหวังว่า การที่ ปชช. มีแนวทางการดำเนินชีวิตตามพระราชดำรัส ก็จะนำมาสู่การเปลี่ยนพฤติกรรม การทำงานต่างๆ ได้ บางส่วนก็อาจจะสะท้อนมาในรูปของกิจกรรมของหน่วยงานบ้างเป็นต้น แต่หลักๆ จะไม่ได้อยู่ที่แผน ความสำเร็จของเศรษฐกิจพอเพียงไม่ได้อยู่ที่ เราได้เขียนแผน KM ตามเศรษฐกิจพอเพียงแล้ว ผลสำเร็จของเศรษฐกิจพอเพียงอยู่ที่ ความสำเร็จแนวทางการดำเนินชีวิตของคนไทย"
• อาจารย์เริ่มด้วยคำถาม ที่ได้พบเจอจากประสบการณ์ที่ไปเล่าสู่กันฟังในที่ต่างๆ ซึ่งเป็นคำถามสั้นๆ ง่ายๆ ที่เรามักจะได้ยินพูดถึงกันบ้าง โดยเฉพาะคำที่ขีดเส้นใต้ ก็จะเป็นคำพูดที่เรามักได้ยินคนพูดถึง
• คำถาม และข้อสงสัยต่างๆ ซึ่งเมื่อเรานึกถึงคำเหล่านี้ เราก็อาจถามคำถามตามมาว่า แล้วหลักเศรษฐกิจพอเพียงนี้ เป็นเรื่องเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี้จริงหรือ? เท่านั้นเองหรือ? ยกตัวอย่าง
• เศรษฐกิจพอเพียงเกี่ยวกับการเกษตร เรื่อง ทฤษฎีใหม่? … สมัยก่อนถ้าเราพูดถึงเศรษฐกิจพอเพียง เราก็จะมองไปที่เรื่องเกษตรกรรม ใครทำงานธนาคาร จะไม่ถึงเศรษฐกิจพอเพียง เท่าไร ใครทิ่อยู่กระทรวงการคลัง ก็ไม่นึกถึงเศรษฐกิจพอเพียงเท่าไร ใครทำส่งออกก็ไม่ค่อยนึกถึง เมื่อวันก่อน ได้ยินในทีวีบอกว่าที่จังหวัดหนึ่งส่งออกผลไม้ไปต่างประเทศ ...ผมว่าก็ดีนะ ... แต่ผู้วิเคราะห์บอกว่า การส่งออกผลไม้ไปต่างประเทศ ทำให้ไม่สอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจพอเพียงเท่าที่ควร ผมฟังแล้วผมก็ตกใจ ว่ามันไม่สอดคล้องยังไง? และเป็นไปได้ที่บางคนพอพูดถึงเศรษฐกิจพอเพียง จะนึกไปถึงภาคเกษตรกรรม ผมขออนุญาตเฉลยคำตอบพวกนี้ไปเสียก่อนว่า ไม่แน่เสมอไปครับ ไม่จำเป็นที่จะจำกัดตัวอยู่แค่ภาคเกษตรกรรม เพราะภาคธนาคาร ภาคการคลัง ภาครัฐ ต่างประเทศ ความมั่นคง ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงได้ทั้งนั้น
• เศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลักคิดสำหรับครอบครัวที่ยากจนในชนบท? ... เรื่องนี้ก็คล้ายๆ กัน เพียงพูดถึงทีไร คนก็จะมองไปถึงชุมชน ความยากจน หรือชีวิตในชนบททุกที ก็จะไม่ค่อยมองชีวิตในภาคเมืองเท่าไร บางทีเราก็จะมองไปถึง การแก้ไขความยากจนในชนบท ก็จะเอาหลักเศรษฐกิจพอเพียง เป็นต้น ซึ่งที่จริงก็ไม่น่าจะใช่ คนที่ฐานะร่ำรวย มีเงินมีทองมาก มาก ก็สามารถนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ได้เช่นเดียวกัน
• เศรษฐกิจพอเพียงเน้นให้ลดการบริโภคสินค้า และออมเงินมากขึ้น? ... ตรงนี้เราเห็นเยอะ เพราะเราเห็นหลักเศรษฐกิจพอเพียงเมื่อไร เรามักมองไปที่การบริโภคผิดทาง จ่ายมากเกินไปใช่ไหม ต้องประหยัดนะ กินให้น้อยลง ใช้จ่ายให้น้อยลง และเราก็มักได้ยินต่อไปว่า เงินต้องเก็บออมให้มากขึ้น ถึงจะเป็นเศรษฐกิจพอเพียง ถึงจะนำไปสู่การออมที่มากขึ้น การกระทำแบบนี้ก็มีส่วนถูกเยอะ แต่ที่อาจจะคลาดเคลื่อนไม่ถูกบ้างก็จะมีเหมือนกัน
• เศรษฐกิจพอเพียงต้องไม่บริโภค สินค้าฟุ่มเฟือย? ... เป็นเรื่องของการบริโภคสินค้าฟุ่มเฟือย หลายคนจะบอกว่า ถ้าเป็นเศรษฐกิจพอเพียงจะใช้ของแพงไม่ได้ มัธยัสถ์ อยู่แบบพอมีพอกิน ซึ่งขอนี้มีคนสงสัยเยอะ แล้วเดี๋ยวเราจะมี คำเฉลยจากองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ท่านตอบคำถามนี้เองเลยว่า เศรษฐกิจพอเพียงใช้ของฟุ่มเฟือยได้หรือไม่
• เศรษฐกิจพอเพียงไม่กู้ยืมเงิน ไม่เป็นหนี้? … บางคนบอกว่า เศรษฐกิจพอเพียง ห้ามกู้ยืมเงินก็มี ซึ่งตรงนี้ท่านคงพอจะนึกภาพออกว่า ถ้าเราเป็นสังคมที่กู้ยืมไม่ได้ สังคมนี้ก็จะเป็นสังคมที่ออกเงินไม่ได้เหมือนกัน เพราะว่าถ้าเราเอาเงินไปฝากธนาคารได้ดอกเบี้ย และธนาคารก็ปล่อยเงินกู้ไม่ได้ ผมก็ไม่แน่ใจว่า เขาจะเอาเงินที่ไหนมาจ่ายดอกเบี้ยให้ท่าน เพราะฉะนั้นการออม การกู้หนี้ยืมสิน เป็นเรื่องคู่กัน
• เศรษฐกิจพอเพียงไม่ควรแสวงหา กำไรเชิงธุรกิจ? ... อันนี้เสียดาย อาจารย์ข้ามไปค่ะ
• เศรษฐกิจพอเพียงไม่สามารถใช้กับโครงการขนาดใหญ่ได้? ... โครงการใหญ่ๆ เป็นเศรษฐกิจพอเพียงไหม?
• เศรษฐกิจพอเพียงเป็นการปฏิเสธการพึ่งพาจากบุคคลภายนอก? … เศรษฐกิจพอเพียงต้องพึ่งพาตนเอง ปฏิเสธโลกภายนอกหรือเปล่า?
• เศรษฐกิจพอเพียงเป็นการต่อต้านระบบทุนนิยม? ... เศรษฐกิจพอเพียงจะมาเป็นตัวทดแทนระบบทุนนิยมหรือไม่ บางคนบอกว่า ระบบทุนนิยมนำความเสียหายมาสู่สังคมไทยเยอะแยะ ไม่ชอบก็หันมาจะมาใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียง อย่างนั้นจริงหรือ?
• พวกนี้จะเป็นคำถามที่เราเจอบ่อยๆ และเราก็จะมาคุยกันดูว่า อยางน้อยเราเป็นข้าราชการ และทำงานเกี่ยวข้องกับสังคมไทยโดยรวม เราก็สามารถมีข้อมูล ความรู้ เกี่ยวกับที่มาที่ไปของหลักเศรษฐกิจพอเพียง ที่ดี น่าจะเป็นประโยชน์

... รอจั๊กหน่อยเด้อค่า จบตอนที่ 1 ... รอตอนที่ 2 ค่า

รวมเรื่อง น้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สู่การส่งเสริมสุขภาพคนไทย