จารีตประเพณีในกฎหมายขัดกันของรัสเซีย
ใครจะรู้บ้างนะว่าสมาพันธรัฐรัสเซีย ไม่ได้แยกบทบัญญัติว่าด้วยการขัดกันแห่งกฎหมายไว้เป็นการเฉพาะ แต่กลับบัญญัติเรื่องดังกล่าวไว้ในประมวลกฎหมายแพ่ง หรือที่รู้จักกันในนามของ “ The Civil Code of the Russian Federation ” โดยส่วนของบทบัญญัติทั่วไปนั้น ได้มีการกล่าวถึงการพิสูจน์เนื้อหาของจารีตประเพณีในกฎหมายต่างประเทศ ( Establishing[1] the Content of Norms[2] of a Foreign Law ) ไว้ซึ่งสามารถสรุปสาระสำคัญได้ 2 ประการ ดังนี้
--- สาระสำคัญประการแรก ---
การบังคับใช้กฎหมายต่างประเทศนั้น ศาลจำต้องพิสูจน์ว่าเนื้อหาของจารีตประเพณีเช่นว่านั้นสอดคล้องกับ การตีความของเจ้าพนักงาน ( official interpretation ) , ทางปฏิบัติในการนำมาใช้บังคับ ( practice of application ) และ ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับรัฐต่างชาติ ( doctrine in the relevant foreign state ) หรือไม่
และเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ในการนั้น ศาลจะดำเนินกระบวนพิจารณา โดยการยื่นคำร้องเพื่อขอความช่วยเหลือ และ ขอคำอธิบาย ไปยัง (1) กระทรวงยุติธรรมแห่งสมาพันธรัฐรัสเซีย และตัวแทนซึ่งได้รับมอบอำนาจ ( other authorized agencies ) หรือ (2) สถาบันอื่น(institutions )ไม่ว่าจะอยู่ในสมาพันธรัฐรัสเซีย หรือ ต่างประเทศ หรือ (3) ขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ ( experts )
นอกจากนี้ยังกล่าวถึงบุคคลที่เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับคดี (persons participating in a case) ว่าบุคคลเหล่านั้นย่อมมีสิทธิยื่นเอกสารเพื่อยืนยันเนื้อหาแห่งจารีตประเพณีนั้นในเวลาซึ่งเขาได้ยื่นข้อเรียกร้อง(claims) และข้อโต้แย้ง(objections) หรือ อย่างอื่นทำนองเดียวกัน เพื่อเป็นประโยชน์แก่ศาลในการพิสูจน์เนื้อหาของจารีตประเพณีของกฎหมายต่างประเทศนั้น
--- สาระสำคัญประการที่สอง ---
ในการพิสูจน์เนื้อหาของจารีตประเพณีในกฎหมายต่างประเทศนั้น หากเนื้อหาของจารีตประเพณีดังกล่าว ไม่ได้ถูกบัญญัติขึ้นภายใต้ความเหมาะสมแห่งเงื่อนเวลา ก็ให้นำกฎหมายแห่งสมาพันธรัฐรัสเซียมาปรับใช้แก่คดี โดยไม่คำนึงถึงมาตรการที่ใช้ในความตกลงเกี่ยวกับบทบัญญัติมาตรานี้ (If, despite the measures taken in accordance with this article, the content of a foreign law is not established within a reasonable period of time, Russian law is applied.)
หรืออาจกล่าวได้อีกนัยหนึ่งว่าจารีตประเพณีในกฎหมายต่างประเทศนั้นจะถูกนำมาใช้ในศาลรัสเซียก็ต่อเมื่อได้พิสูจน์แล้วว่าจารีตประเพณีนั้นสอดคล้องกับ official interpretation , practice of application และ doctrine in the relevant foreign state นอกจากนี้เนื้อหาของจารีตประเพณีดังกล่าว จะต้องบัญญัติขึ้นภายใต้ความเหมาะสมแห่งเงื่อนเวลาด้วย
จารีตประเพณีในกฎหมายขัดกันของไทย
กฎหมายขัดกันของไทย หรือที่เรารู้จักกันดีในนามของ พ.ร.บ. ว่ด้วยการขัดกันแห่งกฎหมาย พ.ศ. 2481 ไม่ได้บัญญัติเรื่องจารีตประเพณีไว้เป็นการเฉพาะ แต่เราอาจอนุมานได้จากบทบัญญัติ มาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัตินี้ ที่บัญญัติขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออุดช่องว่างในการปรับใช้กฎหมายขัดกัน กล่าวคือ จารีตประเพณีระหว่างประเทศถือเป็นส่วนหนึ่งของกฎเกณฑ์ทั่วไปแห่งกฎหมายระหว่างประเทศคดีบุคคล ซึ่งศาลไทยสามารถหยิบยกมาปรับแก่คดีในกรณีที่ไม่อาจนำบทบัญญัติแห่งกฎหมายขัดกัน หรือกฎหมายสารบัญญัติอื่นใดมาปรับแก่คดีได้
จากบทบัญญัติมาตรานี้แสดงให้เห็นวิสัยทัศน์อันก้าวไกลของผู้ร่างกฎหมายในสมัยนั้น ที่ไม่เพียงแต่ต้องการให้กฎหมายใช้ได้จริงเท่านั้น แต่ยังมุ่งหมายให้กฎหมายนั้นผดุงไว้ซึ่งความยุติธรรมอย่างแท้จริง แม้ว่ากาลเวลาจะผ่านไปตามยุคสมัย แม้ว่าปัจจัยภายนอกจะเปลี่ยนไป แต่ความยุติธรรมจะยังคงอยู่ในสังคมไทยไม่เปลี่ยนแปลง
@@@@@@@@@@@@@@@@
น่าจะใส่เรื่อง "การอุดช่องว่างของกฎหมาย" ในป้ายด้วยนะคะ
แก้ไขตามคำแนะนำแล้วนะคะ ขอบคุณค่ะอาจารย์