วันที่ 21 - 22 เม.ย.50 ผมไปร่วมงาน "ตลาดนัดความรู้ พลังแห่งปัญญา...สู่ชุมชนเป็นสุข" จัดโดย สรส. และภาคี ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน
คุณทรงพล เจตนาวณิชย์ ผอ.สรส. ขอให้ผมแสดงปาฐกถาพิเศษเรื่อง "การจัดการความรู้กับความเข้มแข็งของรัฐบาลท้องถิ่น" เป็นการแสดงปาฐกถาที่ผมปล่อยไก่ตัวเบ้อเร่อ แต่ไม่มีใครรู้เลย ผมจึงขอประจานตัวเองให้ได้อ่านกัน
ตอนเตรียมตัวไปบรรยาย ผมค้น PowerPoint ในหัวข้อ "อบต. กับการสร้างสรรค์ตำบลแห่งการเรียนรู้" ที่ผมใช้บรรยายให้แก่สมาชิกของ อบต.ในหลายจังหวัดภาคกลาง ที่มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตเพชรบุรี ในการประชุมเรื่อง "บทบาทของ อบต. กับการพัฒนาชุมชน : เครือข่ายการเรียนรู้ตามรอยพระยุคลบาท" เมื่อวันที่ 13 พ.ค.2548 คือเมื่อเกือบ 2 ปีมาแล้ว เอาส่วนหนึ่งของ PowerPoint ชุดนี้มาฉายซ้ำ
ผมปล่อย "ไก่" ในการบรรยายทั้ง 2 ครั้งนี้ครับ
เป็นการปล่อยไก่เรื่อง "คุณอำนวย" ท้องถิ่น
ผมเสนอว่า อบต. ต้องสร้าง "คุณอำนวย" โดยมองหาคนที่มีหน่วยก้านเอามาฝึกเป็น "คุณอำนวย" แล้วถ้าพิสูจน์ได้ว่าทำงานได้จริง ก็จ้างเป็นพนักงานของ อบต.เลย
พอร่วมประชุมครั้งนี้ได้เพียงวันเดียว วันรุ่งขึ้นคือวันที่ 22 เม.ย.50 ผมก็นึกออกว่าที่ผมพูดไปทั้ง 2 ครั้งนั้นผิด
เป็นการพูดผิดโดยไม่มีใครรู้ว่าผมพูดผิด
ผมรู้ว่าผิดก็เพราะ จากการประชุมคราวนี้ผมเห็น "คุณอำนวย" จัดการความรู้ของ อบต.ในหลากหลายรูปแบบ ในบาง อบต.ตัวนายกเองนั่นแหละที่สวมหมวก "คุณอำนวย" เป็นครั้งคราว บาง อบต.มีสมาชิก อบต.บางคนทำหน้าที่ "คุณอำนวย" บาง อบต.มีแกนนำชาวบ้านทำหน้าที่ "คุณอำนวย" บาง อบต.มี กศน.มาทำหน้าที่ "คุณอำนวย" บาง อบต.มีข้าราชการของกระทรวง พม. ทำหน้าที่ "คุณอำนวย"
ผมจึงถึงบางอ้อว่า เราไม่จำเป็นต้องหาคนใหม่มาเป็น "คุณอำนวย" เสมอไป ในหลาย "รัฐบาลท้องถิ่น" เรามีคนทำหน้าที่ "คุณอำนวย" อยู่แล้วโดยเขาไม่รู้ตัว และคนอื่นก็ไม่รู้ตัว เติมทักษะในการเป็น "คุณอำนวย" ให้คนเหล่านี้อีกสักนิดก็จะไปโลด
KM องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่ยากอย่างที่คิด หากมองในด้านเทคนิค จุดตายคงจะอยู่ที่ใจ
วิจารณ์ พานิช
22 เม.ย.50
ผมเป็นคนหนึ่งที่อยู่ร่วมงานครั้งนี้ตลอด ยอมเลยครับว่าเป็นงานจัดการความรู้ที่นำพาชุมชนไปอยู่ความสุขอย่างแท้จริง แม้ผมจะเป็นคนนอกก็ตาม ปาฐกถาของอาจารย์เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีมากครับ ทำให้ชาวบ้าน ชาวอบต ได้รับความรู้กันมาก และนำคำกล่าวของอาจารย์ มาพูดอยู่เสมอ โดยเฉพาะเรื่องเป้าของการจัดการความรู้ว่าต้องนำไปสู่ความสุข ทำให้ชาวบ้านชัดมากยิ่งขึ้นและนำมาพูดเสมอ เวลาเข้าAARในประเทศของตนเอง ตัวผมเองก็ได้อาจารย์กับอาจารย์ทรงพล ที่ช่วยให้ได้เข้าใจในเรื่องนี้มากยิ่งขึ้นครับ พลังของชุมชนท้องถิ่นกำลังเข้มแข็งขึ้นเรื่อยๆ เป็นที่น่าดีใจครับ แถมโมเดลประเทศก็ยังเริ่มที่จะขยายผลออกไปอีก ดีใจมากครับที่ได้ร่วมงานดีๆอย่างนี้ ผมเองยิ่งมีพลังที่จะมาช่วยทำงานด้านนี้ต่อไปครับ
ขอบพระคุณอาจารย์มากครับ
ทำอย่างไรให้ บุคลากรส่วนใหญ่ของ อปท. เข้าใจและตระหนักต่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ และการจัดการความรู้ .... ถ้า อปท. เห็นความสำคัญเรื่องนี้แล้วจะช่วยให้การสร้างรากฐานการพัฒนาประเทศได้เป็นอย่างดี
แต่ก็น่าชื่นชม ผู้บริหารของ อปท. หลายที่ ที่ผมได้มีโอกาสพบ และแลกเปลี่ยนกันท่านได้เห็ฯความสำคัญต่อเรื่องนี้ .... แต่ท่านก็มีกำลังไม่ค่อยพอที่จะยกระดับความคิดของบุคลารกรในสำนักงานให้ รู้ และ เข้าใจ ตระหนัก และปฏิบัติการ การจัดการความรู้ของท้องถิ่นอย่างจริงจัง
ผมมองเป็น บทบาท และหน้าที่หลัก ของ พวกเรา ที่จะต้องผลักดัน การจัดการความรูของท้องถิ่นอย่างเอาจริงเอาจัง ......