ผู้เขียนได้มีโอกาสเข้าร่วมการอบรมการพัฒนาทักษะการบริหารสถานศึกษาแนวใหม่สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาจันทบุรี ตราด เมื่อวันที่ ๑๗ มิถุนายน ๒๕๖๗ ที่ผ่านมา ซึ่งนับว่าเป็นการอบรมพัฒนาตามภารกิจ บทบาทหน้าที่ตามมาตรฐานตำแหน่งของผู้บริหารอีกโครงการหนึ่งที่ควรเรียนรู้ และพัฒนา
แต่ที่ผมจะนำมาเล่าในครั้งนี้คงไม่ใช่มาบอกเนื้อหาความรู้อะไร ที่ควรได้รับจากกการอบรมและพัฒนา เพราะผมเชื่อว่าความรู้ต่างๆ ทุกคนย่อมแสวงหาและเรียนรู้ได้ด้วยตนเองก็ได้ ในยุดสมัยที่สายธารแห่งความรู้ต่างๆมีหลากหลายดุจดั่งสายน้ำไม่มีวันที่จะหมดไปได้ มีการความรู้ดังกล่าวจากสายน้ำเล็กๆมารวมกันกลายเป็นมหาสมุทรหรือมหานทีแห่งองค์ความรู้มากมายที่เราสามารถแสวงหาและเรียนรู้ได้ทุกที่ ทุกเวลา ทุกโอกาส และทุกสถานที่
สิ่งที่ผมอยากจะนำมาสะท้อนจากการอบรมในครั้งนี้คือ"ทักษะการบริหาร" จากท่านวิทยากรผู้มากด้วยความรู้และประสบกรณ์ ได้แก่ ท่านดร.นิพนธ์ ก้องเวหา อดีตผู้ช่วยเลขาธิการ กพฐ. และท่านผอ.ปริญญา จุฑาสงฆ์ อดีต ผอ.สพม.กาฬสินธุ์ ที่สำคัญอดีตท่านเป็นผู้บังคับบัญชาของพวกเราชาวสพม.จบตร ร่วมด้วยท่านผอ.เกียรติภูมิ มะแสงสม ผู้อำนวยการหนุ่มมีวิสัยทัศน์
วิทยากรทั้งสองท่าน ท่านดร.นิพนธ์ ก้องเวหา อดีตผู้ช่วยเลขาธิการ กพฐ. และท่านผอ.ปริญญา จุฑาสงฆ์ แม้เกษียณอายุราชการไปแล้วแต่ความคมชัดในองค์ความู้ที่ทำมาถ่ายทอดสู่พวกเรายังคงมีความ SAMRT ทางวิชาการ ทันสมัย รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของวิทยาการสมัยใหม่ และมองเห็นถึงอนาคต
นี่คงเป็นทักษะแรกที่ผู้บริหารคงมี คือ ทักษะของการเป็นผู้นำทางวิชาการ..
การเล่าเรื่องของทั้งสองท่านผ่านกระบวนการ R&D.มาเรียบร้อยแล้ว จนอาจกล่าวได้ว่าเกิดผลปฏิบัติที่เป็นเลิศ จึงเป็นสิ่งที่น่าเรียยนรู้ และจดจำ นำไปปรับใช้ ดังกล่าวสิ่งที่ท่านถ่ายทอดคือบทเรียนทางวิชาการที่ไม่มีที่ในในโลก
เปลี่ยนเรื่องยากให้ดูง่ายขึ้น น่าทำมากขึ้น ให้แง่คิดแฝงหลักบริหาร ใช้คุณธรรมนำความรู้ ชุดความรู้ทันสมัยใช้ได้จริง “ทำได้ อธิบายเป็น ร้อยรัด เชื่อมโยง ถูกต้อง”
นี่คงเป็นอีกหนึ่งทักษะผู้บริหารคือ ทักษะการสื่อสาร..
เล่าประสบการณ์ผสานระเบียบปฏิบัติทางราชการ เทคนิควิธีการปฏิบัติงานที่นำไปสู่ผลลัพธ์ของการทำงานเพื่อพัฒนานักเรียน ครูและบุคลากร รวมทั้งองค์กรได้รับการยอมรับล้วนแล้วแต่ปลุกไฟในกายให้ลุกโชน
โลกเปลี่ยน…เราจะเปลี่ยนตัวเองอย่างไร เพื่อนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของงาน คน ตามบทบาทความรับผิดชอบตามมาตรฐานตำแหน่งของเรา…
ผู้บริหารต้องเป็นนักแสวงหาโอกาส และใช้โอกาสนั้นเพื่อพัฒนาผู้เรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษา จนถึงองค์กรให้เกิดการยอมรับ ศรัทธาและเกิดบารมี…
ปัญหาเป็นสิ่งที่ผู้บริหารต้องเจอต้องแก้ เพื่อก้าวข้ามอุปสรรคด้วยวิธีการที่เหมาะสม(ถูกต้อง) ต้องมีวิธีคิดที่แยบยล มีกลยุทธ์ มองเห็นเป้าหมายร่วมกัน ผลลัพธ์จึงเกิด..และกลายเป็นนวัตกรรมทางการบริหาร (สมภูมิ สมเกียรติ)
นี่ก็คงเป็นอีกทักษะที่ผู้บริหารต้องมีคือ การบริหารการเปลี่ยนแปลงเชิงกลยุทธ์และนวัตกรรม
เทคโนโลยีดิจิทัล..AI ถูกท่านดร.นิพนธ์นำมาพูดถึง และผ่านมุมมองการชวนคิดของผู้บริหารรุ่นใหม่อย่างท่านผอ.เกียรติภูมิ มะแสงสม ผู้อำนวยการหนุ่มมีวิสัยทัศน์
ทักษะด้านเทคโลโลยีดิจิทัล จึงเป็นอีกหนึ่งทักษะที่ผู้บริหารต้องมี..นั่นหมายความว่าผุ้บริหารต้องเรียนรู้และพัฒนตนเองเพื่อนำไปสู่การพัฒนาวิชาชีพของตนเอง
การทำงานย่อมต้องแสวงหาและสร้างเครือข่ายความร่วมมือทั้งภายในและภายนอก ระดมทรัพยากรที่สำคัญคือทรัพยากรบุคคลที่เข้ามาร่วมเป็นหุ้นส่วนทางความคิด หุ้นส่วนการทำงาน และหุ้นส่วนความสำเร็จ ..มีกุนซือที่ดี
การบริหารงานชุมชนและเครือข่าย จึงเป็นอีกหนึ่งทักษะที่ผู้บริหารต้องมี..ต้องสร้าง
ในการปฏิบัติงานศาสตร์ๆหนึ่งที่กล่าวได้ว่าเป็นศาสตร์สากลของการปฏิบัติงาน ค์อ ศาสตร์พระราชา ศาสตร์พระราชทานที่ผู้บริหารควรน้อมนำไปใช้อย่างเข้าใจ เข้าถึง(คน งาน ชุมชน..) อันจะนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
จึงกล่าวได้ว่าการอบรมพัฒนาทักษะผู้บริหารสถานศึกษาแนใหม่ในครั้งนี้เป็นการเปิดมุมมองผ่านเรื่องเล่า สะท้อนคิด จากนักปราชญ์ทางการศึกษาที่ไม่มีให้อ่านในตำราใดๆ เป็นบทเรียนที่ผ่านกระบวนการ R&D. มาแล้ว มีคุณค่ายิ่ง เพื่อนำไปสู่ความเป็นผู้บริหารมืออาชีพในเส้นทางผู้บริหารเชี่ยวชาญ ..เชี่ยวชาญพิเศษ ผ่านการชวนคิด ชวนทำของท่านวิทยากรที่มายั่วให้ม้าศึกอย่างพวกเราลุกจากหลุมบ่อของความคุ้นชิน อยู่ในพื้นที่ปลอดภัยของตัวเอง ออกไปสู่ความท้าทายใหม่ทางการบริหารจัดการสถานศึกษาคุณภาพ..
ทักษะสุดท้ายที่ผู้บริหารต้องมีอยู่ตลอดเวลาคือการพัฒนาตนเองและวิชาชีพนั่นเอง..
ขอบพระคุณ ท่านดร.นิพนธ์ ก้องเวหา อดีตผู้ช่วยเลขาธิการ กพฐ.
ท่านผอ.ปริญญา จุฑาสงฆ์ อดีต ผอ.สพม.จบตร
ท่านผอ.เกียรติภูมิ มะแสงสม ผู้อำนวยการหนุ่มไฟแรงคนรุ่นใหม่
ทั้งสามท่านล้วนมากด้วยภูมิรู้ ภูมิธรรม ภูมิฐาน..ของแทร่
และขอบพระคุณท่านผอ.ปรีดี โสโปและทีมงานท่านรองผอ.สพม.จบตร
ผอ.สุภาวดี อายุเจริญ สตรีประเสริฐศิลป์ ที่สร้างโอกาสของการเรียนรู้ดีๆในครั้งนี้