ชีวิตที่พอเพียง 4678. PMAC 2024 13. ใช้ข้อมูลหลักฐาน ในการตัดสินใจและในการกำหนดนโยบาย
เช้าวันที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๖๗ ผมตัดสินใจ (ตัดสินใจยากมาก เพราะมีเรื่องน่าฟังมากมาย) เข้าร่วมประชุมห้อง Side Meeting เรื่อง Integration of Traditional, Complementary and Integrative Medicine in the Institutionalization of Evidence-Informed Decision-making (EIDM) เพราะมีความผูกพันกันมาก่อน ดังเล่าไว้ที่ (๑) (๒) (๓)
อ่านจาก เอกสารการประชุม ผมตีความว่า ผู้จัด Side Meeting นี้ ต้องการสื่อว่า นอกจาก Evidence ที่เป็นความรู้สมัยใหม่แล้ว ควรใช้ Real-World Evidence ที่เป็น Traditional Knowledge ด้วย ซึ่งผมทั้งเห็นด้วยและไม่เห็นด้วย ที่เห็นด้วยคือ ความรู้ท้องถิ่น จากวัฒนธรรมประเพณีมีประโยชน์ ที่ไม่เห็นด้วยคือ การนำมาใช้โดยไม่ปรับให้เข้ากับบริบทปัจจุบันหรือยุคสมัย
ข้างบนนั้น เขียนก่อนการประชุม ถึงตอนประชุมจริงๆ แม้ผมจะประชุม ๒ เรื่องในเวลาเดียวกัน คืออีกประชุมหนึ่งประชุมออนไลน์ ผมก็ตื่นตาตื่นใจกับสาระของการประชุม ที่ออกแบบมาอย่างดี และได้วิทยากรที่ได้ผ่านการปฏิบัติจริง ตัวอย่างจริงมาจากประเทศบราซิลและไทย ฟังแล้วได้ความรู้มากจริงๆ
เริ่มจาก Tanja Kuchenmüller ผู้อำนวยการหน่วย Evidence to Policy and Impact, Research for Health - Science Division ขององค์การอนามัยโลก กล่าวแนะนำ EVIPNet (Evidence-Informed Policy Network) ขององค์การอนามัยโลก ที่ต้องการหนุนให้ประเทศสมาชิกมี ระบบ EIDM ฝังอยู่ในระบบนโยบาย ที่เขาเรียกว่า EIDM Institutionalization เพื่อให้เป็นกลไกสร้างความต่อเนื่องยั่งยืนของ EIDM ไม่ลุ่มๆ ดอนๆ หรือหายไปเมื่อเปลี่ยนขั้วการเมือง
ตามด้วย ดร. มด คือ รศ. ดร. มุกดารัตน์ บางพัง ที่เป็นอาจารย์ด้าน Evidence ที่ UCL ลอนดอน ที่มีความร่วมมือกับองค์การอนามัยโลก เล่าเรื่อง Evidence ecosystems และ EIDM Institutionalization ที่มีองค์ประกอบหลัก ๓ ตัวคือ culture, resources, governance และองค์ประกอบรองอีก ๓ คือ standards and routinized processes; leadership and commitment; และ partnership, collective action and support ที่ผมอดเถียงในใจไม่ได้ว่า ตัวสำคัญที่สุดคือ การมีวัฒนธรรมเรียนรู้ร่วมกันจากการปฏิบัติ … Experiential learning culture ร่วมกันสะท้อนคิด ตกผลึกหลักการหรือทฤษฎีจากการปฏิบัติ โดยใช้ Kolb’s Experiential Learning Cycle
ตามด้วยตัวอย่าง EIDM Institutionalization ของระบบสุขภาพไทย เสนอโดย ดร. ทิพิชา โปษยานนท์ ผู้ช่วยเลขาธิการ สช. ที่ชี้ให้เห็นว่า EIDM และ Citizen Engagement ได้ฝังอยู่ในระบบสุขภาพไทยอย่างแน่นแฟ้น (ดร. ทิพิชา พูดได้ดีมาก เตรียมมาอย่างดี) และของบราซิล เสนอโดย Laura dos Santos Boeira ผอ. ของ Institute Veredas เสนอเรื่อง Facilitating synergies in EIDM : engaging the public sector, academia and civil society โปรดสังเกตนะครับ เขาใช้ทฤษฎีสามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขาโดยไม่รู้ตัว ตรงกับที่ ดร. ทิพิชา เสนอไม่มีผิดเพี้ยน
บราซิล ร่วมมือกับองค์การอนามัยโลกอย่างใกล้ชิด มีการก่อตั้ง EVIPNet Brazil และ Brazilian Coalition for Evidence รวมทั้งยังก่อตั้งหน่วยงานด้าน evidence ในหลากหลายระดับ จำนวนมากมาย
จากการกลับมาค้นต่อที่ห้องพัก ผมได้เรียนรู้ว่า องค์การอนามัยโลกเน้นขับเคลื่อนเรื่องนี้ในอัฟริกา และอเมริกาใต้ ส่วนไทยเราพัฒนาขึ้นเอง โดยไม่รู้เรื่องขององค์การอนามัยโลก ระบบของเราน่าจะ institutionalized แน่นแฟ้นกว่า
ที่จริงในที่ประชุม เขาจับเรื่องการแพทย์ทางเลือกด้วย ดร. ทิพิชา ก็เสนอพัฒนาการของระบบการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกในกระทรวงสาธารณสุขอย่างน่าประทับใจ
ผมออกจากห้องประชุมก่อนการประชุมจะจบ เพราะต้องไปฟังผู้ได้รับพระราชทานรางวัลบรรยายที่ศิริราชเวลา ๑๓.๓๐ น.
วิจารณ์ พานิช
๒๔ ม.ค. ๖๗
ห้อง ๔๖๑๐ โรงแรมเซนทารา แกรนด์
ความเห็น (1)
I think there is a subtle point in context of Evidence-informed Decision Making for this statement “ที่เห็นด้วยคือ ความรู้ท้องถิ่น จากวัฒนธรรมประเพณีมีประโยชน์ ที่ไม่เห็นด้วยคือ การนำมาใช้โดยไม่ปรับให้เข้ากับบริบทปัจจุบันหรือยุคสมัย”, where ‘informed’ (by evidence or facts/data) may cover the whole range of application from ‘verbatim’ copying to ‘pattern/fashion/application based on the concept’ (learning from evidence).