โจทย์วิจัยเพื่อสร้างการเคลื่อนไหวในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาด้วยจิตวิทยาเชิงบวก

 

การไปร่วมประชุม 11th HTASiaLink Conference 2023 ที่นครปุตราจายา มาเลเซีย ระหว่างวันที่ ๔ – ๗ กันยายน ๒๕๖๖   และได้คุยกันในกลุ่มคนไทย นำสู่ข้อเขียนนี้    เพื่อเสนอให้ใช้ท่าทีเชิงบวก ต่อกระบวนการเปลี่ยนขาด (transform) ระบบการศึกษา

ทำโดยกำหนดว่าต้องการเปลี่ยนตรงจุดใดเป็นหลัก (เช่น เปลี่ยนที่ครู   เปลี่ยนที่โรงเรียน  เปลี่ยนที่เขตพื้นที่การศึกษา  เปลี่ยนที่ทีม ศน.  ฯลฯ)  ในท่ามกลางการเปลี่ยนเชิงระบบ    ที่ต้องเปลี่ยนแปลงอย่างซับซ้อน   เน้นว่าหลักฐานของผลการเปลี่ยนแปลงอยู่ที่ผลการเรียนรู้ของนักเรียน ที่เป็นผลการเรียนรู้องค์รวม (holistic learning)  หรือเรียนรู้อย่างบูรณาการ (integrated learning)   กล่าวง่ายๆ คือนักเรียนพัฒนาขึ้นทุกด้านของ VASK 

ผมเสนอให้เริ่มที่โรงเรียน  ทำวิจัยการเปลี่ยนระบบการศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน (school-based education systems transformation)   ประกาศรับสมัครโรงเรียนที่ได้ดำเนินการพัฒนาโรงเรียนและบรรลุผลทุกด้านของ VASK    ให้โรงเรียนเสนอตัวเข้าร่วมให้ข้อมูล โดยให้เขียนมาคร่าวๆ ว่า บรรลุผลอะไร  มีหลักฐานสนับสนุนอย่างไรบ้าง   ดำเนินการอย่างไรบ้างจึงเกิดผลเช่นนั้น   ผลพลอยได้อื่นๆ มีอะไรบ้าง   คิดว่าผลพลอยได้เหล่านั้นเกิดเพราะอะไร   ข้อเสนอไม่เกิน ๒ หน้ากระดาษ A4   โดยจะมีการคัดเลือกเข้าร่วมไม่เกิน x (เช่น ๑๐) โรงเรียน   ดำเนินการต่อเนื่อง ๓ ปี เพื่อยกระดับ VASK ของนักเรียน และระดับการเรียนรู้ของครูและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ขึ้นไปอีก ด้วยความสัมพันธ์เชิงบวก เชิงความร่วมมือกัน    มีการประเมินแบบ DE เพื่อหมุนวงจรการเรียนรู้ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของโรงเรียนเป็นระยะๆ    และมีวงแลกเปลี่ยนเรียนรู้แบบ online PLC   และมี PLC แบบพบหน้ากันปีละครั้ง โดยอาจผสมกับ DE ด้วย

ผลการวิจัยจะนำไปใช้ประโยชน์เพื่อขับเคลื่อนการเปลี่ยนขาดการพัฒนา (transform) ระบบการศึกษาไทย    ด้วยหลากหลายกลไก    เช่น การนำเสนอในมหกรรมคุณภาพการศึกษาไทย    การนำเรื่องราวของโรงเรียนที่ผลการพัฒนา (effect size) เพิ่มขึ้นมากออกสื่อสารสาธารณะด้วยช่องทางต่างๆ    เพื่อชี้ให้สังคมไทยเห็นว่า การยกระดับคุณภาพการศึกษาไม่ใช่สิ่งที่ยากเย็นเกินความสามารถของครูไทย โรงเรียนไทย   

วิจารณ์ พานิช

๖ ก.ย. ๖๖

ห้อง ๒๓๐๑  โรงแรม Putrajaya Living  มาเลเซีย