คน วัตถุ สิ่งของ สังคม และผู้อื่น สิ่งเหล่านี้เราควบคุมได้น้อย
สิ่งเดียวที่เราพอจะควบคุมได้บ้างคือตนเอง แต่การควบคุมตนเองทำได้ไม่ง่ายนัก เราทำได้สักพักก็เบื่อ เราจึงหันไปควบคุมผู้อื่นอีกครั้ง ทุ่มเทเวลาเพื่อพบกับความล้มเหลวอีกครั้ง
เมื่อล้มเหลวอีกครั้งจึงคิดกลับมาควบคุมตนเองอีกครั้ง มนุษย์ทำสิ่งซ้ำซากอีกครั้งและอีกครั้ง เช่นนี้ชั่วชีวิต..ช่างเหน็ดเหนื่อยนัก
ความจริงแล้วเราจะเสียพลังงานน้อยกว่านี้มาก หากเรามั่นคงในจุดยืนว่าเราจะใช้พลังงานทั้งหมดเพื่อเปลี่ยนแปลงตนเอง มิใช่ใครอื่น
หากไม่ชอบงานที่ทำ แทนที่จะพร่ำบ่น ก็พัฒนาความสามารถให้ตนเองจนเลือกงานที่พอใจได้
แม้เรามีคนรักที่ไม่เข้าใจ แทนที่จะพร่ำบ่น เราก็เพิ่มพูนปัญญาให้ตนกลายเป็นคนเต็มคน
เมื่อเรามีความสมบูรณ์ในตนเองแล้ว เราก็เข้าใจตนเอง เมื่อเราเข้าใจตนเองแล้ว ใครจะเข้าใจเราหรือไม่ อาจเป็นสิ่งไม่สำคัญเท่าไรนัก
จงกล้าหาญ ใจกว้าง เปิดโอกาสให้ทุกคนเป็นตัวของตัวเอง นั่นคือทำความเข้าใจว่าเขาไม่จำเป็นต้องเข้าใจเราก็ได้
โลกนี้เต็มไปด้วยคนที่คิดจะเปลี่ยนผู้อื่น เปลี่ยนสังคม เปลี่ยนโลก เปลี่ยนทุกสิ่งทุกอย่าง ทว่าหายากนักที่จะพบพานใครสักคนที่อาจหาญมุ่งมั่นในการเปลี่ยนแปลงตนเอง
แท้จริงแล้วการเปลี่ยนตนเองอย่างแท้จริงก็คือการเปลี่ยนผู้อื่น เปลี่ยนสังคม เปลี่ยนโลกที่แท้จริง
จงขับเคลื่อนทุกสิ่งจากการเปลี่ยนตนเองเพียงสิ่งเดียว
ความสงสัยถูกทำลาย เพราะเรารู้ความจริงแล้วว่าโลกเต็มไปด้วยความลี้ลับ และความลี้ลับคือสิ่งที่กระจ่างแจ้งยิ่งกว่าความชัดเจนใดๆ
ความเจ็บช้ำจางหาย มิใช่เพราะไม่พานพบความผิดหวัง แต่ด้วยเราเปิดพื้นที่ให้ความไม่สมบูรณ์ของชีวิตเข้ามาเป็นส่วนหนึ่ง
สิ่งแวดล้อมก็คือสิ่งแวดล้อม มีทั้งดี ร้าย ถูกใจ ไม่ชอบใจ
จงอย่าโทษสิ่งแวดล้อม อย่าโทษผู้คน สถานการณ์ เพราะนั่นเป็นการปัดความรับผิดชอบไปให้ผู้อื่น
หันกลับมามองภายในตน
ถามตนเองในคำถามที่ควรถาม เมื่อไหร่ท่านจะเปลี่ยนตนเอง เปลี่ยนนิสัยเดิมๆ เปลี่ยนความเคยชินเดิมๆ เปลี่ยนความคาดหวังเดิมๆ สู่สิ่งใหม่ที่เปี่ยมล้นด้วยปัญญา
หากท่านเป็นผู้ตื่นรู้จากกิเลส หมดสิ้นความเห็นแก่ตัว มีใครในจักรวาลอีกหรือ จักบังคับข่มเหงให้ท่านพบกับความทุกข์ใจได้
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๒๓ พฤษภาคม ๒๕๖๖
ห้องสมุดโรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จ.สุพรรณบุรี
เห็นห้องสมุดแล้วต้องคิดถึงหนูนะคะ…หนูเป็นบรรณารักษ์เห็นด้วยกับผอ.นะคะที่ก่อนจะโทษใครมีปัญหากับใครต้องดูที่ตัวเราก่อน…