สุ จิ ปุ ลิ

เมื่อมีข้อมูลจากการฟังแล้วทำเอาหูทวนลมหรือฟังแต่ไม่ได้ยินก็ไม่เกิดประโยชน์ ไม่สามารถจะพัฒนาตนเองให้เป็นอย่างที่ต้องการได้

สุ จิ ปุ ลิ เป็นคำย่อจากภาษาบาลี โดย“สุ”มาจากคำว่า“สุต”คือการฟัง “จิ”มาจากคำว่า“จินฺต”คือการคิด “ปุ”มาจากคำว่า“ปุจฺฉา”คือการถาม และ “ลิ”มาจากคำว่า“ลิขิต”คือการเขียน ความหมายที่เราเข้าใจจึงเป็น “ฟัง คิด ถาม เขียน” ได้ยินครั้งแรกที่โรงเรียนเมื่อสมัยเด็ก ๆ จะเป็นชั้นประถมหรือมัธยมไม่แน่ใจ ครูบอกเป็นหัวใจของนักปราชญ์ ใครอยากเรียนหนังสือเก่ง จนเป็นผู้รู้ ผู้เชี่ยวชาญ หรือเป็นบัณฑิต ต้องปฏิบัติให้ได้ตามนี้

พอโตขึ้นประสบการณ์ทั้งจากการเรียนและการสอน ทำให้ตระหนักว่าการจะเรียนให้ได้ดีนั้น นอกจากการฟัง การคิด การถาม และการเขียน อีกอย่างที่สำคัญคือการอ่าน อาจเพราะสมัยก่อนหนังสือไม่ค่อยมี ความรู้จึงมาจากการฟังเป็นหลัก แต่ถ้ามองถึงในปัจจุบันที่เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารก้าวหน้าทันสมัย ทำให้ความรู้มิได้จำกัดอยู่แค่ในตำรับตำราอีกต่อไป “สุ” หรือ “การฟัง” จึงน่าจะรวมถึงการอ่านและการรับรู้ข้อมูลข่าวสารด้วยวิธีอื่น ๆ เข้าไปด้วย

เมื่อมีข้อมูลจากการฟังแล้วทำหูทวนลมหรือฟังแต่ไม่ได้ยินก็ไม่เกิดประโยชน์ ไม่สามารถจะพัฒนาตนเองให้เป็นอย่างที่ต้องการได้ ขั้นที่ควรต้องทำต่อไปอีก จึงเป็นการไตร่ตรอง ใคร่ครวญ พิจารณา หรือ “จิ” การคิดจากข้อมูลที่ได้รับ และโดยปกติเมื่อได้คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ หรือใช้วิจารณญาณอย่างถ้วนถี่ สิ่งที่จะเกิดขึ้นตามมาอย่างอัตโนมัติ มักเป็นข้อสงสัยหรือปัญหา ซึ่งได้แก่ “ปุ” การถาม นั่นเอง

“ลิ” หรือ การเขียน หลายคนบอกสำคัญที่สุด เป็นขั้นตอนการนำเสนอความคิดเห็นของตนเองต่อเรื่องนั้น ๆ ด้วยการสรุปข้อมูลจากที่ได้รวบรวมและศึกษามาเป็นข้อความหรือประโยค เพื่อสื่อสารให้บุคคลอื่น ๆ หรือผู้ที่สนใจได้รับรู้เรื่องราว ส่วนใครจะเห็นด้วยหรือไม่เป็นอีกเรื่องหนึ่ง แต่ที่สำคัญยิ่งกว่า เมื่อได้เขียนจะทำให้เข้าใจรายละเอียด เหตุผล หรือที่มาที่ไปของประเด็นดังกล่าวชัดเจนขึ้น

ยิ่งไปกว่านั้นหากได้คิดได้เขียนอยู่ตลอด น่าจะทำให้การมองในแต่ละเรื่องมีความเป็นระบบ เห็นความเชื่อมโยง เห็นผลกระทบ ฯลฯ ซึ่งมีส่วนให้เข้าใจโลกและผู้คนมากขึ้นด้วย

[แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช]

เสื้อโกทูโนมีหลายตัวค่ะ วันหลังจะใส่ไปวิ่งบ้าง

[ธนิตย์ สุวรรณเจริญ]

ตัวนี้ก็ไม่รู้อยู่ไหนแล้วครับคุณแก้ว นานมาก ๆ