วันหนึ่งพระพุทธเจ้าพร้อมพระสาวกเดินทางถึงหมู่บ้านเกสปุตตะของชนเผ่ากาลาม เมื่อพวกเขาทราบข่าวจึงพากันมาต้อนรับแบบงง ๆ หัวหน้าเผ่าได้ถามพระพุทธเจ้าว่า นักบวชบางคนผ่านมาที่นี้ ได้ประกาศตนยกย่องตนบ้างดูหมิ่นกลุ่มอื่นบ้างทำให้พวกผมสงสัยว่าใครพูดจริงใครพูดโกหกกันแน่ พระพุทธเจ้าตอบว่า ชาวกาลามเอ๋ย พวกท่านควรสงสัยอย่างนั้นคือ
1.อย่ายึดถือคำที่ได้ยินมา
2.อย่ายึดถือคำที่สืบ ๆ กันมา
3.อย่ายึดถือข่าวลือกันมา
4.อย่ายึดถือโดยอ้างตำรา
5.อย่ายึดถือโดยเดาเอาเอง
6.อย่ายึดถือโดยคาดคะเน
7.อย่ายึดถือโดยตรึกตรองเอาเอง
8.อย่ายึดถือว่าแนวคิดตรงกับตน
9.อย่ายึดถือผู้พูดน่าเชื่อถือได้
10.อย่ายึดถือนักบวชนี้คือครูของเรา
เมื่อใดพวกท่านรู้ด้วยตนเองว่า สิ่งนี้ไม่ดีมีโทษผู้รู้ติเตียนไม่เป็นประโยชน์เป็นทุกข์ เมื่อนั้นพวกท่านควรละสิ่งเหล่านั้นซะ
พ.ชาวกาลามเอ๋ย อันความโลภโกรธหลงเกิดในใจคนแล้วมันเป็นประโยชน์หรือไม่เป็นประโยชน์ละ
กา.ไม่เป็นประโยชน์ครับ
พ.ชาวกาลามเอ๋ย คนโลภถูกความโลภครอบงำจิต คนโกรธถูกความโกรธครอบงำจิต คนหลงถูกความหลงครอบงำจิต ย่อมทำผิดศีล 5 ได้ใช่หรือไม่
กา.ใช่ครับ
พ.ชาวกาลามเอ๋ย อันความไม่โลภไม่โกรธไม่หลงเกิดในใจคนแล้วมันเป็นประโยชน์หรือไม่เป็นประโยชน์ละ
กา.เป็นประโยชน์ครับ
พ.ชาวกาลามเอ๋ย คนไม่โลภถูกความโลภครอบงำจิต คนไม่โกรธถูกความโกรธครอบงำจิต คนไม่หลงถูกความหลงครอบงำจิต ย่อมไม่ทำผิดศีล 5 ได้ใช่หรือไม่
กา.ใช่ครับ
ชาวกาลามเอ๋ย ด้วยพระอริยสาวกนั้นหมดกิเลสแล้ว มีความเป็นอยู่ด้วยเมตตาธรรมค้ำจุนโลก ท่านเหล่านั้นเป็นผู้เดินทางสว่างในชีวิตแล้วแล.
กา.โอ้ คำกล่าวของพระพุทธเจ้าถูกต้องแจ่มแจ้งแล้ว พวกเราชาวกาลามขอเข้าถึงพระรัตนตรัยตลอดชีวิตตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.
...........................................
บรรณานุกรม
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๐ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๒ อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต เกสปุตตสูตร. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก <[2]>. เข้าถึงเมื่อ 20/7/2564.
ขอบคุณครับ คุณศุภณัฐ เจตน์ครองสุข