เต่าใหญ่ไข่กลบ

เต่าใหญ่ไข่กลบ

เต่าใหญ่ไข่กลบให้  หายรอย
หวังบ่เห็นฟองฝอย  เฟื่องเท้า
ผู้ใหญ่ซ่อนกลคอย  ระวังโทษ ตนแฮ
กลบเกลื่อนโทษค่ำเช้า  เพื่อให้หายแผล

จากโคลงสุภาษิต ในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

สำนวนเต่าใหญ่ไข่กลบ มีความหมายว่า ทำอะไรที่เป็นพิรุธ แล้วพยายามกลบเกลื่อนไม่ให้คนอื่นรู้

ที่มาของสำนวนเต่าใหญ่ไข่กลบ
มาจากการวางไข่ของเต่าทะเลซึ่งจะคลานขึ้นมาที่หาดทราย คุ้ยทรายเป็นหลุมแล้วจึงวางไข่ จากนั้นก็ใช้ทรายกลบไข่ เอาอกถูทรายปราบให้เรียบเพื่อไม่ให้ใครเห็นร่องรอย

เต่ามะเฟือง

เต่าหญ้า

เต่าตนุ

เต่ากระ

เต่าทะเลที่มีการวางไข่บริเวณชายหาดฝั่งอ่าวไทย ได้แก่ เต่าตนุและเต่ากระ ฝั่งทะเลอันดามันได้แก่ เต่ามะเฟือง เต่าตนุ เต่าหญ้า และเต่ากระ เต่าทะเลที่วางไข่มากที่สุดคือเต่าตนุ รองลงมาเป็นเต่ากระ  เต่าทั้งสองชนิดนี้เลือกวางไข่ตามชายหาดของเกาะต่างๆ ในขณะที่เต่าหญ้าและเต่ามะเฟืองที่มีสถิติการวางไข่น้อย และชอบวางไข่ตามแนวชายหาดของแผ่นดินใหญ่

โดยทั่วไปแล้วเต่าจะขึ้นมาวางไข่ในช่วงเวลากลางคืนที่เงียบสงบ ส่วนมากจะขึ้นมาวางไข่ในช่วงที่น้ำขึ้นสูงสุดหรือช่วงที่พระจันทร์กำลังขึ้น การวางไข่ของเต่าจะขุดหลุมบนพื้นดินหรือพื้นทรายบริเวณที่สูงกว่าแนวที่น้ำขึ้นสูงสุด แล้วก็จะปล่อยไข่ลงหลุม เสร็จแล้วก็จะทำการกลบหลุมทรายเพื่ออำพรางบริเวณหลุมไข่ ไม่ให้เป็นที่สังเกตและถูกรบกวนจากมนุษย์และสัตว์ต่างๆ แล้วแม่เต่าก็จะคลานกลับลงทะเลไปโดยไม่กลับมาดูแลไข่เต่าอีกเลย ระยะเวลาในการฟักไข่ประมาณ 50-65 วัน เมื่อลูกเต่าเกิดเป็นตัวแล้วจะโผล่ขึ้นจากหลุมทราย โดยเจาะเปลือกไข่ออกมา ลูกเต่าจะขยับตัวขึ้นจากหลุมแล้วคลานลงสู่ทะเล ลูกเต่าถึงน้ำทะเลก็จะว่ายน้ำได้ทันทีและเริ่มต้นใช้ชีวิตตามธรรมชาติในท้องทะเลที่กว้างใหญ่อีก1-2 ปีเมื่อลูกเต่าเจริญเติบโตเต็มที่ก็จะกลับเข้ามาหากินตามชายฝั่ง

ถ้าแม่เต่าไข่เสร็จแล้วไม่กลบทรายให้แนบเนียน ลูกเต่าก็คงไม่อาจรอดชีวิตจนเติบโตได้ โดยเฉพาะรอดพ้นจากมนุษย์ที่ชอบบริโภคไข่เต่า

ในวรรณคดีเรื่องพระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีต่อว่านางสุวรรณมาลี มีเนื้อความว่า
 

"…พระว่าพี่นี้ก็รู้อยู่ว่ายาก
จะต้องตีฝีปากไม่อยากไหว
เคยสำทับรับแพ้มาแต่ไร
เหมือนเต่าใหญ่ไข่กลบให้ลบเลือน…"

ขอบคุณภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต