ชีวิตที่พอเพียง ๓๙๓๙. งานวัดวิถีใหม่

วันที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๖๔ ผมไปร่วมงานที่ชื่อ งานวัดวิถีใหม่ ที่หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ (๑) (๒)   โดยที่คำ “งานวัด” หมายถึงกิจการของวัด    ไม่ใช่งานรื่นเริงที่จัดในวัด   

ดังที่ระบุไว้ใน (๑)สืบเนื่องจากผลการวิจัยใน 'โครงการการสังเคราะห์บทเรียนในเชิงหลักคิดและหลักปฏิบัติเพื่อการขยายผลพัฒนากิจการพระพุทธศาสนา ในประเทศไทย' ที่ สกว. ให้ทุนสนับสนุน    และตอนนี้ สวช. รับช่วงหน้าที่   สาระสำคัญของการประชุมวิชาการในวันนี้ คือการช่วยกันตอบ ๓ คำถามหลักคือ

1. 1. ศาสนประเพณี พิธีกรรมที่พอดี...ทำอย่างไร
2. 2. ศาสนธรรม ปฏิบัติได้จริงไหม...ทำอย่างไร
3. 3. ศาสนสมบัติกับการจัดการแนวใหม่ที่ดี...ดีอย่างไร

ผมไปฟังเฉพาะช่วงเช้า    แต่ก็เพียงพอที่จะได้อิ่มเอมกับบทบาทของหอจดหมายเหตุพุทธทาสฯ     ในการรับงานวิจัยมาดำเนินการ  เพื่อใช้เป็นกลไกขับเคลื่อนให้กิจการพุทธศาสนาเข้าไปรับใช้ชีวิตของผู้คนทั่วไป     ดังคำของ ศ. นพ. ประเวศ วะสี ว่า วันนี้เป็นหมุดหมายของเป้าหมายร่วมกันว่า เราจะนำสมบัติทางพุทธศาสนาที่ทรงคุณค่ายิ่งนี้ ไปสร้างความสงบเย็นในโลกได้อย่างไร

ท่านให้หลักการว่า ต้องใช้เครื่องมือสำคัญ ๒ อย่างคือ การคิดเชิงระบบ  กับการจัดการ    ทำให้ผมคิดถึงเครื่องมือจัดการเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลง ๒ เครื่องเมือ คือ DE (Developmental Evaluation) กับ TOC (Theory of Change)    ผมได้แนะนำเรื่อง TOC แก่ รศ. ดร. พาสิทธิ์ หล่อธีรพงศ์ ที่ปรึกษา รมต. อว. ไปแล้ว   

ประจวบเหมาะกับ ดร. บัณฑิต นิจถาวร แห่งมูลนิธินโยบายสาธารณะเพื่อสังคมและธรรมาภิบาล ต้องการทำงานเรื่องการบริหารจัดการวัด    เพื่อให้มีการจัดการที่ดี และมีความโปร่งใสน่าเชื่อถือ ธำรงศรัทธาของประชาชนไว้ได้    ก็จะได้ร่วมมือเป็นภาคีดำเนินการกันต่อไป

ศ. นพ. ประเวศ แนะนำให้จัดการประชุม กลุ่มสวนโมกข์เสวนา เพื่อพัฒนาระบบพุทธศาสนากับการสร้างสันติภาพโลก    ประชุมกันแบบไม่เป็นทางการอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่องทุกเดือน    แบบเดียวกับกลุ่มสามพราน ซึ่งจัดมากว่าสามสิบปี สร้างการเปลี่ยนแปลงในระบบสุขภาพของไทยเป็นอันมาก    

อีกประเด็นหนึ่งที่ท่านแนะนำ คือการจัดตั้งสถาบันวิจัยระบบพุทธศาสนา     โดยมีตัวอย่างสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ที่ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๓๕ และสร้างคุณูปการต่อการเปลี่ยนแปลงระบบสุขภาพไทยมาอย่างต่อเนื่อง  

วิจารณ์ พานิช

๒๓ มี.ค. ๖๔