3.สาระมหายาน

    สิ่งที่เป็นจริงตามมุมมองมหายานคือ  ตถตา  อย่างเดียว  สิ่งที่เหลือล้วนของปลอมทั้งนั้นเพราะเป็นเพียงแค่ปรากฎการณ์เท่านั้น

ฝ่ายมหายานมีเป้าหมายการสอนชาวโลก 8 ข้อ  คือ

1.สอนธรรมเพื่อเชิญชวนเพื่อนมนุษย์ให้ละเว้นจากความทุกข์รับความสุขสงบเย็น ( นิพพาน )

2.สอนธรรมเพื่อให้เพื่อนมนุษย์ได้เข้าใจคำสอนอย่างถูกต้องของตถาคต (  พระผู้ไปอย่างนั้น )

3.สอนธรรมเพื่อให้มีความเชื่อมั่นและดำรงมั่นไม่เสื่อมคลาย

4.สอนธรรมเพื่อส่งเสริมจิตให้แก่กล้ายิ่งขึ้น

5.สอนธรรมเพื่อรักษาจิตให้ผ่องแผ้ว

6.สอนธรรมเพื่อคอยเตือนจิตตนเมื่อเกิดญาณรู้ผิดก็แก้ไขให้เกิดความถูกต้องชอบธรรม

7.สอนธรรมเพื่อตามคุ้มครองจิตใจตนที่มีความเชื่อมั่นอยู่แล้วอย่างไม่เสื่อมคลาย ( ตามคติพุทธานุสสติกรรมฐาน )

8.สอนธรรมเพื่อชี้แนะให้เห็นอานิสงส์ต่าง ๆ และส่งเสริมให้บรรลุโพธิญาณ

       คำสอนมหายานเน้นจิตหนึ่งเดียว  มี 2 ทัศนะ  คือ  จิตที่เป็นบ่อเกิด  ตถาคตครรภะ  และจิตที่เป็นรูปลักษณ์ปรากฎการณ์  ซึ่งหมายถึงหมู่สัตว์เน้นคนมีเกิดมีดับอยู่ในสังสารวัฏ

        การอธิบายจิตที่เป็นสภาวะเนื้อแท้หรือตถาคตครรภะนั้น  ไร้เพิ่มไร้ลด เป็นเช่นนั้น  แต่จิตที่เป็นรูปลักษณ์ปรากฎการณ์  มีคุณสมบัติ  มีอิทธิพลทั้งในโลกนี้และโลกอื่นที่จิตเกี่ยวข้องอยู่  แต่สภาวะของจิตดังกล่าวนี้ท่านนาคารชุนกล่าวทำนองว่า  ไม่มีความแตกต่างกันเลยระหว่างสังสารวัฏและนิพพานเพราะรูปลักษณ์ทั้งสองนี้ผสมกันอยู่

        ด้วยธรรมชาติของจิตนั้นโดยเนื้อแท้แล้วไม่มีเกิดไม่มีดับ  และไร้ภาษาอธิบายได้จึงเรียกว่า  ตถตาคือเป็นเช่นนั้น  และสรรพสิ่งแห่งตถตา  ล้วนอยู่พ้นกำหนดของกาลเวลา  เมื่อทำความเข้าใจคำว่า  ตถตา  มี 2 รูปลักษณ์คือ

1.เป็นสิ่งที่ว่างเปล่าอย่างแท้จริง  เรียกว่า  ศูนยะ

2.เป็นสิ่งที่ไม่ว่างเปล่าอย่างแท้จริง  เรียกว่า  อศูนยะ เพราะในตถตา  ยังมีคุณสมบัติและอิทธิพลปรากฏอยู่ซึ่งยังกลมกลืนอยู่กับสัมโพธิญาณ  เมื่อการหยั่งรู้ถึงจิตที่เป็นบ่อเกิดได้  นั่นคือการตรัสรู้สัมโพธิญาณขั้นสุดท้าย  สำหรับพระโพธิสัตว์ผู้ได้ธรรมกายแล้วก็เป็นอิสระจากความคิดผิด.

[นายศุภณัฐ เจตน์ครองสุข]

สาธุครับ

[ยูมิ]

ขอบคุณครับ คุณศุภณัฐ เจตน์ครองสุข