ขัอคิด จากกรณีทุเรียนออนไลน์ของ Jack Ma ตอน เมื่อสู้ไม่ได้ ก็ต้องอยู่อย่างรู้เท่าทัน

(เราเขียนเรื่องนี้ เพื่อเป็นบันทึกสำหรับเหตุการบ้านเมืองช่วงหนึ่งที่กำลังเปลี่ยนแปลง เขียนด้วยความเป็นห่วง การตัดสินใจของผู้นำ ที่เราพิจารณาอย่างไรก็ไม่เข้าใจ และมองไม่เห็นประโยชน์ส่วนรวม แต่มองเห็นลาภผลส่วนตัวมากมาย เพราะ Jack Ma ฉลาดแม้กระทั่งการกล่าว Speech ให้ถูกใจ)

การก้าวเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจไทยของ Jack Ma เป็นเรื่องน่าสะพรึงกลัว ไม่ใช่เพราะ Jack Ma เป็นคนเลวร้าย แต่เพราะเขาใหญ่และ มีศักยภาพสูงมากในระบบการตลาดแบบทุนเสรี ความได้เปรียบของเขาด้านเทคโนโลยีทำให้ การมีอำนาจเหนือตลาด เป็นอำนาจเบ็ดเสร็จ และวิธีคิดของพ่อค้าที่ต้องทำกำไร ที่มีกำลังผลักดันเศรษฐกิจขนาดสามสี่หมื่นล้านได้ในชั่วพริบตา เป็นเรื่องที่ต้องสังวรณ์ ขณะที่เราด้อยกว่าทุกด้าน แต่กลับมั่นใจที่จะยกความอยู่รอด ให้อยู่ในมือของเขา เราคิดว่าเขาจะเป็นเศรษฐีใจบุญ ช่วยประเทศที่คอรัปชั่นเต็มเมือง ขนาดประเทศตัวเองยังไม่รักแล้ว เขาจะรักประเทศเราลงหรือ ??? นี่มันคือระเบิดเวลา โดยแท้

อะไรคือตัวตน Jack Ma / Jack Ma คืออะไร

สิ่งที่เราต้องรู้ชัดเกี่ยวกับเขาก็คือ วันนี้เขาต่างจากเรามาก เขามีเครื่องจักรการตลาดที่ขับเคลื่อนการกระจายสินค้าได้อย่างรวดเร็ว พร้อมกับความจริงข้อหนึ่ง Alibaba เป็นบริษัทธุรกิจที่ทำกำไร อะไรทำให้ Alibaba เติบอย่างพรวดพราด จนกลายเป็นบริษัทค้าขายผ่านออนไลน์ที่ใหญ่เป็นอันดับต้นของโลก

ข้อที่น่าพิจารณาก็คือ  

๑. ระบบการติดต่อซื้อขายในจีน ผ่าน App จีนและระบบ OS ของจีนเท่านั้น ข้อนี้ Jack Ma ได้เปรียบ E-bay, Amazon, (แม้ว่าทั้งสองจะแปลงตัวเองเป็นจีน ใช้ตัวอักษรจีน หน้าจอตกแต่งเป็นจีนทุกอย่าง ก็เถอะ) จีนเป็นคอมมิวนิสต์และ Jack Ma เป็นคนจีน เป็นคนค้าขายที่เติบโตนระบบเศรษฐกิจนี้

๒. ระบบขนส่งสินค้าจริงๆ ในเมืองจีน ใช้ของจีนเท่านั้น และมีให้เลือก ๔ บริษัท [i] (สนนราคาต่างกัน ให้เลือกได้ตามคุณภาพและบริการ แต่มีให้เลือกเฉพาะบริษัทจีนเท่านั้น) การขายของบน Alibaba (หรือ Tmail, Tgroup, Toaboa [ii] นั้น ราคาขายสินค้าเปลี่ยนแปลงไม่ได้ ต้องเป็นไปตามที่เจ้าของพื้นที่ออนไลน์กำหนด ผู้ขายสินค้านึกอยากเปลี่ยน ก็เปลี่ยนเองก็ไม่ได้ เปลี่ยนได้เฉพาะค่าขนส่งสินค้า ซึ่ง Alibaba มีบริษัทแนะนำ อยู่ ๕-๖ บริษัท แต่เป็นบริษัทของจีนทั้งหมด จีนมีสไตล์แบบคอมมิวนิสต์ที่มีระบบปิดของตนเอง และ Jack Ma เป็นคอมมิวนิสต์ (ย้ำประเด็น หนึ่งเดียวกันนี้อีกครั้ง)

๓. ระบบการชำระเงิน เขามีระบบจีนให้บริการ คุณจะใช้ระบบการชำระเงินแบบไหนก็ได้ แต่ระบบจีนจะเหมาะกับคนจีน ๑,๒๐๐ ล้านมากที่สุด

๔. นอกจากขายของ ระบบอื่นๆ ที่เกี่ยวเนื่อง เช่น ระบบจอง ระบบจัดฐานข้อมูล ระบบสนับสนุนการขายหลังบ้าน ระบบสมาชิก ระบบชำระบัญชีและการเงิน เป็นต้น เขามีให้พร้อมเสร็จ คุณใช้ระบบไหนก็ได้ แต่ในเมืองจีน คุณจะใช้ Window หรือ Andriod ยากหรือใช้ไม่ได้เลย เพราะจีนใช้ OS ของจีนเป็นหลัก และใช้ Appของจีนเป็นรอง และที่สำคัญระบบของ Jack Ma มีเป็นจีนแท้ ทุกขั้นตอน  

เราเซ็นสัญญากับ Jack Ma ก็เท่ากับเรายกสินค้าให้เขาขายแล้วอย่างถูกต้อง ในราคาที่เขากำหนด เขาจะเป็นผู้ได้สิทธิขายสินค้าของเรามากที่สุดในตลาดทั้งที่ไม่ต้องมีแหล่งผลิตหรือคลังสินค้าสำรอง สินค้าที่อยู่ในมือของเขามีมากมหาศาล โดยไม่ต้องมีคลังสินค้า (ขอย้ำ) จำนวนสินค้ามีรองจากตัวเราเจ้าของประเทศ/ผู้ผลิตหรือบางทีอาจมีมากกว่า ?? ด้วยซ้ำ ถึงนาทีนี้ก็คงไม่ใช่เราผู้เป็นเจ้าของสินค้าแล้ว ที่จะบังคับหรือกอบกู้กลไกราคา แม้อยากจะดึงขึ้น ดึงลง หรือจะดั๊มพ์ตลาด หรือกระทั่งจะพยุงราคา เพราะเราเอาใส่พานให้เขาไปแล้ว อย่างสมบูรณ์ ด้วยความยินยอมพร้อมใจของเราและหน้าชื่น

เหตุใดเราจึงยอมยกสิทธิการขายสินค้าของเราให้เขาภายใต้คำสัญญาล่วงหน้า เพราะเราเชื่อว่าเขามีตลาดใหญ่อยู่ในมือ เราตัดสินใจภายใต้วิคิด "เพื่อขาย"  เพื่อทำกำไร  มิใช่ "เพื่อแลกเปลี่ยนสินค้าที่จำเป็น ในตลาดที่บริโภคดุเดือด ระบบและวิธีคิดแบบ Jack Ma จะตอบโจทย์ตรงประเด็นที่สุดเพราะ แม้ SMEs จะเล็กเพียงใดก็ตาม ก็มีโอกาส (แต่ไม่มีชัยชนะ...)

วันนี้ เราเชื่อว่าเขามาหาเราพร้อมด้วยกำลังซื้อมหาศาล ที่พร้อมจะพลิกเศรษฐกิจของประเทศเราจากหน้ามือเป็นหลังมือ ในเวลาไม่กี่นาที  ถ้ามีใครสักคนเดินมาถามคุณว่า คุณพร้อมจะขายสินค้า ครั้งเดียว ๑๐,๐๐๐ ชิ้น ไหม ??? คุณจะตอบว่าอย่างไร ??? ใครก็ตามที่ผลิตสินค้าจะไม่ตอบหรอก เพราะคุณรู้คำตอบด้านการผลิตอยู่แล้ว แต่จะถามด้านการขายว่า ขายได้จริงไหม??  เขาเป็น E-commerce ระดับโลก และใหญ่ที่สุด เขามีแชร์ ๕๐% ในจีน แปลว่าเขามีฐานลูกค้า ๖๐๐ ล้านคนในมือ  ถ้าเพียงเขาขายสินค้าของคุณได้แม้เพียง ๐.๑%  คือ ๖แสนชิ้น (ขอโทษ เมื่อครู่ที่ถามว่า พร้อมขาย ๑๐,๐๐๐ ชิ้นนั้น พูดผิดไป ที่จริงคุณพร้อมขาย ๖๐๐,๐๐๐ ชิ้นไหม ???)

ไม่มีนักธุรกิจคนไหนจะไม่ปฏิเสธยอดขายขนาดนี้ได้ลงคอ แม้จะเป็นเพียงแค่ "คาดการณ์" การเถอะ..เพราะแค่คุณขายชิ้นละ ๑๐ บาทแปลว่าคุณได้แล้ว ๖ ล้านบาท ถ้าคนทำการค้าเพื่อกำไร ตัวเลขนี้ใครจะปฏิเสธได้..   

แต่เราต้องไม่ลืมว่า Jack Ma ไม่ใช่ผู้ผลิต แต่เป็นผู้กระจายสินค้าที่ ทำงานแล้วต้องมีกำไร ดังนั้น ปริมาณขั้นต่ำที่จะทำให้การกระจายสินค้าของเขามีเป็นผล ต้องมีขนาดขั้นต่ำเพื่อคุ้มทุน ซึ่งจะกลายเป็นขั้นสูงมากของผู้ผลิตเช่น SMEs ของไทย (แม้ในความจริงคุณอาจมีของ ๑๐-๒๐ ชิ้นที่จะขาย แต่ในห้างใหญ่ คุณคิดว่าคุณจะเจอคนซื้อ ที่หาคุณและสินค้า ๑๐-๒๐ ชิ้นของคุณเจอหรือไม่ ????) 

พร้อมกับความจริงที่ว่า ขณะที่เราเป็นผู้ผลิตที่ยังสร้างสินค้าที่แตกต่างจากคนอื่นๆ ไม่ได้ เราผลิตสินค้าเหมือนประเทศอื่นๆ แต่คุณภาพด้อยกว่า และทำราคาต่ำกว่าคู่แข่งอื่นๆ ก็ไม่ได้ด้วยเพราะสินค้าเราด้อยกว่าเมื่อเทียบมรตรฐานเดียวกัน ยิ่งถ้าเราต้องขายสินค้าในตลาดโลกมากถึง ๖ แสนชิ้นต่อครั้งแล้วละก็ กำลังผลิตรวมทั้งประเทศอาจจะผลิตไม่พอก็ได้ เช่นนี้แล้ว เราจะมีอำนาจต่อรองเหนือคู่ซื้อและคู่แข่ง ได้อย่างไร ระบบ Supply Chain เพื่อดูแลสินค้าซึก Supply จึงต้องเตรียมพร้อม เราชอบโม้ว่า ผลิตสินค้าโน่นนี่นั้น ได้อันดับโลก ส่งออกเป็นอันดับต้นของโลก วันนี้ เราเจอยอดซื้อของจริงแล้ว เดือนละ ๖ แสนชิ้น ปีละ ๗ล้าน๒แสนชิ้น ยิ่งสินค้าของเราน้อย แต่จะวางบนห้างที่มีสินค้านับหมื่นๆ รายการอย่างไรให้โดดเด่น

Alibaba เป็นคำตอบที่เย้ายวนที่สุด และเป็นฝันที่จะเป็นจริง แต่เราก็ต้องตอบตัวเองให้ได้ว่า สินค้าประดามีทั้งหมดในตารางส่งออก หรือตามรางการผลิตสินค้าอุตสาหกรรม เกษตรกรรม กึ่งเกษตรกรรม ทุกรายการนั้น มีรายการไหนที่เราสามารถผลิตได้มาก ขนาดตอบสนองคำสั่งซื้อขั้นต่ำสุดของ Jack Ma ได้บ้าง. หรือไม่ มีสินค้ารายการใดที่แม้มีเพียง ๑๐-๒๐ ชิ้น ก็โดดเด่นจนผู้ซื้อ กดปุ่มเดียวก็เห็นคุณได้ทันที ซึ่งมันคือโอกาสของเรา ..แต่เราจะได้โอกาสแบบนี้ง่ายๆ หรือ ????

เราสร้างความเข้มแข็งของตัวเรา ยืนด้วยตัวเรา อยู่รอดด้วยตัวเรา เหลือแล้วจึงอวดบนเวทีโลก มันเป็นหลักคิดประเสริฐสุดอยู่แล้ว. เราจะเป็นอิสระและไม่ติดกับดักโลก เรามาถูกทางแล้ว..แต่เมื่อมีผู้นำ ผลักเราให้กลับลงหลุมอีกครั้ง ด้วยความตั้งใจ  เราจึงต้องเข้าใจและอยู่อย่างเท่าทันไห้ได้

 

เครดิต

--------------------------

 

[i] https://th.wikipedia.org/wiki/กลุ่มอาลีบาบา

[ii] http://www.tcatmall.com/news_a...