๑๐๔ ปี ชาตกาล ศาสตราจารย์พิมล กลกิจ : เจ้าพ่อมอดินแดง กับเหตุแห่งการสมโภชด้วยลิเกและหนังกลางแปลง

๑๐๔ ปี ชาตกาล ศาสตราจารย์พิมล กลกิจ  บูรพาจารย์ผู้สร้างและวางรากฐานมหาวิทยาลัยขอนแก่น ๑๔ พฤศจิกายน ๒๔๕๖- ๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๐

ทัศนส่วนตัว : การจัดสมโภชเจ้าพ่อมอดินแดง ในวันที่ ๑๔ พฤศจิกายน นั้น เหตุที่เลือกวันที่ ๑๔ พฤศจิกายน ก็คงเป็นงานหนึ่งเพื่อสมโภชภูมิสถานศักดิ์สิทธิ์ ศาลเจ้าพ่อมอดินแดง

"เจ้าพ่อมอดินแดง" เปรียบเสมือนพระภูมิเจ้าที่ที่เคารพของชาวมอดินแดง ที่ได้ตั้งศาลขึ้นเมื่อ ๒๙ มิถุนายน ๒๕๐๙ และมีงานรื่นเริงสมโภชเจ้าพ่อมอดินแดง อีกนัยหนึ่งก็คงเพื่อฉลองในวันเกิดของท่านอธิการบดีพิมล การมีมหรสพสมโภชในสมัยนั้น คงเพื่อเป็นงานพบปะกันของชาว มข. อันหมายถึงคณาจารย์ เจ้าหน้าที่และนักศึกษา ที่ในยุคแรกตั้งนั้นส่วนใหญ่เป็นคนต่างถิ่นเสียมากกว่าคนพื้นที่อีสาน การจ้างมหรสพอย่าง ลิเกและหนังกลางแปลงมา คงเพื่อผ่อนคลายให้หายเหงาจากถิ่นเก่า ไม่คุ้นชินกับถิ่นหมอแคนแดนหมอลำ... จึงหมายเอาลิเกและหนังกลางแปลงมาให้ดูชมกันบ้าง หมอลำที่มี "งัน" อยู่ในพื้นที่มิขาด จึงไม่ได้เป็นหมุดหมายของการนำมาสมโภช เพราะหาดูชมเสพได้ง่ายอยู่แล้ว ลิเกและหนังกลางแปลง จึงเป็นวาระพิเศษ เมื่อการจ้างมหสพลิเกและหนังใหญ่มา "เสพงัน" จึงเป็นธรรมเนียมสืบต่อมามิขาด ให้หลัง คณะผู้จัดเห็นว่า งานสมโภช เป็นงานประจำปี จึงได้เพิ่มอรรถรสในการสมโภช จึงได้มีหมอลำ มาเสพงันเพิ่มขึ้น แต่บางปี ด้วยงบประมาณอัตคัตขัดบ้าง หมอลำก็ห่างหาย บางปีทีมผู้จัด (ที่หมุนเวียนเปลี่ยนตามวาระ) ก็ขอให้มีหมอลำมาเสพงันให้ท่านสาธุชนได้รื่นรมย์รื่นเริงให้คลายเหงา

ศาสตราจารย์พิมล กลกิจ บูรพาจารย์ผู้วางรากฐานให้ มข.ของเรา หลายอย่างแยบยลแยบคาย ตราสัญลักษณ์มหาวิทยาลัยท่านก็เป็นต้นคิด ยกร่าง แล้วปรึกษาราชบัณฑิต รวมถึงการไปขออนุญาตจากวัดพระธาตุพนมฯ เพื่อขอเชิญพระธาตุพนมมาเป็นองค์ประกอบหลักของตราสัญลักษณ์ การทูลเกล้าถวายต้น "กาลพฤกษ์" แด่ในหลวงรัชกาลที่ ๙ และพระราชินี เพื่อปลูกเป็นหลักเป็นแก่นแก่มหาวิทยาลัย ที่การเรียกชื่อเป็นข้อถกเถียงกัน แตท่านก็ได้เขียนอธิบายอย่างชัดว่า จะเรียก "กาลพฤกษ์" ก็คงไม่ผิดอะไร เพราะเป็น ดอกไ้ม้แห่งกาลเวลาของชาวมอดินแดง

เรื่องราวมากมายของ ศ.ดร.พิมล กลกิจ ผู้ทรงคุณต่อ มข. มีน้อยคนที่จะรู้หรือเข้าใจ บ้านพักหลังแรกของ มข. ที่ปัจจุบัน กลายเป็นที่ทำการสมาคมศิษย์เก่า ก็เป็นหลักคิดมิใช่น้อย ทั้งยังเป็นหลักให้มหาวิทยาลัยในทุกวันนี้มิขาด

สี "ดินแดง" ยังเข้มแข็งเข้มข้น ขอปวงชน มข. อย่าหลับไหล จงรีบตื่นโดยไว มาชมหมอลำสมโภชเจ้าพ่อมอดินแดง "รัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์"

 

๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๖  ณ  ห้องประชุมพิมล  กลกิจ  สมาคมศิษย์เก่ามหาวิทยาลัยขอนแก่น

<p></p>
<p></p>
<p></p><p></p><p>
</p><p></p>