ชีวิตที่พอเพียง 2998. ไม่ใช้ตำแหน่งเป็นบันได
ในที่ประชุมหนึ่ง มีการพูดกันว่า “ผู้อำนวยการโรงเรียนย้ายบ่อย” แต่เมื่อมีการวิจัยเอาตัวเลขมาดูจริงๆ พบว่าย้ายไม่บ่อย จึงมีผู้บริหารท่านหนึ่งบอกว่า ในความเป็นจริงผู้อำนวยการโรงเรียนที่ดำรงตำแหน่งที่โรงเรียน เดิมอยู่ ๕ ปี อาจไม่ใช่อยู่ด้วยจิตมุ่งมั่นทำหน้าที่พัฒนาผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักเรียนของโรงเรียน แต่อยู่ด้วยจิตใจสอดส่ายหาโอกาสย้าย เพื่อความก้าวหน้าของตนเอง
ระหว่างที่ผมทำงานตอนอายุน้อยๆ ด้วยอุดมการณ์ทำงานเพื่อประโยชน์ส่วนรวมมากกว่า ประโยชน์ส่วนตน ผมเฝ้าสังเกตผู้คน และพบว่าคนที่น่าเคารพนับถือคือคนที่เมื่ออยู่ที่ตำแหน่งใด ก็มุ่งมั่นสร้างผลงานตามหน้าที่ของตน และคนที่ไม่น่านับถือ คือคนที่เอาตำแหน่งเป็นที่แสวงหาประโยชน์ตน ตั้งแต่ผลประโยชน์สีดำ คือทุจริตคอร์รัปชั่น ไปจนถึงผลประโยชน์สีเทา คือคอยแสวงหาตำแหน่งที่สูงขึ้น โดยไม่ตั้งใจทำงานในตำแหน่งหน้าที่ปัจจุบัน
ผมเฝ้าเตือนสติตนเองว่า เมื่อถึงคราวผมมีตำแหน่งหรือโอกาสผมจะไม่ทำเช่นนั้น มามีโอกาสตอนอายุ กว่าห้าสิบปี กำลังดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการ สกว. สมัยที่ ๒ ได้รับการขอร้องจากผู้ใหญ่ให้ไปรับตำแหน่ง อธิการบดีหนึ่งครั้ง และมีหนังสือเป็นทางการทาบทามให้เป็น candidate อธิการบดีอีกหนึ่งครั้ง (โดยมีผู้ใหญ่มากระซิบว่าหากผมตอบรับจะได้รับมติเลือกแน่นอน) ผมตอบปฏิเสธทั้งสองครั้ง ด้วยเหตุผลว่า ผมได้สัญญากับตัวเอง และกับทีมงานผู้บริหารที่ สกว. ว่าจะตั้งหน้าตั้งตาทำงานสร้างสรรค์ สกว. ให้สำเร็จให้จงได้ จะไม่ใช้ตำแหน่งที่ สกว. เป็นบันไดสู่หน้าที่อื่นที่ใหญ่โตกว่า
ปี ๒๕๕๔ หลังจากครบวาระผู้อำนวยการ สกว. วาระที่สอง และกำลังเตรียมตัวทำงานด้านการ จัดการความรู้ อยู่ๆ ก็ได้รับโทรศัพท์จากนายกสภามหาวิทยาลัยท่านหนึ่งว่า สภาฯมีมติให้เชิญผมเป็นอธิการบดี ผมก็ต้องกราบเรียนขออภัยท่าน ที่รับไม่ได้ เนื่องจากรับปากเรื่องการทำงานพัฒนา Knowledge Management ให้แก่ประเทศเสียแล้ว
สำหรับผม ความรับผิดชอบทำงานให้แก่บ้านเมือง สำคัญกว่าการมีตำแหน่งสูง
วิจารณ์ พานิช
๒๘ ก.ค. ๖๐
ความเห็น (1)
When I was working, higher positions mean extending "areas of responsibilities" so that changes can implemented in a best possible way (in my mind). So, at time a higher post is necessary to get things done.
On another aspect "volume/amount of work under assigned reponsibilities" usually need more staff and more funding and many people use that to justify 'increase in responsibilities'. Hence higher positions.
But leaving a raft for a cruiser for personal gain is definitely abandoning ship! ;-)