​ชีวิตที่พอเพียง : 2891. ผู้นำ ๔.๐ ใช้ภูมิปัญญาจักรวาล

หนังสือ พลิกชะตา : วิถีด้านในสู่ขั้นต่อไปของชีวิตและสังคม แปลจาก Synchronocity : The Inner Path of Leadershipที่เป็นหนังสือ international best seller เขียนโดย Joseph Jaworski นิยามคำว่าผู้นำ เสียใหม่

ที่ผมเรียกว่า "ผู้นำแห่งการผุดบังเกิด" เพราะมีท่าทีและพฤติกรรมที่เปิดกว้าง และเหตุปัจจัยที่ลงตัวโดยเฉพาะอย่างยิ่งอิสรภาพภูมิปัญญาจักรวาลจึงเข้ามาประกอบตัวเข้าด้วยกัน มีการผุดบังเกิด (emergence) ขึ้น ของสิ่งใหม่ ที่ไม่คาดคิดว่าจะเกิดขึ้นได้ แต่หนังสือเล่มนี้เรียกว่า ผู้นำแห่งการรับใช้ (servant leader)

หนังสือเล่มนี้เล่าการเดินทางแห่งชีวิตของผู้เขียน ที่เป็นนักกฎหมาย และมีส่วนช่วยพ่อ ผู้เป็นนักกฎหมายใหญ่ และเป็นอัยการพิเศษหัวหน้าทีมสอบสวนคดีวอเตอร์เกตอันอื้อฉาวของสหรัฐอเมริกา ในยุคทศวรรษ 1970 ที่ในที่สุดเขาทิ้งบริษัทที่ปรึกษากฎหมาย หันมาตั้งสถาบัน ALF (American Leadership Forum) เพื่อสร้างผู้นำแห่งอนาคตให้แก่โลก

ผู้นำแห่งอนาคตต้องมีพลังฉันทะและทักษะด้านใน ที่จะสร้างสภาพแวดล้อมให้พลังความดีงามของความเป็นมนุษย์ และของสรรพสิ่งในจักรวาล มารวมตัว ประกอบกันเข้า เป็นสภาพใหม่ สิ่งใหม่ ที่อาจเรียกได้ว่า เป็นนวัตกรรมทางสังคม ที่หนังสือเล่มนี้เรียกว่า ปรากฏการณ์ลึกลับ หรือ ปาฏิหาริย์ ที่ในหน้า ๒๒๐ กล่าวว่า “เวลาที่คุณมุ่งทำสิ่งที่ทำให้คุณมีความสุขลึกล้ำ คุณรู้สึกว่าได้รับการช่วยเหลือจากมือที่ซ่อนอยู่”

ผมตีความว่า จุดเริ่มต้นอยู่ที่ "ความฝัน" ที่ยิ่งใหญ่ แล้วดำเนินการโดยยึดหลักการแห่ง GRITแล้วพลังจักรวาลจะเข้ามาทำงาน โดยต้องตั้งหลักให้ดี ว่าพลังนั้นมีทั้งพลังทำให้ดี กับ พลังทำให้เสีย

เขาเอ่ยถึง “สนามพลัง” (field น. ๒๓๙) ที่มีอยู่ทั่วไป คนที่เข้าถึงได้ คือคนที่มีความรักความเมตตากรุณา และเชื่อมโยงกับผู้อื่น และเชื่อมโยงกับธรรมชาติได้ เป็นสนามของความคิดและการรับรู้ที่มีชีวิต และมีพลัง พลังแห่งผู้นำที่รับใช้ โดยเขาอ้างคำพูดของ เซลเดรค ว่า “สนามพลังคือขอบเขตอิทธิพลที่ไม่ใช่วัตถุ เป็นพลังที่มองไม่เห็น ซึ่งกำหนดโครงสร้างของพื้นที่หรือพฤติกรรม” เครื่องมือเข้าถึงสนามพลังเป็นเครื่องมือที่เรารู้จักกันดี และผมใช้เกือบทุกวัน คือ สุนทรียสนทนา (dialogue) นั่นเอง

ในตอนท้ายของเล่ม เขาสรุปหลักการสี่ข้อของจักรวาลและการผุดบังเกิด ดังนี้

• จักรวาลมีคุณสมบัติเปิดและอุบัติใหม่ได้
• จักรวาลเป็นมณฑลแห่งองค์รวม อันแบ่งแยกไม่ได้ ทั้งโลกวัตถุและจิตสำนึกล้วนเป็นส่วนหนึ่งขององค์รวม อันแบ่งแยกไม่ได้เดียวกันนี้
• มี ‘แหล่งกำเนิด” ที่สร้างสรรค์ของศักยะอันอนันต์ ถูกห่อหุ้มอยู่ในจักรวาล
• มนุษย์สามารถดึงศักยะอันไร้ที่สิ้นสุดของ “แหล่งกำเนิด” โดยเลือกเดินตามวิถีฝึกฝนในตนและความรัก อันเป็นพลังที่ทรงอำนาจที่สุดในจักรวาล

ผู้นำ ๔.๐ คือผู้ฝึกฝนขัดเกลาตนเอง จนเป็นหนึ่งเดียวกับผู้อื่น และกับจักรวาล

วิจารณ์ พานิช

๑๔ มี.ค. ๖๐