ชีวิตที่พอเพียง ๒๗๑๙ ชีวิตที่ผ่อนคลาย

ลูกสาวที่อยู่บ้านติดกันมีข้อสังเกตว่า ตั้งแต่ออกจากกรรมการธนาคารไทยพาณิชย์ และนายกสภามหาวิทยาลัยมหิดล เอกสารที่ส่งมาทางไปรษณีย์ และทาง messenger ลดลงอย่างชัดเจน

มีคนถามผมว่า เวลานี้ผมมีเวลาว่างมากขึ้นใช่ไหม คำตอบคือไม่ใช่ ผมยังเป็นคนที่หาเวลานัดยากเช่นเดิม คือมีงานจุกจิกเข้ามามากขึ้นหรือจริงๆ แล้วหากมีงานแบบที่ค่อนข้างประจำ ก็จะลงเวลานัดไว้งานอื่นก็ล้นไปเมื่อมีช่องว่าง งานอื่นก็เข้ามาใช้เวลาในชีวิตของผมได้มากขึ้น

สิ่งเหล่านั้นสำหรับผม ไม่ใช่งานแต่เป็นความพึงพอใจ เป็นสิ่งที่ให้เมตตาปรานีแก่ผมเพราะช่วยให้ชีวิตยามชรา ยังมีคุณค่าและเมื่อมีกิจกรรมที่มีคุณค่าทำ ก็กลายเป็นการเรียนรู้เป็นการกระตุ้นสมองช่วยยืดอายุส่วนที่แม้สูงอายุ แต่ก็เป็น active aging

นี่คือตัวอย่างของ transformative learning (1, 2) ของผมเมื่อก่อนผมไม่ได้มีโลกทัศน์เกี่ยวกับงานในลักษณะนี้หลายครั้งงานเป็นต้นเหตุของความเครียดแต่เวลานี้งานเป็นบ่อเกิดแห่งความสุข

น่าจะกล่าวได้ว่า ผมเป็นคนมีบุญ ที่ชีวิตมาถึงจุดนี้ได้เป็นบุญวาสนาแบบที่ไม่มีอำนาจ ไม่ร่ำรวย ไม่มียศถาบรรดาศักดิ์ ใหญ่โตแต่มีบุญที่หาความสุขได้จากความสงบ และความผ่อนคลายผ่อนคลายได้แม้มีงานมากและผ่อนคลายได้ในภาวะที่ มีเรื่องยุ่งๆ วุ่นๆที่ผมไม่เอาเข้ามารกสมอง คือเมื่อให้ความเห็นหรือดำเนินการแล้วก็จบไม่เอามาให้วุ่นวายใจอีกความสามารถในการเปิดปิดลิ้นชักสมองนี้มันมาเมื่อไรก็ไม่ทราบเวลานี้มันเหมือนเปิดปิดลิ้นชักจริงๆมีบางช่วงคนรู้กันทั่วไป ว่าผมอยู่ในเหตุการณ์เรื่องวุ่นๆ ของบางสถาบันสาวน้อยคงจะห่วงสามีถามเรื่องราวคงจะเพื่อให้ ผมระบายความอัดอั้นผมกลับตอบว่าอย่าไปรู้เรื่องมันเลยรู้แล้วจะก่อความเครียดเปล่าๆ โดยไร้ประโยชน์ เรื่องต่างๆ มันเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัยก็แก้ไขดำเนินการไปตามเหตุปัจจัยโดยยึดประโยชน์ส่วนรวม และความถูกต้องซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ตั้งก็ถือว่าจบไม่เอามาเป็นอารมณ์อีก

ทั้งหมดนั้นมาจากการเรียนรู้และฝึกฝนทำต่อเนื่องไม่มีที่สิ้นสุด

วิธีฝึกของผมคืออยู่กับปัจจุบันขณะ สัมผัสกับความงามของสิ่งรอบตัวในขณะนั้นและใช้ “ตัวช่วย” ให้ตระหนักในมิติ ที่เราสัมผัสตรงไม่ได้ เพราะมีข้อจำกัดของผัสสะของตัวเราเองดังกรณีตัวอย่างเช้าวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๙ผมนั่งเครื่องบิน ไทยสมายส์จากดอนเมืองไปขอนแก่นพอเครื่องบินขึ้น เวลา ๖.๑๕ น. ผมก็สังเกตเห็นว่าท้องฟ้าโปร่งทำให้เห็นทิวทัศน์ ตอนเหนือของกรุงเทพแจ่มชัดมากผมล้วงกล้องถ่ายรูปคู่กาย Canon G7X ออกมาถ่ายวิวแม่น้ำเจ้าพระยา ช่วงนนทบุรี-ปากเกร็ดที่วิวเกาะเกร็ดค่อยๆ ชัดเจนขึ้นๆและเห็นสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาหลายสะพาน

ผมได้ภาพวิวที่ถ่ายเป็นช่วงๆ เอามาดูหาความรู้ทีหลังว่าบริเวณนั้นๆ คือที่ไหน

เช้าวันที่ ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๕๙ ผมนั่งแท็กซี่ออกจากบ้านไปยังอาคาร CAT หลังไปรษณีย์กลางบางรักเดินตรงไปที่ แม่น้ำเจ้าพระยาไปพบบริเวณริมแม่น้ำที่สวยงามร่มรื่นลมโชยอ่อนๆให้ความสดชื่นยิ่งนักผมใช้เวลาหนึ่งชั่วโมงหาความสุข จากวิวแม่น้ำเจ้าพระยาและความร่มรื่นของสวนบริเวณนี้สงบแต่ไม่เงียบ เพราะมีเรือแล่นไปมาอยู่ในแม่น้ำยิ่งสายเรือยิ่งมากฝั่งตรงกันข้ามของแม่น้ำ เป็นบริเวณก่อสร้างขนาดใหญ่ ติดป้ายว่า ICONSIAM : A new national landmark is rising. Spetacular beyond imagination เสียงของการก่อสร้างดังข้ามแม่น้ำมาชัดเจนเมื่อเรือแล่น ก่อคลื่น ก็มีเสียงเหล็กที่โป๊ะเสียดสีกัน

มองไปเห็นสะพานสาทรอยู่ไม่ไกลมากนัก เห็นรถไฟฟ้าและรถยนต์แล่นไปมา มีอาคารสูงริมน้ำรูปร่างสวยงาม ผมนั่งชมวิวและเขียนบันทึกนี้พร้อมทั้งถ่ายรูปเพื่อบันทึกความทรงจำ

เวลา ๘.๓๐ น. ผมเดินไปขึ้นลิฟท์ของอาคาร CAT ไปยังชั้น ๓๐ ซึ่งเป็นสถานที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ในวันนี้ขึ้นไปถึงก็ได้เห็นวิวกรุงเทพจากมุมสูงทั้งฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาและฝั่งถนนเจริญกรุงได้ชมความงามของมหานคร ให้ความสดชื่นอีกแบบหนึ่งการได้เปรียบเทียบภาพมุมต่ำกับภาพมุมสูง ก็เป็นความสุขอีกแบบหนึ่ง

เป็นความสุขที่ไม่ต้องเสียเงิน

วิจารณ์ พานิช

๓๐ กรกฎาคม ๒๕๕๙

1 แม่น้ำเจ้าพระยา เกาะเกร็ด และสะพานพระนั่งเกล้า

2 เกาะเกร็ด สะพานพระนั่งเกล้า สะพาน

3 สะพานพระนั่งเกล้า สะพาน วัดเฉลิมพระเกียรติ

4 ดิน น้ำ ฟ้า

5 จุดนั่งดื่มด่ำธรรมชาติของผม

6 ท่ามกลางธรรมชาติอย่างนี้

7 แม่น้ำเจ้าพระยา ถ่ายจากมุมต่ ไปทางทิศใต้ำ

8 บริเวณก่อสร้างฝั่งตรงกันข้ามแม่น้ำ

9 ถ่ายไปทางทิศเหนือ

10 สะพานสาทร

11 ถ่ายจากชั้น ๓๐ ไปทางทิศใต้ เห็นสะพานสาทร

12 สะพานสาทร

13 บริเวณก่อสร้างฝั่งตรงข้ามแม่น้ำ

14 วิวทิศเหนือ

15 วิวฝั่งทิศตะวันออก เห็นทางด่วน

16 วิวตะวันออกเฉียงใต้

17 ถ่ายตรงไปทางทิศตะวันออก

18 วิวทิศตะวันตก