CoPs : ประเภทของธุรกิจบริการ
ในชั่วโมงแรกหรือคาบแรกของการเรียนการสอนในหลาย ๆ วิชา บทแรกของการเรียนนั้นคงจะหนีไม่พ้นในเรื่องของความหมาย ประเภทและรายละเอียดต่าง ๆ ในภาพกว้างของเนื้อหาวิชาทั้งหมดที่จะเรียนกันในเทอมนั้น ๆ ซึ่งบทนี้อาจเรียกได้ว่าเป็นบทที่ "น่าเบื่อ" ที่สุดของการสอนของเทอมนั้นเลยก็เป็นได้
ในช่วงแรก ๆ ของการสอนตอนที่ผมยังไม่มีประสบการณ์หรือชั่วโมงบินเท่าใดนัก ชั่วโมง "ความหมาย" ซึ่งไม่ค่อยมีความหมายสำหรับนักศึกษาสักเท่าใด เป็นชั่วโมงที่นักศึกษาไปเที่ยวต่างประเทศกันบ่อยมาก (อาหลับ กับอิสราเอน)
จากนั้นนั่นเองผมก็ได้พยายามปรับปรุงวิธีการต่าง ๆ มาเรื่อย ๆ จนได้มาพบกับวิธีการที่ดีมากวิธีการหนึ่งก็คือ "Mind Map กับการจัดการความรู้เรื่องความหมายและประเภท" ของเนื้อหาทั้งหมดที่จะเรียนในหนึ่งเทอม
ซึ่งเทอมนั้นผมได้ทดลองใช้กับรายวิชา "การจัดการอุตสาหกรรมบริการ" โดยคาบแรกนั้นก็จะต้องบรรยายเกี่ยวกับประเภทของอุตสาหกรรมบริการว่ามีทั้งหมดกี่ประเภท และแต่ละประเภทมีธุรกิจใดอยู่บ้าง
ในคาบเรียนนั้น ได้เริ่มต้นขึ้นจากหัวใจหรือจุดศูนย์กลางของ Mind Map นั่นก็คือ อุตสาหกรรมบริการ จากนั้นก็ให้นักศึกษาเอ่ยชื่อประเภทของอุตสาหกรรมต่าง ๆ ขึ้นมาทีละประเภท
ต่อด้วยการ "ร่วมคิด ร่วมพูด ร่วมคุย ร่วมขุด และร่วมคุ้ย" ถึงธุรกิจที่น่าจะเป็นหรือน่าจะอยู่ในอุตสาหกรรมแต่ละประเภทนั้น อาทิเช่น อุตสาหกรรมขนส่ง ก็จะแบ่งอย่างง่ายที่สุดก็คือ สิ่งที่นักศึกษาได้เรียนมาตั้งแต่ชั้นประถมและมัธยมก็คือ การขนส่งจะแบ่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก ๆ ก็คือ ทางบก ทางน้ำ ทางอากาศ และทางท่อ
จากนั้นจึงเชื่อมโยงกับสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้ตัวเป็นหลักก่อน ได้แก่ การขนส่งทางบกในจังหวัดน่านมีอะไรบ้าง เน้นที่ "ของจริง" ซึ่งอยู่ใกล้ตัวครับ เอ่ยชื่อบริษัทกันขึ้นมาเลย แล้วสิ่งที่ตามมาที่พบในวันนั้นก็คือ การวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับการบริการต่าง ๆ ของบริษัทขนส่งเหล่านั้นว่าดีหรือไม่ดีอย่างไร ซึ่งนั้นจะเป็นประเด็นการวิพากษ์หรือสัมนาในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาอุตสาหกรรมบริการในชั่วโมงถัดไปเมื่อมีการลงรายละเอียดแยกย่อยในแต่ละประเภทอุตสาหกรรม แต่ถึงกระนั้นก็จะไม่ทิ้งจุดมุ่งหมายหลักของการเรียนวันนี้ไปนั่นก็คือ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อให้ "ทุกคนได้ร่วมรู้" ว่าธุรกิจบริการในจังหวัดของตนเองใกล้เคียงนั้นเป็นอย่างไร
ได้รู้ทั้งประเภทของธุรกิจบริการและรู้ถึงธุรกิจบริการต่าง ๆ ที่อยู่ในจังหวัดของตนเอง ซึ่งบางคนก็ไม่รู้เป็นการแชร์ความรู้กัน โดยเฉพาะผมเองก็ไม่รู้ครับ เพราะเดินทางจากอุตรดิตถ์ไปส่วนใหญ่ก็นั่งแต่รถตู้ของมหาวิทยาลัย วันนั้นก็ได้ความรู้มากขึ้นมากมาย "ได้บรรยายแถมยังได้ความรู้อีกมากมาย" การสอนจึงเป็นการเรียนรู้ที่มหัศจรรย์มากที่สุด
วันนั้นเวลา 3 คาบ จึงดูสั้นและหมดอย่างรวดเร็วผิดหูผิดตา แตกต่างจากการบรรยายในรายวิชาเดียวกันและบทเดียวกันในภาคเรียนก่อน ๆ ครับ
การเรียนการสอนในวันนั้นนับได้ว่าเป็นความสำเร็จที่ภาคภูมิใจอย่างหนึ่งของผมครับ เป็นการทำ R2R ที่อาจจะเรียกได้ว่า การวิจัยในชั้นเรียนที่ผมตั้งชื่อว่า PAL (Participatory Action Learning) เพื่อเรียนรู้ร่วมกันระหว่างเรา โดยเรา และเพื่อเราครับ
ปภังกร วงศ์ชิดวรรณ
ความเห็น (2)
- เรียนหนักไหมครับ
- แวะมาทักทาย
- สวัสดีครับท่านอาจารย์ขจิต
- ตอนนี้เรียนหนักไหม เป็นคำตอบที่ทั้งตอบยากและตอบง่ายรวมเข้าไปด้วยกันครับ
- เพราะตอนนี้ผม Drop การเรียนในหลักสูตรไว้ก่อนครับ (ประมาณว่าไม่ได้เรียนแล้วน่ะครับ) แต่ตอนนี้กำลังศึกษาชีวิต เรื่องนี้เป็นสิ่งที่เรียนยากมากครับ การศึกษาตนเองเป็นการศึกษาที่ยากที่สุดเลยครับ
- ขอขอบพระคุณท่านอาจารย์ขจิตอย่างสูงที่แวะเข้ามาเยี่ยมเยียนและทักทายอยู่เสมอครับ