จากวังสามเสนสู่ส่วนหนึ่งของโรงพยาบาลวชิระฯ


เมื่อช่วงวันปีใหม่ไทย วันศุุกร์ที่ ๑๕ เมษยน ๒๕๕๙ ข้าพเจ้าและรุ่นน้องรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกลุ่มหนึ่ง เช่น ปริยวรรณ บุนนาค ศิริพรรณ ทินกร ณ อยุธยา เป็นต้น ได้ร่วมกันไปรดน้ำขอพรปีใหม่ไทย จากพลตรี ม.ร.ว. ศุภวัฒย์ เกษมศรี (คุณชายแถม)นักประวัติศาสตร์ไทยดีเด่นที่บ้านของท่าน เพื่อความเป็นสิริมงคล นับเป็นความสัมพันธ์ที่ดีงามยาวนานที่คุณชายแถมได้ให้ความเมตตากรุณาแก่พวกเราอย่างสม่ำเสมอทั้งในด้านวิชาการทางประวัติศาสตร์ไทย และความเป็นกันเองดั่งลูกหลานอย่างไม่ถือยศศักดิ์ ในวัย ๘๔ ปีที่คุณชายแถมยังกระฉับกระเฉงแข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจ ท่านจึงยังคงไปทำงานเป็นประธานคณะกรรมการด้านวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ในองค์กรต่างๆมากมาย ยังคุณประโยชน์มหาศาลแก่ประเทศชาติอย่างต่อเนื่อง


พลตรี ม.ร.ว. ศุภวัฒย์ เกษมศรี เป็นโอรสของหม่อมเจ้าวัฒยากร เกษมศรี ซึ่งเป็นพระโอรสของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ พระราชโอรสพระองค์ที่ ๓๐ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาจันทร์

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติฯ ทรงสร้างวังสามเสนริมแม่น้ำเจ้าพระยาบนที่ดินที่ทรงซื้อจากสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ นับจากประมาณปี พ.ศ.๒๔๕๔ เป็นต้นมา ได้มีการจัดการเรียนการสอนอยู่หลายครั้ง โดยเรียกว่า "โรงเรียน ในวังสามเสน" บ้าง "โรงเรียนคุณทรงสอางค์" บ้าง อยู่ได้ไม่นานได้เลิกไป จนเมื่อหม่อมเจ้าหญิงศุขศรีสมร และหม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี เสด็จกลับจากประเทศอังกฤษ (ด้วยทุนพระราชทานจากสมเด็จพระมหิตลาธิเบศอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก) จึงตั้งตำหนักหลังหนึ่งให้เป็นสถานศึกษาโดยใช้ชื่อว่า "โรงเรียนเขมะสิริ" ขึ้นตามพระนามเดิมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ คือ พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าเกษมศรีศุภโยค ซึ่งในภาษาบาลีมีความว่า “เขมะสิริสุภโยโค” และต่อมาจึงได้เปลี่ยนเป็น "โรงเรียนเขมะสิริอนุสสรณ์" อันมีความหมายว่า “ระลึกถึงเกษมศรี” เป็นการเฉลิมพระนามท่านเจ้าของวังนั่นเอง

โรงเรียนเปิดสอนเมื่อ วันที่ ๑ กันยายน พ.ศ.๒๔๗๕ ในตลอดเวลา ๓๕ ปี กิจการของโรงเรียนมีความก้าวหน้า จำนวนนักเรียนเพิ่มขึ้นจนต้องขยายกิจการ ซึ่ง ม.ร.ว. ทอร์ศรี คงจำเนียร ธิดาของ ม.จ. พูนศรีเกษมฯ เป็นผู้จัดการ จึงย้ายโรงเรียนข้ามแม่น้ำมาฝั่งธนบุรี ในที่ตั้งปัจจุบัน

พลตรี ม.ร.ว. ศุภวัฒย์ เกษมศรี ได้กรุณาเล่าให้พวกเราทราบว่า เมื่อเวลา๑๑.๐๐ น. วันที่ ๒๓ เม.ย. ๒๕๕๘ดร.พิจิตต รัตตกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช (นมร.) ร่วมลงนาม (MOU) รับมอบอสังหาริมทรัพย์เพื่อก่อสร้างสถานพยาบาลและสถานศึกษา จากหม่อมราชวงศ์ เกษมสโมสร เกษมศรี เจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินวังสามเสน โดยมี นายอานันท์ ปันยารชุน อดีตนายกรัฐมนตรี หม่อมราชวงศ์ ปรีดิยาธร เทวกุล รองนายกรัฐมนตรี และม.ร.ว.ศุภวัฒย์ เกษมศรี ร่วมเป็นสักขีพยานการลงนามครั้งนี้ด้วย

ในวันนั้น ดร.พิจิตต รัตตกุล อธิการบดี มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช กล่าวว่า ด้วยคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช ประสบปัญหาพื้นที่ใช้สอยไม่เพียงพอ ต่อการให้บริการทางการแพทย์ และสาธารณสุข และจะต้องจัดพื้นที่เพื่อรองรับการจัดการเรียนการสอนในหมวดวิชาศึกษาทั่วไปของนักศึกษาในทุกหลักสูตร และการศึกษาในหมวดวิชาวิทยาศาสตร์การแพทย์พื้นฐาน ที่จะย้ายมาจากมหาวิทยาลัยมหิดล รวมถึงปัญหาที่พักสำหรับบุคลากรและนักศึกษาแพทย์มีไม่เพียงพอ จึงได้มีการดำเนินการจัดหาที่ดินเพิ่มเติม เพื่อจะได้ทำการก่อสร้างอาคารสำหรับภารกิจต่างๆ ซึ่งจะช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าวให้ลุล่วง

ทางคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช ได้สำรวจพื้นที่ว่างเปล่าบริเวณโดยรอบหลายแห่ง พร้อมกับขออนุญาตเข้าพบรองนายกรัฐมนตรีหม่อมราชวงศ์ ปรีดิยาธร เทวกุล ซึ่งท่านเป็นผู้ดูแลทรัพย์สินให้กับหม่อมราชวงศ์ เกษมสโมสร เกษมศรี เจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินวังสามเสนเนื้อที่ ๕ไร่ ๒ งาน ๒๔.๓ ตารางวา พร้อมสิ่งปลูกสร้าง คือ วังพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ซึ่งปัจจุบันเป็นที่รกร้างว่างเปล่า เพื่อขอรับบริจาคที่ดินแปลงดังกล่าว

จากการได้หารือเบื้องต้น หม่อมราชวงศ์ เกษมสโมสร เกษมศรี มีความประสงค์ที่จะอุทิศที่ดินพร้อมกับสิ่งปลูกสร้าง ให้แก่โรงพยาบาลวชิรพยาบาล คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช โดยประสงค์ให้จัดแบ่งที่ดินออกเป็น ๒ ส่วน

ส่วนที่ ๑ ได้แก่ พื้นที่อนุรักษ์ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา เนื้อที่ประมาณ ๒ ไร่ ให้ทำการบูรณะก่อสร้างวังของพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ขึ้นมาใหม่ เพื่อจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติและราชสกุลเกษมศรี และใช้เป็นสถานที่รับรอง ห้องประชุม สำนักงานต่าง ๆ ของคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล และของมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

ส่วนที่ ๒ ได้แก่ พื้นที่ที่ติดกับถนนขาว เนื้อที่ประมาณ ๓ ไร่ ๒ งาน ให้ก่อสร้างเป็นสถานพยาบาลและสถานศึกษา เพื่อให้บริการวิชาการทางการแพทย์ การศึกษา การวิจัย และการบริการวิชาการ อย่างไรก็ตาม หากการก่อสร้างดำเนินการแล้วเสร็จ โดยต้องก่อสร้างให้แล้วเสร็จภายใน ๗ ปี นับแต่วันทำสัญญาให้อสังหาริมทรัพย์ จะยังประโยชน์มหาศาลให้กับคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราชในการจัดการเรียนการสอน และยังประโยชน์ให้กับโรงพยาบาลวชิรพยาบาลในการให้บริการทางการแพทย์เป็นอย่างมาก

อนึ่ง เมื่อปี ๒๕๔๗ ข้าพเจ้าได้มอบแหนบมุกพระนามย่อ "มภธ" ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้ามัณยาภาธร พระน้องนางเธอนพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ ผู้กำกับกรมช่างมุกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแก่พลตรี ม.ร.ว.ศุภวัฒย์ เกษมศรี ผู้เป็นพระนัดดา และต่อมาเมื่อวันศุกร์ที่ ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ข้าพเจ้าได้มีโอกาสไปคารวะท่านอีกครั้งหนึ่งพร้อมน้องๆกลุ่มงานพิพิธภัณฑ์ ธนาคารแห่งประเทศไทย ซึ่งท่านเป็นผู้มีอุการะคุณแก่สถาบันแห่งนี้ ข้าพเจ้าจึงได้มอบกล่องมุกโบราณที่ได้มาอีกในภายหลังจากนั้นแก่ท่าน เพื่อบรรจุแหนบมุกพระนามย่อดังกล่างด้วย

ภาพและย้อมูลบางส่วนที่สืบค้นจาก Google


..................................................................................................................................................................


หมายเลขบันทึก: 605124เขียนเมื่อ 19 เมษายน 2016 15:07 น. ()แก้ไขเมื่อ 17 พฤษภาคม 2016 13:51 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (5)

เป็นภาพที่ประทับใจมากๆ นะคะ ..... วันครอบครัว .. วันสืบสานประเพณีไทย นะคะ

ขอบคุณบันทึกดีดีนี้ค่ะ

-สวัสดีปีใหม่ไทยนะครับป้าใหญ่

-ตามมาร่วมขอพรจากผู้ใหญ่ใจดีทุกๆ ท่านครับ..

เคยไป รพ.วชิระ ล่าสุดเมื่อปลายปีที่แล้ว มีตึกเก่าๆ ประวัติอันยาวนานน่าศึกษาและอนุรักษ์ครับ

ขอบคุณบันทึกดีๆครับพี่ใหญ่


ทึ่งพี่ใหญ่มากเลยครบ

ไปคารวะครูเก่า

ผมได้เรียนรู้เรื่องการบริจาคและเรื่องเขมะฯเพิ่มด้วย

มีเพื่อนจบโรงเรียนนี้หลายคนมากเลยครับ

  • จันทวรรณ
  • โอ๋-อโณ
  • ขจิต ฝอยทอง
  • เพชรน้ำหนึ่ง
  • หนุ่ม กร
  • ยายธี
  • คนใต้โดยภรรยา
  • Dr. Ple
  • พ.แจ่มจำรัส
  • คุณมะเดื่อ
  • วินัย เจริญเฉลิมศักดิ์ (น.ม.)
  • สวัสดีค่ะ ขอบคุณมากสำหรับกำลังใจมอบแก่บันทึกสะท้อนการสนับสนุนสาธารณประโยชน์ของสมาชิกราชสกุลเกษมศรีค่ะ
  • น้องDR.Ple...ขอบคุณมากค่ะที่เห็นคุณค่าของประเพณีไทยที่งดงามเช่นนี้ค่ะ
  • หลานเพชรน้ำหนึ่ง..อีกหนึ่งของบรรยากาศแห่งความเป็นสิริมงคลแห่งช่วงสงกรานต์ปีนี้ค่ะ
  • น้องพ.แจ่มจำรัส....ขอบคุณมากค่ะที่นำภาพมาเพิ่มเติม บริเวณถนนสามเสนยังคงมีวังและตำหนักโบราณที่ยังอนุรักษ์ไว้หลายแห่งค่ะ
  • น้องดร.ขจิต...ยินดีมากค่ะที่ให้ความสนใจและมาเพิ่มเติมเรื่องมีเพื่อนเก่าจากรร.เขมะสิริอนุสรณ์
  • ..... อ่านต่อได้ที่: https://www.gotoknow.org/posts/605124?605124
    พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
    ClassStart
    ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
    ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
    ClassStart Books
    โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท