มะระ ผักสมุนไพรรสขม ทำอาหารได้อร่อยต่อผู้ที่ชอบรสขมนะคะ คงยังมีคนอีกมากมายมีไม่ชอบไม่ยอมลองชิมเลยเพียงแค่ทราบว่าขม ขมเป็นยามที่ดีต่อสุขภาพของเรานะคะ โดยเฉพาะ น้ำดี ช่วยบำรุงน้ำดีของเราค่ะ และมะระนอกจากช่วยบำรุงน้ำดีแล้ว ยังมีสรรพคุณเด่นที่ผ่านการทดลองวิจัยแล้ว คือ ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ในใบมะระและเนื้อผลมะระมีรสขมนั้น มีแอลกอฮอล์ด้วย เมื่อถูกผิวจะรู้สึกเย็นนาน ได้ทำน้ำมะระเข้มข้นและน้ำมะระผสมน้ำดื่ม และสรรพคุณประโยชน์อย่างไรบ้างเพื่อสุขภาพมาฝากค่ะ
มะระ ลดน้ำตาลในเลือด
มะระ Balsam Pear, Bitter Cucumber
สารสำคัญที่พบ
ในสารรสขม ชื่อ momordicin resins และ resin acids 2 ชนิด พืชชนิดนี้มีแอลคาลอยด์อยู่ 0.038 เปอร์เซ็นต์ สารที่ออกฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดได้แก่ charantin สาร P- insulin polypeptides, glycosides ที่มีกรด oleanolic เมล็ดมีน้ำน้ำมัน กล่าวกันว่าในใบก็มน้ำมัน ( essential oil ) ที่มีกลิ่นหอม carotene resin , alkaloid , momordieine และ Trierpene glycoside พบว่า charantin กับโปรตีนคล้ายอินซูลินที่ยังไม่ได้มีการจำแนกชนิดหนึ่ง ผลการรักษาจะเป็นแบบค่อยเป็นค่อยไป
ความเป็นพิษ ผลที่สุกเต็มที่ห้ามรับประทานเพราะมี saponin มาก
ถ้ารับประทานทำให้คลื่นไส้อาเจียนและท้องร่วง
ส่วนที่ใช้ ผล เมล็ด
วิธีและปริมาณที่ใช้
น้ำสมุนไพร น้ำคั้นจากผลมะระ ทำให้มีความทนต่อกลูโคสดีขึ้น
Welihinda และคณะ แสดงให้เห็นว่า น้ำสกัดผลมะระเป็นตัวกระตุ้นการหลั่งอินซูลินที่ค่อนข้างแรง
เมล็ด ขนาด 1-3 กรัม/วัน ลดน้ำตาลในเลือดของกระต่ายได้
ผลดิบ
รับประทานเป็นอาหารหรือทำผักดอง ถ้าแช่น้ำเกลือก่อนนำมาหุ่งต้มทำให้ความขมลดลง
ผลมีคุณสมบัติลดน้ำตาลในกระต่าย
รายงานผลการทดลอง
ในประเทศอังกฤษ ค.ศ 1981 น้ำสกัดผลโดยคลอโรฟอร์ม สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดกระต่ายที่เป็นเบาหวานได้ภายใน 4-8 ชม. และน้ำสกัดขนาด 5 ซีซี/กิโลกรัม สามารถลดน้ำตาลในเลือดในเลือดหนูปกติได้
จากการศึกษาในวิทยาลัยแพทย์ในประเทศอินเดีย ปี พ.ศ 2535
ให้คนไข้กินยาต้มมะระ คนละ 100 ซีซี วันละครั้ง หลังจากนั้น 3 สัปดาห์ ปรากฏว่าระดับน้ำตาลในเลือดของคนไข้ลดลง 54 เปอร์เซ็นต์ และหลังจากนั้น 7 สัปดาห์ ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดอยู่ในระดับปกติหรือใกล้ปกติ และตรวจไม่พบน้ำตาลในปัสสาวะ
ผลที่ทำให้แป็นผงแห้ง มีผลระดับน้ำตาลในเลือดของกระต่ายปกติ และกระต่ายเบาหวาน
( ขอบคุณ มะระลดน้ำตาลในเลือด จากหนังสือสมุนไพรบำบัดเบาหวานโดย ภกญ. จุไรรัตน์ เกิดดอนแฝก)
ทำมะระดื่มสดๆได้นะคะโดย ล้างผิวลูกมะระให้สะอาด ผ่าครึ่งตามยาวนำเยื่อหุ้มกลางผลพร้อมเมล็ดออก หั่นชิ้นเล็กๆ ตำให้ละเอียดถ้ามีน้ำมาก ก็ตักออกมาใส่ถ้วยไว้ ให้ในครกไม่มีน้ำมะระจะได้ตำง่ายไม่กระเด็น แล้วตำต่อให้ละเอียดแล้วตักกรองในตะแกรงหรือกระชอนหรือผ้าขาวบาง รวมกับในถ้วย ได้น้ำมะระเข้มข้นรสขม เวลาดื่มควรผสมน้ำจะได้ดื่มง่ายไม่ขมมาก กรณีบ้านที่มีเครื่องปั่นหรือเครื่องแยกกาก ก็ใช้ได้ไม่ต้องตำ ปั่นแล้วกรองหรือไม่แล้วแต่ผู้ดื่มนะคะ
ถ้าไม่ดื่มสดๆ ก็นำมาทำอาหารบ่อยๆ เช่น
ลวกจิ้มน้ำพริก ใส่ขนมจีนน้ำยา ต้มจืด ผัดไข่ แกงอ่อม แกงคั่ว ฯ อร่อยทั้งนั้นค่ะ
มะระ สมุนไพรเป็นยาทราบมานานแล้วว่า แก้ลมเข้าข้อ และแก้ปวดบวมเข่า คิดมานานเช่นกันว่าจะทำอย่างไรดีเพื่อจะแนะนำให้ผู้ปวดบวมเข่าได้ใช้มะระแบบไม่ยากโดยที่ไม่ต้องใช้ทำอาหารเท่านั้น ซึ่งได้คิดไว้แล้ว 2 วิธีไว้ทำแล้วจะนำมาฝากค่ะ
แต่ก็ได้วิธีที่ง่ายกว่าที่คิดจะทำแล้ว คือ ใช้มะระสดๆเลยเพียงแค่นำมาตำให้ละเอียดแล้วกรองเป็นวิธีที่ทุกคนทำได้เองแล้วใช้ได้ทันที (โดยไม่ต้องใช้เครื่องปั่นหรือแยกกากที่บางบ้านไม่มีใช้เราก็ใช้ตำด้วยครกได้นะคะ ) โดยน้ำเข้มข้นที่ได้จากการกรอง หรือไม่กรองใช้มือบีบที่ตำให้น้ำออกมาก็ได้ ทานวดเข่าซึมเข้าผิวเร็วและรู้สึกเย็นดีด้วยค่ะ เพราะในรสขมที่อยู่ในเนื้อมะระ มีแอลกอฮอล์ ทาแล้วรู้สึกเย็นไม่เหนียวเหนอะนะ ซึมเข้าผิวแห้งเร็ว
มะระเป็นอีก 1 สมุนไพร อาหารเป็นยาภายใน และภายนอก ร่างกายได้ตามที่แนะนำนะคะ
ซึ่งถ้าเรามีอาการบวมปวดเข่า ลมเข้าข้อ ทั้งกินทั้งทานวดที่เข่า ก็จะช่วยให้ดีขึ้นได้เร็วค่ะ
สรรพคุณมะระ แพทย์แผนไทยมีดังนี้ค่ะ
มะระจีน สรรพคุณประโยชน์สมุนไพรอาหารเป็นยา ดังนี้
มะระจีน มะระ , มะนอย(เหนือ) ,Bitter Gourd
ใบ รสขม ต้มดื่ม แก้ไข้หวัด ไข้ตัวร้อน บำรุงน้ำดี ดับพิษฝีร้อน แก้ปากเปื่อยเป็นขุม
ลูก รสขม แก้ตับม้ามพิการ บำรุงน้ำดี ขับพยาธิในท้อง แก้ลมเข้าข้อ แก้ปวดบวมตามเข่า
( ขอบคุณสรรพคุณ มะระจีน จากหนังสือ เภสัชภรรมไทย ฯ โดย วุฒิ วุฒิธรรรมเวช)
มะระเป็นพืชผักสมุนไพรที่ส่วนใหญ่เราจะซื้อมาทำอาหาร และหาได้ง่ายราคาไม่แพง แต่ก็มีบางบ้านปลูกผักกินเองและปลูกมะระที่เป็นต้นไม้เถาเลื้อย มีมือเกาะ ไว้ทำอาหารโดยไม่ต้องซื้อ ซึ่งก็จะดีมากๆ ปลอดสารพิษสดๆจากต้น ทำอาหารได้อร่อย เวลาปลูกมะระพอออกลูกเล็กๆเท่านิ้วก้อยก็ห่อด้วยถุงกระดาษพอลูกใหญ่แก่จะตรงสวยงามน่าทำอาหารมากค่ะ เมื่อตอนเด็กๆยังเคยได้ห่อมะระ เวลาเปิดถุงตอนลูกแก่พบลูกที่ผิวเป็นสีขาวทั้งลูกจะดีใจมาก ชอบกินมะระมาตั้งแต่เด็กๆแล้ว
มะระปลูกเองได้หรือหาซื้อในตลาด ฯได้เสมอ นำมาทำอาหารบ่อยๆ
เพราะนอกจากดีต่อน้ำดี ลดน้ำตาล ฯ ยังดีต่อตับ ม้าม ด้วยนะคะ
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี
วันอังคารที่ ๑๓ มกราคม พ.ศ ๒๕๕๘
ขอบคุณที่นำมาแบ่งปันค่