ความสำเร็จหรือผลสำเร็จ!!

หลวงพ่อทำเสร็จทุกวัน!! นี่เป็นประโยคที่อยู่ในใจผมมาจนถึงทุกวันนี้ และผมก็ยังเอาไปเล่าใครต่อใครอีกหลายคนต่อความหมายของประโยคนี้ เพื่อให้เขาเหล่านั้นได้ฉุกคิด โดยผมหวังว่าประโยคนี้จะทำให้เขาเกิดการเปลี่ยนแปลงบางอย่าง อย่างเช่นที่ผมเป็น!!

หลวงพ่อมีความคิดจะสร้างพระองค์ใหญ่ขนาดหน้าตักประมาณ 10 กว่าเมตร บนภูเขาเตี้ย ๆ ลูกหนึ่ง ที่ตั้งอยู่ในแอ่งน้ำเหนือเขื่อนศรีนครินทร์ ตำแหน่งของพระพุทธรูปห่างจากพื้นดินประมาณเกือบหนึ่งกิโลเมตร ระยะทางลาดชันประมาณ 30 องศา บางช่วงลาดชันเกือบ 50 องศา ทางเดินเป็นทางเท้า การจะสร้างพระพุทธรูปสำเร็จ หลวงพ่อต้องแบก หิน ทราย และอุปกรณ์ขึ้นไปด้วยกำลังคนเพียงอย่างเดียว และ ณ สำนักปฏิบัติธรรมนี้มีหลวงพ่อกับพระอีกรูปหนึ่ง เพียงสองรูปเท่านั้น อาจมีญาติโยมแวะมาปฏิบัติธรรมเป็นระยะอย่างสม่ำเสมอ

ซึ่งอาจพอจะช่วยเหลือหลวงพ่อได้บ้าง แต่โดยส่วนใหญ่รู้กันว่าภารกิจนี้ขึ้นอยู่กับหลวงพ่อล้วน ๆ ญาติโยมท่านหนึ่งได้ถามหลวงพ่อว่า หลวงพ่อคิดจะสร้างพระองค์ใหญ่บนเนินเขา “หลวงพ่อคิดหรือว่าจะทำเสร็จ ? ” หลวงพ่อตอบว่า “หลวงพ่อทำเสร็จทุกวัน!!” เสร็จของหลวงพ่อกับเสร็จของญาติโยมท่านนั้นช่างมีความแตกต่างกันมากมายนัก!! เสร็จในความหมายของญาติโยมคือ พระพุทธรูปได้สร้างเสร็จ ซึ่งเมื่อพิจารณาแล้วมันยากและคงใช้เวลามาก

เสร็จในความหมายของหลวงพ่อนั้นหาใช้พระพุทธรูปไม่!! แต่เป็นการได้ทำภารกิจในแต่ละวัน การได้ยกกระสอบหิน ทราย ขึ้นไปแต่ละกระสอบ เสร็จของหลวงพ่อนั้นอยู่ตรง ณ เวลานั้น ที่ได้ย่างเท้าไปแต่ละก้าว กระสอบแต่ละลูก ไม่ว่าหลวงพ่อจะสร้างพระพุทธรูปสำเร็จหรือไม่? แต่หลวงพ่อยังมีความคิดว่าได้สร้างพระพุทธรูปเสร็จทุกวัน ความสำเร็จของหลวงพ่อนั้นคือการได้ทำอะไรต่าง ๆ สำเร็จไปในแต่ละขณะต่างหาก

เมื่อย้อนกลับมาดูการใช้ชีวิตโดยทั่วไป พบว่า คนเรามักจะเอาความสำเร็จไปผูกไว้กับอนาคตเสมอ ๆ เรามักจะคิดว่าเราต้องทำงานนี้ให้สำเร็จ และถ้างานนั้นมีความซับซ้อน เราก็จะใช้เวลานาน กว่างานนั้นจะสำเร็จ เรามักจะพบกับความกดดันในระหว่างการทำให้สิ่งนั้นให้ประสบผลสำเร็จ และเมื่อเราทำสำเร็จเราจะพบกับความสุขเพียงชั่วครู “เฮอ... เสร็จซะที!!” จากนั้นความคาดหวังใหม่ก็เข้ามาสู่เราอีกครั้งเราจะตกอยู่ในภาวะกดดันอีกครั้ง เป็นเช่นนี้เรื่อยไป เป็นวัฏจักรอย่างไม่มีจบสิ้น

ผมได้ยกตัวอย่างนี้ ให้เพื่อนคนหนึ่งฟัง เมื่อเขามายืนต่อหน้าผมและพูดออกมาว่า “เฮอ!! งานเยอะ… ไม่มีเวลาทำไม่ทัน” ผมบอกให้เพื่อนคนนี้นึกถึงภูเขากองโตลูกหนึ่งและถามเขาว่า นั้นคือสิ่งที่เขาต้องทำใช่ไหม ? นั้นคือสิ่งที่เขาแบกไว้ใช่ไหม ? ผมถามเขาว่า หนักไหม ? ผมบอกเขาว่าให้วางภูเขากองนั้นลง และเดินถอยห่างออกมา จากนั้นค่อย ๆ เดินไปรอบ ๆ ภูเขากองนั้น ค่อย ๆ คิดว่า วันนี้จะทำอะไรกับภูเขากองนี้ หยิบขึ้นมาหนึ่งชิ้นและลงมือทำ โดยไม่ต้องสนใจกับภูเขากองนั้นว่าจะหมดไปหรือไม่ เมื่อไหร่ ? ผมบอกเขาว่าหากมองให้ดีจะพบว่าภูเขากองนี้ไม่ใช่ความรับผิดชอบของเขาคนเดียว ยังมีอีกหลายคนที่จะต้องรับผิดชอบร่วมกันกับเขา ผมจึงแนะนำให้เขาเลิกสนใจกับภูเขากองนั้น แต่ให้กลับมาสนใจชิ้นส่วนเล็ก ๆ ที่เขากำลังทำ ไม่ต้องคิดว่าภูเขากองนั้นจะถูกสะสางจนหมดเมื่อไร แต่ให้สนใจว่าเราได้ทำอะไรกับภูเขาลูกนั้นบ้างจงภูมิใจ ที่ได้ทำส่วนเล็ก ๆ นั้นจนสำเร็จ...

ส่วนใหญ่เรามักจะเข้าใจผิดเกี่ยวกับเรื่อง "เสร็จหรือไม่เสร็จ" เรามักจะคิดว่า “ผลสำเร็จคือความสำเร็จ” แท้จริงแล้วไม่ใช่!! ความสำเร็จเป็นการกระทำ คือการได้ลงมือทำเมื่อเราลงมือทำนั่นคือความสำเร็จ เราสำเร็จไปทุกขณะ แต่ผลของการกระทำนั้นคือผลของความสำเร็จ หากเราต้องการทำรายงานซักเล่มให้เสร็จ รายงานที่เสร็จคือผล เราเรียกว่าผลสำเร็จ แต่ความสำเร็จคือวันนี้เราได้ทำรายงานไปแต่ละหน้า และหากมองลึกลงไปอีก ความสำเร็จคือตัวอักษรแต่ละตัวที่ปรากฏอยู่บนหน้าจอคอมพิวเตอร์ ความสำเร็จปรากฏแก่เราทุก ๆ วินาทีทุกขณะ หากเราต้องการความภาคภูมิใจต่อความสำเร็จการได้ทำบางสิ่งบางอย่างในแต่ละชั่วขณะนั่นแหละคือความสำเร็จหาใช่ผลสำเร็จอันเป็นปลายทางที่รอเราอยู่ในอนาคตไม่

ด้วยแนวคิดเช่นนี้ ความสำเร็จจะปรากฏแก่เราทุกชั่วขณะ ไม่เพียงแต่สิ่งที่เราคาดหวังว่าจะทำ แม้สิ่งที่เราไม่คาดหวังก็ล้วนแล้วแต่คือความสำเร็จทั้งสิ้น มันจะกลายเป็นประสบการณ์และองค์ความรู้ที่สะสมในตัวเรา โดยที่เราอาจไม่รู้ตัว องค์ความรู้เหล่านี้จะถูกหยิบมาใช้ในอนาคตและองค์ความรู้เช่นนี้แหละที่จะทำให้เราสามารถคิดต่างกับคนอื่น หากเราค้นพบว่าความสำเร็จได้เกิดขึ้นกับเราทุกชั่วขณะที่เราได้กระทำอะไรบางอย่างลงไป

เมื่อนั้นเราจะได้เรียนรู้อย่างมหาศาล และเมื่อนั้นความกังวลและกดดันจากการเข้าใจผิดว่า ผลสำเร็จคือความสำเร็จ จะคลายตัวออกไปจนหมดสิ้น และเมื่อนั้นเราจะพบว่า เราจะมีความสุขกับสิ่งที่เราทำในทุกเมื่อชั่วยาม...