แม้ว่า...ใคร ๆ จะรวมม็อบ เพื่อเรียกร้องราคาข้าว...
พร้อมทั้งพากันไปเดินขบวนที่ กทม. สำหรับพ่อเพรียงของ
เจ้าฟ้าคราม ก็ยังเดินหน้าทำนาต่อ...แม้ว่า ราคาข้าว...
จะไม่เป็นไปอย่างที่หวังไว้ก็ตาม...
อาชีพ "ทำนา" ก็ยังต้องเดินหน้าต่อไป...เพราะนี่คือ
คนที่มีอาชีพ "ทำนา" เพราะฉันเห็นเป็นแบบนี้มาตั้งแต่
พ่อ - แม่ ของฉันทำนาแล้วเมื่อ ๔๐ ปีที่แล้ว...ราคานั้นก็
ไม่ต้องพูดถึง...ทุกคนเหมือนกลัวว่า "ชาวนา" จะรวยอย่างนั้น
แต่ความเป็นจริง ก็คือ ความเป็นจริง...เพียงแค่พอมีรายได้บ้าง
เพื่อปะทังชีวิตและค่าใช้จ่ายที่พอเพียงเท่านั้น
พ่อเพรียงของเจ้าฟ้าครามก็เช่นกัน...คราวนี้ขายได้
ไม่มาก เรียกว่า "ขาดทุน" ด้วยซ้ำ แต่ก็ต้องทำนา เพราะ
นี่คือ "อาชีพ" ของพวกเรา...ทำทั้ง ๆ ที่รู้ว่า "ขาดทุน"
การที่จะให้ชาวนาหันหลังกลับมาใช้ปุ๋ยชีวภาพแทนปุ๋ยเคมีนั้น
ก็อย่าหวังเลย เพราะอะไรนะหรือ...ก็เพราะการเปลี่ยนแปลงของ
สังคมเทคโนโลยีไงล่ะ...เราฝืนไม่ได้หรอก นอกจาก "ยอมรับ" ๆ
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับสังคมการทำนา...ใครไม่ได้มีอาชีพนี้
จะไม่ทราบความเป็นมาของอาชีพนี้อย่างแท้จริงหรอก...
ใช่ว่าจะไม่อยากที่จะใช้ "วิถีชีวิต" ของชาวนาแบบดั้งเดิม
แต่การเปลี่ยนแปลงหลาย ๆ อย่างที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของ
ชาวนาเข้ากระทบทำให้ต้อง "จำยอม ยอมรับ" กับการเปลี่ยนแปลง
ของวิถีชีวิตชาวนามากกว่า...
ขอขอบคุณทุกท่านที่ให้เกียรติเข้ามาอ่านบันทึกนี้ค่ะ
บุษยมาศ แสงเงิน
๑๖ มีนาคม ๒๕๕๗
ขอบคุณสำหรับดอกไม้กำลังใจค่ะ