(62) ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง ..โค้งสุดท้ายในชีวิตของมนุษย์คนหนึ่งๆ

วันนี้ดิฉันไม่ไปทำงานค่ะ อยู่บ้านเพื่อสะสาง 'home office' ของตนเอง hard ware ที่มองเห็นน่ะไม่เท่าไร แต่ soft ware ในคอมพิวเตอร์นี่ซิ เฮ้อ! คงต้องใช้เวลาพักใหญ่ .. นั่นเป็นเพียง 'ความคิดแรก' ที่แว้บ! ขึ้นมาเมื่อเปิดเข้าไปในห้องทำงาน

โรงพยาบาลพระศรีมหาโพธิ์ โรงพยาบาลจิตเวชที่ดิฉันทำงานอยู่นี้ขยันสับเปลี่ยนหมุนเวียนบุคลากรค่ะ ดิฉันจึงได้ย้ายที่ทำงานบ่อยมาก เมื่อเปิดเข้าไปในกล่องข้อมูลเก่าๆ (folder) อาทิเช่น .. หน่วยฟื้นฟูสมรรถภาพ, หอผู้ป่วยจิตเวชชาย 2, หอผู้ป่วยจิตเวชหญิง 1, หน่วยบำบัดรักษาด้วยไฟฟ้า, หอผู้ป่วยจิตเวชชาย 6, กรรมการบ้านพัก, กรรมการส่งเสริมสุขภาพและกีฬา, กรรมการข้าราชการใสสะอาด ... โอ้โฮ! ดิฉันเคยทำงานมากมายหลายอย่างเลยนะนี่

เมื่อเปิดเข้าไปในกล่องข้อมูล (folder) แต่ละกล่องมีไฟล์ข้อมูล (file) มากมาย โดยทุกกล่องจะจัดระบบแบบฐานข้อมูล (database) ที่สามารถ link ไป link มา หรือเชื่อมโยงข้อมูลถึงกันได้หมด .. ดีละ ดิฉันจะหาเวลาว่างๆ จับข้อมูลทั้งหมดมา link ใส่กัน เป็นประวัติการทำงานของตนเองที่สะท้อนภาพของหน่วยงาน (อันนี้คงต้องวิเคราะห์ outcome เพิ่มเติมว่าได้เรียนรู้อะไรในการทำงานในหน่วยต่างๆ และจากการโยกย้ายบ่อยๆ อีกด้วย)

ที่คุยโวมาทั้งหมดนี้เพื่อจะหาวิธีบอกว่าดิฉันพบ 'บางอย่าง' ที่มีคุณค่ามากใน 'กล่องข้อมูลเก่า' ซึ่งเป็นไฟล์ข้อมูลที่ไม่คิดจะลบออกเมื่อต้องเปลี่ยนงาน

การถูกย้ายหน่วยปฏิบัติงานแต่ละครั้ง ดิฉันจะบันทึกไฟล์ข้อมูลทั้งหมดเก็บไว้ในแผ่น DVD ขนาด 4.7 GB แล้วสำรองไว้อีก 1 ชุด เมื่อกลับมาเปิดดูในวันนี้จึงพบหลักฐานการทำงาน-การสอนของตนเองมากมาย อาทิเช่น เคยสอนน้องๆ พยาบาลและ นศ.พยาบาลว่า การเขียนรายงานพยาบาล (Nursing report) แต่ละครั้ง จะต้องสะท้อนกระบวนการพยาบาล (Nursing process) ซึ่งเป็นตัวสะท้อนสมรรถนะของวิชาชีพ ซึ่งการเขียนในลักษณะนี้บนข้อจำกัดเรื่องปริมาณงานมากแต่มีเวลาน้อยนั้นยากมาก เมื่อ 'ของจริง' นั้นหายาก ผู้สอนส่วนใหญ่จึงต้อง 'สร้างฉากตัวอย่าง' ให้สมบูรณ์ ประมาณว่าสอนสิ่งที่ควรทำ จะทำได้หรือไม่เป็นอีกเรื่อง แต่ในฐานข้อมูลเก่านี้มีการเขียนรายงานพยาบาลในการปฏิบัติเป็นชีวิตประจำวัน ที่ครอบคลุมเชื่อมโยงตั้งแต่ การรวบรวมข้อมูล (Nursing assessment) การวินิจฉัยปัญหา (Nursing diagnosis) วางแผนฯ (Nursing planning) ให้การพยาบาล (Nursing implementation) ประเมิน (Nursing evaluation) ส่งต่อในทีม (Referal) ปฏิบัติ ประเมิน ฯลฯ วันเวลาที่เขียนในรายงาน ซึ่งบันทึกเป็นไฟล์ pdf หรือวันเวลาที่บันทึกข้อมูลในคอมพิวเตอร์นั้นเป็นข้อเท็จจริงที่บิดเบือนไม่ได้ เป็นตัวอย่างจริง สิ่งที่ฉันสอนเธอไม่ใช่ความฝัน ทำได้จริง!

สรุปได้ว่า ดิฉันได้หลักฐาน ประวัติศาสตร์การปฏิบัติราชการของตนเอง ประวัติศาสตร์ของหน่วยงานที่สะท้อนผ่านประวัติศาสตร์ของตนเอง ดิฉันมีตัวอย่างดีๆ ที่สามารถนำไปสอนคนรุ่นหลังได้ .. อายุเลย 50 ปี เมื่อเข้าโค้งสุดท้ายของอายุขัยที่มนุษย์คนหนึ่งพึงคาดหวังได้แล้ว คุณจะอยากได้อะไรอีก หากไม่ใช่ความรู้สึกภาคภูมิใจในชีวิต ในอดีตที่มีคุณค่าตามบทบาทวิชาชีพของตน

ปัจจุบันและอนาคตหรือ .. ก็สร้างสรรเอาเองซิ อนาคตใครอนาคตมัน .. ก็ ชีวิตเป็นของคุณเองไม่ใช่หรือ.

[นาย เต็มศักดิ์ พึ่งรัศมี]

โอ้โห นี่คือ วิธีจัดการความรู้ ของตนเองเลย

เป็นเรื่องที่หลายคน รวมทั้งผม ลืมไป มัวแต่จะไปแลกเปลี่ยนกับคนอื่น ลืมแลกเปลี่ยนกับเสียงในใจของเราเอง

ขอบคุณ ขอบคุณครับ