ต้นโพธิ์คู่หมู่บ้านถึงกาลต้องตัด?

เพื่อความทรงจำและร่วมแสดงความรู้สึกของผู้เขียนที่มีต่อต้นไม้สำคัญทางพระพุทธศาสนาและเป็นต้นไม้คู่บ้านคู่ชุมชนมาตั้งหลายสิบปี มาบัดนี้ถึงกาลต้องถูกตัดให้เหลือแต่ต้นตอ

29/06/2556

**********

ต้นโพธิ์คู่หมู่บ้านถึงกาลต้องตัดแต่ง?

          คำว่า โพธิ์ เป็นชื่อเรียกถึงการตรัสรู้  ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ไม่ใช่ชื่อพันธุ์ต้นไม้แต่เป็นชื่อ ของต้นไม้ที่พระพุทธเจ้า ประทับนั่งและตรัสรู้ใต้ต้นไม้นั้น เดิมต้นไม้นี้ชื่อว่า อัสสัตถะ หรือ  อัศวัตถ์  ชื่อวิทยาศาสตร์  เรียกว่า  Ficus religiosa   ต้นพระศรีมหาโพธิ์เป็นสหชาติคือ เกิดขึ้นพร้อมกันกับพระโพธิสัตว์ประสูติ(สิทธัตถะราชกุมาร)  ตามพุทธประวัติกล่าวถึง  ๗ ประการ  คือ กาฬุทายีอำมาตย์  นายฉันนะ  พระอานนท์พุทธอนุชา  พระนางพิมพา  ม้ากัณฑกะ  ขุมทรัพย์ทั้ง ๔ และ ต้นอัสสัตถะพฤกษ์ (ต้นโพธิ์) ต้นโพธิ์นี้เป็นต้นไม้ที่มีอายุยืนมาก เมื่อเทียบกับต้นไม้สายพันธุ์อื่น ๆ สามารถยืนต้นอยู่ได้นานถึง 1,200 กว่าปี  (ดูเพิ่มเติมได้ที่นี่ http://www.dhammahome.com/front/webboard/show.php?id=627 )

         ต้นโพธิ์ที่วัดราชคีรีวิเศษ(บ้านแพะเก่า)หมู่บ้านของผม ปลูกเมื่อปีพุทธศักราช 2483 ตามที่ได้เขียนประวัติหมู่บ้านไว้นั้น นับมาจนถึงวันนี้ พ.ศ.2556  สิริอายุได้ 73 ปี  ใกล้เคียงกับอายุของหมู่บ้านที่เริ่มสร้างประมาณปี พ.ศ.2481 ถึง 82 ประมาณ 75 ปี เมื่อมาดูที่ภาพเดิมแล้วจะเห็นถึงความสูงใหญ่ยืนต้นเด่นเป็นสง่าและดูร่มรื่นมาก ดูที่นี่

http://www.gotoknow.org/posts/444453  เลื่อนดูนะ)

         ต่อมากิ่งด้านหน้าได้ฉีกและหักลงมาทางศาลาการเปรียญ  คณะกรรมการและชาวบ้านได้ช่วยกันตัดกิ่งและเก็บไปกองไว้ข้างๆ กำแพงของวัดด้านที่ติดกับโรงเรียน

         ต่อมากิ่งทางด้านซ้ายซึ่งที่ติดกับที่ทำการสมาคมฌาปนกิจหมู่บ้านหรือที่เก็บเต้นท์ของสมาคม ได้หักพาดใส่ที่ทำการ  ทำให้คณะกรรมการวัดได้มาร่วมปรึกษาหารือกันที่จะทำการตัดแต่งกิ่งต้นโพธิ์  เพราะเห็นว่าต้นใหญ่มาก  และกลัวจะเกิดเป็นอันตรายต่อเด็กเล็กที่อยู่ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านแพะด้านหลังกำแพง ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากต้นโพธิ์  กิ่งของต้นโพธิ์ได้ยื่นไปใกล้ศูนย์ฯมาก   

        จึงตกลงใจกันทำพิธีตัดแต่งกิ่งโพธิ์ ในวันที่ 17-18 มิถุนายน 2556 ที่ผ่านมา  วันแรกในขณะที่ตัดกิ่งที่ขึ้นตั้งตรงนั้น  รถเครนที่ทำการยกกิ่งต้นโพธิ์ไว้นั้น เกิดหักลง  ชวนให้ตื่นเต้นตระหนกตกใจกันใหญ่  เจ้าของรถบอกว่าค่าความเสียหายในครั้งนี้ประมาณ หนึ่งแสนบาท

       และได้ทำการเปลี่ยนรถเครนคันใหม่(สีเหลือง)มาแทนคันที่หัก มีความพยายามที่จะนำเอาข้อต่อที่หักออกแต่ก็เอาออกไม่ได้ จึงต้องรอช่างจากพิษณุโลกมาเอาออกให้   การตัดกิ่งต้นโพธิ์ ในวันที่ 18 มิถุนายน 2556  ยังไม่เสร็จเรียบร้อยดี

        ผู้เขียนเองรู้สึกว่ามีความผูกพันกับต้นโพธิ์ต้นนี้มาตั้งแต่เมื่อครั้งยังเป็นเด็กนักเรียน เรียนหนังสือที่โรงเรียนที่ติดกับวัด(โรงเรียนบ้านแพะเก่า ปัจจุบันย้ายไปสร้างสถานที่แห่งใหม่ ที่เดิมกลายเป็นที่ราชราชพัสดุและเป็นที่ตั้งศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านแพะ) ตอนกลางวันเวลาพักเที่ยงก็จะมาวิ่งเล่นกันที่บริเวณใต้ต้นโพธิ์กันบ่อย ๆ (เมื่อก่อนไม่มีกำแพง) นอกจากนี้ยังได้เคยบวชเป็นสามเณรและมาพักที่วัดนี้อยู่บ่อย ๆ เช่นกัน

        เมื่อต้นโพธิ์ต้นนี้ถูกตัดโค่นลงก็ทำให้รู้สึกใจหาย เสียวแปลบที่ใจอยู่ไม่น้อย  ทุกสิ่งทุกอย่างก็หนีไม่พ้นกฎแห่งไตรลักษณ์หรือสามัญญลักษณะไปได้คือ  มีความไม่เที่ยงแท้แน่นอน(อนิจจัง)  มีสภาพที่บีบคั้น ตั้งมั่นทนทานไม่ได้(ทุกขัง)  และ แปรเปลี่ยนสภาพ ผุพัง ย่อยสลายไปตามกาล หรือเป็นสภาพที่หาตัวหาตนที่เป็นแก่นแท้แน่นอนอะไรไม่ได้(อนัตตา) ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์ สัตว์ ต้นไม้ หรือสิ่งของก็ตาม กล่าวให้สั้น ๆ ก็คือ เกิดขึ้น  ดำรงอยู่ และดับไป  ทั้ง ๆ ที่รู้ก็ฝืนทำใจ ข่มใจอยู่นานไม่น้อยเหมือนกัน

[Dr. Ple]

..... ไม้ใหญ่ เป็นที่พักพิงของสัตว์เล็ก -ใหญ่ นะคะ ยิ่งหายไป ยิ่งใจหายนะคะ

[กุหลาบ มัทนา]

ความผูกพันอันยาวนาน เมื่อถึงคราวจากไป ดูโล่งว่างเปล่าในพริบตา ใจหายแทนทุก ๆ คนค่ะ

["พี่หนาน"]

ขอบคุณทุกกำลังใจมากครับ

ขอบคุณคุณหมอพี่เปิ้ลที่ติดตามอ่านและให้กำลังใจตลอดมามากครับ  ผมมีความผูกพันกับต้นโพธิ์นี้มาตั้งแต่เล็กตอนเป็นเด็กนักเรียน ไม่มีรั้วกั้นระหว่างวัดกับโรงเรียน อาศัยร่มโพธิ์ในการนั่งเชียร์กีฬาและเรียนวิชาพละกับครูและเพื่อนๆ ด้วย

ขอบคุณคุณกุหลาบอีกท่านมากนะครับ ที่ให้ความสนใจและร่วมแสดงความคิดเห็น ให้กำลังใจตลอดมา  คนเราถ้าสิ่งที่รักยังอยู่จะไม่รู้สึกอะไร แต่เมื่อมันแตกหรือเสียหาย หรือตายจากเราไป จะทำให้เราเสียใจและใจเสียอย่างบอกไม่ถูกครับ