ชีวิตที่พอเพียง ๑๙๑๑. วิวัฒนาการถอยหลัง

          นิตยสาร นิวสวีก ฉบับวันที่ ๑๕ มี.ค. ๕๖ ลงเรื่องEvolution Bites the Dust  : Mites are regressing. Could humans do so too?   บอกว่าไรฝุ่นเป็นสัตว์ที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ในคน ๑,๒๐๐ ล้านคนและเป็นสัตว์ที่บอกเราว่าสิ่งมีชีวิตมีวิวัฒนาการถอยหลังได้

          วิวัฒนาการถอยหลังในภาษาอังกฤษเขาใช้คำว่า evolution in reverse  โดยสิ่งมีชีวิตวิวัฒนาการจากสภาพที่มีความซับซ้อนสูง ไปสู่สภาพที่ความซับซ้อนน้อยกว่า 

          เดิมเข้าใจกันว่า วิวัฒนาการเป็นปรากฏการณ์ที่ “เดินหน้าลูกเดียว”  คือเปลี่ยนแปลงจากมีความซับซ้อนน้อยไปสู่สภาพที่มีความซับซ้อนมากขึ้นแต่การศึกษาไรฝุ่นบอกเราว่าไรฝุ่นเป็นสัตว์ที่วิวัฒนาการถอยหลังมาจากสัตว์ที่เป็นปรสิตอิงอาศัยอยู่กับสัตว์อื่นเกิดวิวัฒนาการชีวิตลดความซับซ้อนลงและดำรงชีวิตเป็นอิสระได้ซึ่งเป็นตัวอย่างปรากฏการณ์ที่ไม่เป็นไปตามDollo’s Law

          ที่จริงมนุษย์เราก็มีส่วนของวิวัฒนาการถอยหลังเช่นไส้ติ่ง

          ผมขอเติมเองว่าที่สำคัญกว่าวิวัฒนาการถอยหลังคือวิวัฒนาการร่วมกัน (co-evolution)  เขาบอกว่าไรฝุ่นมันขี้ เป็นตัวการที่ทำให้คนแพ้ไรฝุ่น  ไรฝุ่นกับคนยังอยู่ร่วมกันไม่นานนัก  ต่อไปมนุษย์อาจวิวัฒนาการเพื่ออยู่ร่วมกับไรฝุ่นอย่างสันติกว่านี้ 

วิจารณ์ พานิช

๒๐ มี.ค. ๕๖