สรุปความรู้เกี่ยวกับการบริหารกิจการพระพุทธศาสนา

สรุปแบบคำถาม-คำตอบ

วิชาการบริหารกิจการพระพุทธศาสนา

โดยแม่ชีภฤศญา   นิพิชฌม์ชา

สาขาพุทธศาสตร์ชั้นปีที่ ๑ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตศรีธรรมาโศกราช

------------------------------

ข้อ๑.ความหมายของการบริหารในทางพระพุทธศาสนา หมายถึงอะไร

ตอบ การดูแลรักษาตนเอง เรียกว่า”กายบริหาร” ไปจนถึงการปกครอง ดูแล รักษาหมู่คณะภายในวัดได้แก่ หมู่พระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ฆราวาส ที่มีที่อยู่ที่พำนักอยู่ในวัด รวมทั้งการจัดการกิจการขอวัดเรียกว่า การบริหารวัดและการปกครอง คณะสงฆ์ ในสังฆมณฑลทั่วประเทศ

ข้อ๒.คำว่า “ศาสนธรรม”  หมายถึงอะไร

ตอบ  พระสัทธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อันประกอบด้วยพระธรรมและพระวินัยอันพระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว

ข้อ๓.การบริหารกิจกรรมวัดที่ควรมุ่งดำเนินการเป็นกิจกรรมหลักที่สำคัญที่สุดของบรรพชิต  คืออะไร

ตอบ  การปฏิบัติไตรสิกขา เพื่ออบรมกาย วาจาและใจ ของตนเองและของหมู่คณะ คือพระภิกษุสามเณร ภายในวัด ให้บริสุทธิ์  ให้ห่างไกลจากกิเลศเครื่องเศร้าหมอง ให้ถึงความสันติสุข  คือ มรรค ผล นิพานอันเป็นเป้าหมายสูงที่สุดของพระพุทธศาสนา

ข้อ๔.พระธรรมวินัย ในแนวทางการบริหารงานทางพระพุทธศาสนาหมายถึงอะไร

ตอบ  เป็น ธรรมนูญการปกครองการบริหารตนและหมู่คณะ  เป็นเครื่องกลั่นกรอง  กาย วาจา ใจที่ละเอียดประณีต ให้บริสุทธิ์และให้สงบเพิ่มพิเศษจากกฎหมายของบ้านเมืองและกฎระเบียบข้อบังคับของมหาเถรสมาคม

ข้อ๕.การบริหารกิจกรรมขององค์กรสาธารณะ  ได้แก่อะไรบ้างและดำเนินกิจกรรมใด

ตอบ ๑. รัฐบาล๒.รัฐวิสาหกิจ  เพื่อมุ่งเน้นดำเนินกิจกรรม  เพื่อบำบัดทุกข์  บำรุงสุขแก่ประชาชนโดยรวม เพื่อความสงบเรียบร้อย เพื่อความยุติธรรมของสังคม

ข้อ ๖.จงบอกวัตถุประสงค์ที่สำคัญของการออกกฎ ระเบียบ คำสั่งและประกาศมหาเถรสมาคม มาพอสังเขป

ตอบ  เหตุผลในการประกาศใช้กฎหมายเถรสมาคม  ฉบับนี้ ซึ่งได้กำหนดอำนาจหน้าที่ว่าด้วยการลงนิคหกรรมแก่ภิกษุเป็นบทบัญญัติที่กำหนดไว้ในการลงนิคหกรรม ตามที่กำหนดไว้ในระเบียบมหาเถรสมาคม

ข้อ๗.จงยกตัวอย่าง  คำสั่ง  มติ และประกาศ มหาเถรสมาคม ที่จำเป็นในปัจจับัน  มาอย่างละ  ๑ ตัวอย่าง

ตอบ  คำสั่ง  เรื่อง ห้ามพระภิกษุสามเณรเกี่ยวข้องกับการเมือง  พ.ศ.  ๒๕๓๘

  มติ  เรื่อง ให้วัดต่างๆ แนะชี้แจงประชาชนเกี่ยวกับเรื่องการประหยัดตามภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบัน

  ประกาศ  เรื่องการป้องกันยาเสพติด

ข้อ๘.เมื่อศึกษาแล้วท่านเห็นว่า มีผลดี และผลเสีย ต่อการปกครองคณะสงฆ์อย่างไร

ตอบ  ผลดี มีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดี เพราะมีการจัดการปกครองคณะสงฆ์เกิดระบบและมีระเบียบตามวัตถุประสงค์ของพระราชบัญญัติ

  ผลเสีย  มีการได้เปรียบเสียเปรียบกันทั้งสองนิกาย  คือ นิกายธรรมยุติและนิกายมหานิกาย

ข้อ๙.จงเรียงลำดับ สมณศักดิ์ของพระสงฆ์ไทยในปัจจุบัน

ตอบ ๑. สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช  สกลมหาสังฆปรินายก

  ๒.สมเด็จพระราชาคณะ  เจ้าคณะใหญ่ ชั้นสุพรรณบัฏ

  ๓.พระราชาคณะ เจ้าคณะรอง  ชั้นหิรัญบัฏ

  ๔.พระราชาคณะชั้นธรรม

๕.พระราชาคณะชั้นเทพ

๖.พระราชาคณะชั้นราช

ข้อ๑๐.ผู้ที่มีความประสงค์จะทราบเกี่ยวกับรายชื่อพระสงฆ์สมณศักดิ์ หรือทำเนียบสมณศักดิ์จะสามารถตรวจดูได้จากที่ไหน

ตอบ  กรมการศาสนา หรือปัจจุบันคือสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

ข้อ๑๑. พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตให้อุปสมบทด้วยวิธีใหม่  ที่เรียกว่า ติสรณคมนูปสัมปทา  คืออะไร

ตอบ  การน้อมนำเอาพระพุทธพระธรรมและพระสงฆ์เป็นสรณะที่พึ่งอันสูงสุดของตน

ข้อ๑๒.อำนาจหน้าที่กรรมการเถรสมาคมที่มีขอบข่ายในการบริหารคณะสงฆ์อย่างไร

ตอบ ๑.ปกครองคณะสงฆ์ให้เป็นไปโดยเรียบร้อย ๒.ปกครองและกำหนดบรรพชาสามเณร ๓.ควบคุมและสงเสริมการศึกษา ๔.รักษาหลักพระธรรมวินัยของพระพุทธศาสนา ๕.ปฏิบัติหน้าที่อื่นที่บัญญัติไว้หรือกฏหมายอื่น

ข้อ๑๓.อำนาจของสมเด็จพระสังฆราชด้านบริหารคณะสงฆ์ ตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๔๘๔ มีอำนาจอย่างไรจงอธิบาย

ตอบ มีอำนาจแต่เพียงในนามตามบทแห่งพระราชบัญญัติ  เช่น  ดำรงตำแหน่งสกลมหาสังฆปรินายก บัญญัติสังฆาณัติ ตามคำแนะนำของสังฆสภา บริหารคณะสงฆ์ทางคณะสังฆมนตรี  และทรงวินิจฉัยอธิกรณ์ทางคณะวินัยธรณีสงฆ์

ข้อ ๑๔.การปกครองคณะสงฆ์แบ่งออกเป็นกี่คณะ  อะไรบ้าง

ตอบ ๔  คณะ ๑.คณะเหนือ๒.คณะใต้ ๓.คณะกลาง๔.คณะธรรมยุต

ข้อ๑๕.คณะปฏิสังขรณ์การพระศาสนา  คืออะไร

ตอบ กลุ่มของยุวสงฆ์ไทยฝ่ายมหานิกายกลุ่มหนึ่งและยุวสงฆ์ไทยรุ่นแรก ที่ได้เรียกร้องความเสมอภาคและความสามัคคีระหว่างนิกายทั้งสองด้วยความกล้าหาญ  ความเสียสละ และด้วยสติปัญญาอันรอบคอบ จนทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครองเกิดขึ้นในคณะสงฆ์

ข้อ๑๖.ในสมัยรัชการที่ ๙ มีการกระจายอำนาจในการปกครองคณะสงฆ์อย่างไร

ตอบ  ๑.สมเด็จพระสังฆราช

  ๒.กรรมการมหาเถรสมาคม

  ๓.เจ้าคณะใหญ่

๔.เจ้าคณะภาค

๕.เจ้าคณะจังหวัด

๖.เจ้าคณะอำเภอ

๗.เจ้าคณะตำบล

๘.เจ้าอาวาส

ข้อ  ๑๗.พระอารามหลวงคืออะไร

ตอบ วัดที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสร้าง หรือทรงพระกรุณาโปรดให้เข้าจำนวนบัญชี นับว่าเป็นพระอารามหลวง

ข้อ๑๘.ที่ธรณ์สงฆ์นั้น  คืออะไร

ตอบ ที่แห่งใดๆ ซึ่งเป็นสมบัติของวัด

ข้อ๑๙.หลักสัปปุริสธรรม  กับการบริหารจัดการมีกี่ประการอะไรบ้าง

ตอบ  ๗  ประการ  ๑.ธัมมัญญุตา ๒.อัตถัญญุตา ๓.อัตตัญญุ๔.มัตตัญญุตา๕.กาลัญญุตา ๖.ปริสัญญุตา ๗.ปุคคลัญญุตา

ข้อ๒๐.การบริหารศาสนสมบัติของสงฆ์หรือของวัดคืออะไร

ตอบการดูแลรักษาและจัดการเกี่ยวกับทรัพย์สินของวัด อันได้แก่ การเงินท่เป็นสื่อกลางเพื่อการแลกเปลี่ยนปัจจัย๔และภัณฑะ

ข้อ๒๑.การบริหารตนที่สำคัญมีกี่ประการ  อะไรบ้าง

ตอบ มี ๒ ประการ  ๑.กายบริหาร๑ การบริหารการปฏิบัติตนทางไตรทวารคือกายวาจา  ๒.  จิต๑

ข้อ๒๒.พระพุทธเจ้าทรงประทานธรรมนูญการปกครองการบริหารตนของกิจสมณะที่สมณะต้องกระทำ มีกี่อย่างอะไรบ้าง

ตอบ  มี ๓ อย่าง  ๑.การสมาทานการปฏิบัติในศีลอันยิ่ง

  ๒.การสมาทานการปฏิบัติในจิตอันยิ่ง

   ๓.การสมาทานการปฏิบัติในปัญญาอันยิ่ง

ข้อ๒๓.จงให้ความหมายของคำว่า  “ อาบัติ” มาพอสังเขป

ตอบ คือ โทษที่เกิดเพราะการต้องหรือเพราะล่วงละเมิดสิขาบทที่พระพุทธเจ้าได้ทรงห้าม โดยมี  ๗ อย่างคือ  ปาราชิก๑  สังฆาทิเลส๑  ถุลัจจัย๑  ปาจิตตีย์๑  ปาฏิเทศนียะ๑  ทุกกฏ ๑  ทุพภาษิต ๑

ข้อ๒๔. จงอธิบายความหมายของคำว่า”กัมมัฏฐาน” แปลว่าอย่างไร

ตอบ ที่ตั้งแห่งการงานทางจิตใจ  คืออารมณ์เป็นที่ตั้งแห่งการงานของใจ  หรืออุบายวิธีอบรมจิตใจให้สงบเป็นสมาธิแน่วแน่มั่นคง

ข้อ๒๕.วัดที่ดีและมั่นคงจะต้องประกอบไปด้วยอะไรบ้าง

ตอบ ๑.มีสมภารดี คือมีเจ้าอาวาสผู้ทรงศีล ทรงธรรม มีกุสโลบายในการบริหารงานหรือจัดการวัด และการปกครองพระภิกษุ สสามเณร ลูกวัด ให้อยู่ในพระธรรมวินัยได้ดี

๒.มีธรรมดี คือมีการให้การศึกษาอบรมกาย  อบรมศีล อบรมจิต และอบรมปัญญา ด้วยทั้งภาคปริยัติ และภาคปฏิบัติภาวนาธรรม  ที่ให้เกิดผลเป็นปฏิเวธที่ดี

๓.มีพระดี คือ มีปูชนียวัตถุ  ได้แก่ พระบรมสารีริกธาตุ และพระพุทธปฏิมาที่ดี

๔.มีการจัดสถานที่วัดดี คือ มีการจัดระเบียบแผนผังภายในวัด ให้เป็นระเบียบเรียบร้อย  สงบ  ร่มรื่น เป็นที่สัปปายะ คือเป็นสถานที่เหมาะสมแก่การศึกษาและปฏิบัติธรรม

ข้อ๒๖.พระพุทธเจ้าทรงจัดตั้งสร้างระบบที่เรียกว่า “สังฆะ” ขึ้นมาเพื่ออะไร

ตอบ เป็นชุมชนแห่งการศึกษาและฝึกฝนพัฒนาชีวิตของมนุษย์นั้นเป็นไปได้ด้วยดี  เป็นการสร้างปัจจัยที่เอื้อต่อการที่เขาจะพัฒนาตนเอง ให้ก้าวหน้าเพื่อบรรลุถึงจุดมุ่งหมายของอุดมการณ์สงฆ์

ข้อ  ๒๗.คำว่า  การบวช หมายถึงอะไร

ตอบ การเว้นทั่ว  คือเว้นจากความชั่วทุกอย่าง หรือการลอยบาป

ข้อ๒๘. พระพุทธเจ้าทรงทำการจัดตั้งองค์กรคณะสงฆ์มีปัจจัยพื้นฐานอะไรบ้าง

ตอบ ปัจจัยภายนอกและปัจจัยภายใน

ปัจจัยภายนอกคือ สภาพแวดล้อมทั้งทางธรรมชาติและการเจริญเติโตทางด้านวิทยาการที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคม

ปัจจัยภายใน  คือ เป็นการให้บริการแก่สังคมหรือบุคคลที่ต้องการจะเข้ามาสู่องค์กรคณะสงฆ์และเป็นการจัดระบบระเบียบความเป็นอยู่ซึ่งเป็นการจัดสภาพกราณ์เพื่อให้เอื้ออำนวยต่อการบรรลุถึงจุดมุ่งหมายสูงสุด

ข้อ ๒๙.ระบอบการปกครองตามหลักการของสังฆาธิปไตยกับหลักการของประชาธิปไตยที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน  มีองค์ประกอบลักษณะของหลักการอย่างไรบ้าง

ตอบ ๑.หลักความเสมอภาค ๒.หลักสิทธิเสรีภาพ ๓. หลักภราดรภาพ (ปฏิจจสมุปบาท)๔.หลักเสียงส่วนมาก  วิธีการนี้เรียกว่า  เยภุยยสิกา

ข้อ  ๓๐.พุทธวิธีในการปกครองสงฆ์  ในข้อ  ปัคคหวิธี  หมายถึงอะไร

ตอบ การยกย่องคนที่ควรยกย่อง

ข้อ๓๑.พระพุทธเจ้าทรงประสงค์ให้ผุ้ที่เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนามีเป้าหมายเดียวกันคืออะไร

ตอบ  มุ่งปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นทุกข์

ข้อ๓๒.ผู้ควรได้รับอุปสมบทต้องประกอบด้วยองค์คุณ  ๓  เรียกว่า  “ วัตถุสมบัติ“ มีอะไรบ้าง

ตอบ  ๑. เป็นชาย  ๒.มีอายุครบ  ๒๐  ปีบริบูรณ์  ๓.มิใช่อภัพพบุคคลผู้ถูกห้ามโดยเด็ดขาด

ข้อ๓๓.หลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ผู้บริหารสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการทำงานในยุคปัจจุบันได้คือ

ตอบสังคหวัตถุ ๔  คือ
 ทาน  คือ  ให้เป็นไปด้วยความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่เสียสละตามความสามารถ ตามศักยภาพ นั้นคือผู้บริหารควรมีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อผู้ใต้บังคับบัญชาหรือเพื่อนร่วมงาน ให้ความรัก เมตตา  สร้างแรงจูงใจ ขวัญและกำลังใจให้กับบุคคลในองค์กร ปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างในความเสียสละต่อส่วนร่วม มุ่งประโยชน์ส่วนรวมเป็นหลักสำคัญ ประโยชน์ส่วนตนไม่คำนึงถึง
 ปิยวาจา  คือ  ผู้บริหารควรมีวาจาสุภาพพูดในเชิงสร้างสรรค์เป็นประโยชน์ สร้างความสามัคคีให้เกิดความรักใคร่ เกื้อกูลกันในหมู่คณะ
 อัตถจริยา คือ  ผู้บริหารควรอย่างยิ่งที่ต้องทำตนให้เป็นประโยชน์ต่อสังคมเสียสละเพื่อส่วนรวม
 สมานัตตา คือ ทำตนให้เข้ากับผู้อื่นอย่างเสมอภาค กล่าวคือ ผู้บริหารควรปฏิบัติต่อผู้ใต้บังคับบัญชาด้วยความเสมอภาคไม่เลือกปฏิบัติ ผดุงไว้ซึ่งความยุติธรรมต่อทุกคนในเรื่องต่างๆ เช่น การพิจารณาความดี ความชอบ เป็นต้น

ข้อ๓๔.  การประยุกต์ใช้หลักธรรม ที่ เป็นหลักของบุคคลที่เป็นผู้นำ  ซึ่งใช้ในการครองตน  ครองคน  และครองงาน ของผู้บริหาร ในการบริหารจัดการ  โดยต้องมีคุณสมบัติในตัวผู้นำหรือผู้บริหารมี  ๗  ประการ  คืออะไรและมีอะไรบ้าง

ตอบ  หลักสัปปุริสธรรม ๗ ประการ 

  ๑. ธัมมัญญุตา  คือ  ความเป็นผู้รู้จักเหตุ  รู้หลักการ 

 ๒. อัตถัญญุตา  คือ  ความเป็นผู้รู้จักผล  รู้จุดหมาย 

 ๓. อัตตัญญุตา คือ  ความเป็นผู้รู้จักตน  หรือเป็นผู้รู้จักตน

 ๔. มัตตัญญุตา  คือความเป็นผู้รู้จักพอประมาณ  คือรู้จักความพอดี

 ๕. กาลัญญุตา  คือ  ความเป็นผู้รู้จักกาลเวลา 

 ๖. ปุริสัญญุตา  คือ  ความเป็นผู้รู้จักชุมชน  สังคม 

 ๗. บุคคลโรปรัญญุตา  คือ  ความเป็นผู้รู้จักคบบุคคล 

ข้อ๓๕.จงอธิบายความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทยในฐานะเป็นศาสนาประจำชาติอย่างไรบ้าง มาเป็นข้อๆพอสังเขป

ตอบ๑.พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตของคนไทยเพราะคนไทยนำหลักธรรมมาประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน และลักษณะนิสัยของคนไทยมีจิตใจที่ดีงามในทุก ๆ ด้าน มีความเป็นมิตรกับทุกคน
๒.พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการปกครองประเทศกษัตริย์ทุกพระองค์ของไทยได้นำเอาหลักธรรมพระพุทธศาสนาไปใช้ในการปกครองประเทศ เช่น ทศพิธราชธรรม ตลอดมา หรือใช้หลัก “ธรรมาธิปไตย” และหลักอปาริหานิยธรรม เป็นหลักในการปกครองในระบอบประชาธิปไตย
๓.พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจเนื่องจากหลักธรรมในพระพุทธศาสนามุ่งเน้นให้เกิดความรักความสามัคคีกัน มีความเมตตากรุณาต่อกัน  จึงเป็นศูนย์รวมจิตใจของชนชาวไทยให้มีความเป็นหนึ่งเดียวกัน
๔.พระพุทธศาสนาเป็นที่มาของวัฒนธรรมไทยด้วยวิถีชีวิตของคนไทยผูกพันกับพระพุทธศาสนา จึงเป็นกรอบในการปฏิบัติตนตามหลักพิธีกรรมในพระพุทธศาสนาต่าง ๆ เช่น การบวช การแต่งงาน การทำบุญเนื่องในพิธีการต่าง ๆ การปฏิบัติตนตามประเพณีในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เป็นต้น ซึ่งเป็นส่วนที่ก่อให้เกิดวัฒนธรรมไทยจนถึงปัจจุบัน

ข้อ ๓๖.ลักษณะโครงสร้างของพระราชบัญญัติปกครองคณะสงฆ์  ร.ศ.๑๒๑ เป็นอย่างไรและมีการแบ่งการปกครองทั้งในส่วนกลางละส่วนภูมิภาคอย่างไร

ตอบโครงสร้าง (สมเด็จพระสังฆราช)-(มหาเถรสมาคม)-(มณฑล)-(วัด)

การแบ่งการปกครองส่วนกลางและส่วนภูมิภาค  คือเจ้าคณะผู้ปกครองในส่วนภูมิภาคจำนวน  ๔ มณฑล คือฝ่ายธรรมยุติกนิกาย ๙ มณฑล ฝ่ายมหานิกาย ๕  มณฑล

ข้อ๓๗  ตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ไทย  ฝ่ายมหาเถรสมาคมมีอำนาจหน้าที่ใดบ้าง  จงอธิบาย

ตอบ  ๑. ปกครองคณะสงฆ์ให้เป็นไปโดยเรียบร้อยดีงาม

๒.ปกครองและกำหนดการบรรพชาสามเณร

๓. ควบคุมและส่งเสริมการศาสนศึกษา การศึกษาสงเคราะห์ การเผยแผ่ การสาธารณูปการ และการสาธารณ สงเคราะห์ของคณะสงฆ์

๔. รักษาหลักพระธรรมวินัยของพระพุทธศาสนา

๕. ปฏิบัติหน้าที่อื่นๆ ตามที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัตินี้ หรือกฎหมายอื่น

ข้อที่๓๘.จงบอกถึงอำนาจหน้าที่ของมหาเถรสมาคมในปัจจุบันมีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับงานของคณะสงฆ์มีกี่ด้านและอะไรบ้าง

ตอบ  ๑. การปกครอง  ๒. การศาสนศึกษา๓. การศึกษาสงเคราะห์๔. การเผยแผ่

๕. การสาธารณูปการ  ๖. การสาธารณสงเคราะห์

ข้อที่๓๙.ตามข้อกฎหมายคณะสงฆ์ตามมาตรา๔๒ผู้ใดมิได้รับแต่งตั้งให้เป็นพระอุปัชฌาย์หรือถูกถอดถอนจากความเป็นพระอุปัชฌาย์ตามมาตรา๒๓แล้วจะไปกระทำการบรรพชาอุปสมบทแก่บุคคลอื่น  ต้องถูกระวางโทษหรือไม่  และถ้าระวางโทษมีนักศึกษามีความคิดเห็นว่าต้องโทษเท่าใด

ตอบ  ต้องระวางโทษ  ไม่เกินหนึ่งปี

ข้อที่๔๐.ปรัชญามีข้อที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาอย่างไรบ้าง

ตอบ๑.ช่วยวางรูปแบบให้แก่การศึกษา  เป็นการกำหนดรูปแบบการศึกษาว่าสมควรจะเป็นอย่างไร

๒.ช่วยสร้างภาพรวมที่สมบูรณ์  เป็นการเลือกเฟ้นเนื้อหาที่สำคัญของศาสตร์ต่างๆที่เห็นว่าเกี่ยวข้องกับการศึกษา

๓.ช่วยให้การศึกษาบรรลุเป้าหมาย  เป็นกิจกรรมอย่างหนึ่งของมนุษย์  ที่ช่วยให้ชีวิตบรรลุเป้าหมาย