แม่แจ่มโมเดล
ห่างหายไปนานไม่ค่อยได้เข้ามาเขียนเล่าเรื่องราว เนื่องจากต้องเดินทางไปจัดกิจกรรมบ่อย ปีนี้ไปแม่แจ่ม เชียงใหม่มา 4 ครั้งแล้วเพื่อร่วมทำโครงการหมู่บ้านข้าวโพดลดหมอกควันซึ่งเป็นปีที่ 4 ของการดำเนินงานร่วมกันระหว่าง 4 ส่วน สำคัญ คือ ภาควิชาการ มหาลัยเชียงใหม่ ภาคงบประมาณ ก.วิทย์+ท้องถิ่น ภาคท้องถิ่น อำเภอ อบต. เทศบาล และที่สำคัญ ภาคประชาชน ผู้เป็นทั้งผู้ก่อและผู้กอบกู้ในเวลาเดียวกัน
พูดถึงแม่แจ่มทุกคนคงนึกเป็นอย่างเดียวกันว่าเป็นอำเภอที่ก่อให้เกิดหมอกควันมากที่สุด เพราะเป็นข่าวทั้งหน้าหนังสือพิพม์ โทรทัศน์อยู่บ่อย ๆ หากมีปัญหาหมอกควันในภาคเหนือเมื่อไหร่ อ.แม่แจ่มต้องติดอยู่ในลิสต์กับเค้าด้วยเสมอ แล้วเราจะพลิกวิกฤตอันนี้มาเป็นโอกาสได้อย่างไร เป็นคำถามและเป็นปัญหาในเวลาเดียวกัน
ก.วิทย์ ก็ไปริเริ่มโครงการหมู่บ้านแม่ข่าย ว และ ท โดยตั้งชื่อว่าหมู่บ้าน ข้าวโพดลดหมอกควัน โดยเลือกที่บ้านบนนา ต.ช่างเคิ่ง เป็นหมู่บ้านนำร่องในการนำ ว และ ท เข้าไปแก้ไขปัญหา โดยชี้ให้ทุกภาคส่วนใน อ.แม่แจ่ม เล็งเห็นประโยชน์จากการนำเสษวัสดุเหลือทิ้ง เช่น เปลือก ตอซัง ต้น ข้าวโพด มาทำให้เกิดประโยชน์ได้มากมาย ตั้งแต่ ระดับครัวเรือน เช่น การเพาะเห็ด การใช้กับเตาชีวมวลเพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายด้านพลังงาน การทำกระดาษทำมือ มาสู่ระดับหมู่บ้าน เช่น การอัดฟ่อน การทำอาหารหมัก TMR การทำเยื่อกระดาษระดับอุตสาหกรรม จนไปถึงระดับอำเภอ เช่น การนำไปใช้กับโรงไฟฟ้าชุมชนขนาดเล็ก เทคโนโลยีทั้งหมดนี้มีให้หมด ขึ้นกับว่าชุมชนจะเลือกหรือไม่อย่างไร และทุกอย่างที่ทำก็ขายได้หมด อย่างเห็ดโคนน้อย มีอยู่ 1 คนทำแล้วเก็บขายหน้าบ้าน ได้วันละ 1000 บาท
จากการดำเนินงานในระดับหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่พ่อหลวงโจ และชาวนบ้านเริ่มให้ความสนใจทำกันมากขึ้น คำถามต้อมาคือ แล้วจะขยายไปสู่ระบบตำบล และไปสู่ระดับอำเภอ เพื่อสร้าง แม่แจ่มโมเดล นำปสู่การขยายผลระดับจังหวัด ทั้ง 9 จังหวัดภาคเหนือ ได้หรือไม่ และต้องทำอย่างไร นี้คือโจทย์ใหญ่ที่ต้องมาร่วมกันคิด ร่วมกันทำ
ข้างหลังคือกองข้าวโพดที่พร้อมจะถูกจุด หรือพร้อมจะแปรรูปเป็นรายได้กลับมายังชุมชน คุณสามารถเลือกได้ นี่แค่จุดเดียว ทั่วทั้งอำเภอมีประมาณ 20 จุด ปริมาณการปลูกข้าวโพดทั้งอำเภอแม่แจ่มประมาณ 80000 กว่าไร่ มีเศษวัสดุเหลือทิ้งไม่ต่ำกว่า 20000 ตัน
รองผู้ว่า จ.เชียงใหม่(เสื้อแดง) และนายอำเภอ(เสื้อสีฟ้า) ให้ความสนใจการแปลงเปลือกข้าวโพดเป็นกระดาษอย่างมาก
ล่าสุดได้ร่วมกับทางนายอำเภอแม่แจ่มและหัวหน้าส่วนราชการในการร่วมกันผลักดันแผนพัฒนาหมู่บ้านโดยใช้ ข้าวโพดเป็นตัวขับเคลื่อน และนำเทคโนโลยีที่เหมาะสมและใช้ได้จริงมาให้ชุมชนเลือก ผ่านกระบวนการบริหารจัดการโดยชุมชนเอง และมีการจัดการผ่านระบบอินเตอร์เน็ต
ประชุมร่วมกัยหัวหน้าส่วนราชการอำเภอแม่แจ่ม เพื่อนำเสนอโครงร่างแผนพัฒนาชุมชนในการแก้ปัญหาหมอกควันด้วย วทน.
จุดเปลี่ยนของการจัดทำแผนพัฒนาชุมชน โดยการดึงกำนัน ผู้ใหญ่บ้านมาเข้าร่วมและร่วมกับคณะกรรมการหมู่บ้านในการเดินตามแผนที่วางไว้
สุดท้าย คงสามารถเปลี่ยนจากผู้ร้าย มาเป็นพระเอกได้ในเร็ววัน หากทุกภาคส่วนร่วมมือกัน
ความเห็น (3)
สุดยอดมากๆๆๆๆ
ลำปางเป็นอีกจังหวัดที่มีปัญหาหมอกควัน ถ้าขยายโครงการมาถึงก็คงดีค่ะ
เริ่มแสบตาแสบจมูกแล้วค่ะเวลาเดินทางผ่านดอย อยากให้มีการ ปชส.มากๆเพื่อสร้างความตระหนัก และฝึกอบรมให้ความรู้แบบนี้ดีมากเลยค่ะ