มีแต่รวงข้าวที่ยังไม่สุกพอหรือลีบเท่านั้น ที่ชูปลายรวงขึ้นฟ้า

สวัสดีค่ะ 

วันนี้ 3 มีนาคม 2556 ฝนแรกของปีเริ่มตกแล้ว ทำให้ฉันนึกได้ว่า เอ๊ะ นี่จะถึงฤดูกาลทำนาอีกแล้วรึนี่

ฉันเป็นลูกชาวนา เติบโตมาจากท้องไร่ท้องนา แม้ว่าพอเติบโตขึ้น ได้มีโอกาสร่ำเรียนจนจบออกมามีงานทำ ซึงไม่ใช่อาชีพชาวนา แต่ก็หาเวลาว่างวันหยุดกลับไปเป็นกำลังใจ กำลังทุน บางครั้งก็กำลังแรงกาย ช่วยพ่อแม่ เท่าที่พอจะทำได้ อยู่บ่อยๆ

ปลายปีที่ผ่านมาช่วงฤดูเก็บเกี่ยวก็เป็นอีกปีหนึ่งที่มีโอกาสไปช่วยเก็บเกี่ยวข้าวเหมือนเดิม บ้านฉันยังใช้วิธีเกี่ยวข้าวด้วยมือ ซึ่งเป็นวิธีการดั้งเดิมที่กำลังจะเลือนหายไปเพราะมีรถเกี่ยวข้าวเข้ามาแทนที่ แต่ฉันกับคนในครอบครัวมีความเห็นตรงกันว่าจะยังไม่จ้างรถเกี่ยวข้าวตราบเท่าที่กำลังแรงกายพอจะทำได้ 

ช่วงเกี่ยวข้าวด้วยเคียวกับคนในครอบครัวเป็นช่วงเวลาที่มีความสุขมาก ได้พูดได้คุย เล่าเรื่องราวสนุกสนานคลายเมื่อย ลืมความปวดหลังปวดเอวได้เป็นอย่างดี 

ช่วงหนึ่งของการสนทนา เราคุยกันถึงความช้าเร็วของการเกี่ยวข้าว ฉันเป็นคนที่เกี่ยวข้าวช้าที่สุดในบ้าน ด้วยเหตุผลที่ว่า ฉันมักจะเลือกเฉพาะกอข้าวที่มีรวงสุกเต็มสมบูรณ์เท่านั้น กอไหนรวงไหนไม่สมบูรณ์ ลีบ หรือไม่ค่อยงาม ฉันก็มักจะเลี่ยงไม่เกี่ยวมันมาใส่กำมือ จึงมักถูกสามีล้อเสมอว่า "เกี่ยวข้าวช้า มัวแต่เลือกอยู่นั่นแหละ" ส่วนคนอื่นๆ เขาจะรวบกอข้าวเต็มกำมือแล้วเกี่ยวไปอย่างรวดเร็ว ทิ้งฉันไว้รั้งท้ายเสมอ 

เหตุที่ทำให้ฉันเลือกเกี่ยวรวงที่สมบูรณ์มันก็มีที่มา ช่วงวัยเด็ก ฉันฝึกหัดวิธีการทำนาจากพ่อแม่ เริ่มตั้งแต่การเพาะกล้า ถอนกล้า ดำนา การดูแลช่วงที่ข้าวตั้งท้อง ออกรวง การดูว่าข้าวสุกพอเกี่ยวหรือยัง การเลือกเกี่ยวรวงที่สุกมีเมล็ดที่สมบูรณ์ไม่ลีบ สอนแม้กระทั่งการเลือกเมล็ดพันธุ์ แม่บอกว่าต้องเลือกรวงที่แก่ สุก สมบูรณ์ ที่สุด ถ้าเลือกได้แบบนี้เราก็จะมีพันธุ์ข้าวที่ดีไว้สืบต่อในปีถัดไป.....ฉันก็เลยฝังใจกับสิ่งนี้...แม้เป็นเพียงการเกี่ยวธรรมดา ไม่ใช่เกี่ยวเพื่อเลือกเมล็ดพันธุ์ ฉันก็มีพฤติกรรมการเกี่ยวแบบ "เลือกเกี่ยว" อยู่ดี เลยทำให้ช้ากว่าคนอื่นเขา

ฉันจำได้ว่าเคยถามแม่ว่า "เราจะรู้ได้ยังไงว่าข้าวรวงไหน สุกพอ งดงาม สมบูรณ์ พอที่จะเกี่ยว หรือเอาไว้ทำพันธุ์

แม่บอกว่า " ข้าวที่สุกเต็มที่จะมีสีเหลืองทอง เม็ดเต็มแน่นทั้งรวง ไม่มีเม็ดลีบขาว ดูง่ายๆ รวงที่สมบูรณ์จะมีน้ำหนักมาก จนโน้มรวงลงสู่พื้นดิน ต่างจากรวงที่ลีบหรือไม่สมบูรณ์ จะเบาและชี้ปลายรวงขึ้นฟ้า"

 

ข้าวที่สุกเต็มที่

ใช่แล้วค่ะแม่

มีแต่ข้าวที่ลีบไม่สมบูรณ์เท่านั้นที่ชี้ปลายรวงขึ้นฟ้า คนก็เหมือนกัน คนที่สมบูรณ์เป็นคนเต็มคน ก็จักอ่อนน้อมถ่อมตน เหมือนรวงข้าวที่สุกสมบูรณ์โน้มปลายรวงสู่พื้นดิน ไม่หยิ่งผยอง  พร้อมที่จะให้ผู้อื่นเก็บเกี่ยว ใช้ประโยชน์จากเมล็ดสีขาวงดงามที่ซ่อนอยู่ในเปลือกอวบเต็มสีเหลืองทองนั้นสืบไป