นวัตกรรมแห่งการเรียนรู้
ความหมายของนวัตกรรม
นวัตกรรม หมายถึง การนำสิ่งใหม่ ๆ เข้ามาเปลี่ยนแปลงเพิ่มเติมจากวิธีการที่ทำอยู่เดิม เพื่อให้ใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น ดังนั้น ไม่ว่าวงการหรือกิจการใด ๆ ก็ตาม เมื่อมีการนำเอาความเปลี่ยนแปลงใหม่ ๆ เข้ามาใช้เพื่อปรับปรุงงานให้ดีขึ้นกว่าเดิมก็เรียกได้ว่าเป็น นวัตกรรม
วัตถุประสงค์การนำนวัตกรรมมาใช้
การนำนวัตกรรมมาใช้ในการเรียนการสอนมีจุดประสงค์สำคัญคือ การเพิ่มประสิทธิภาพของการสอน ซึ่งส่งผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน แต่บางครั้งมีการนำนวัตกรรมมาใช้แก้ปัญหาของผู้เรียน
องค์ประกอบของนวัตกรรมการเรียนรู้
นวัตกรรมการเรียนรู้มีองค์ประกอบสำคัญ 4 ประการ ได้แก่
1.วัตถุประสงค์ เป็นส่วนที่บอกว่านวัตกรรมนั้นใช้เพื่อพัฒนาอะไร ผลที่เกิดขึ้นจากการใช้คืออะไร วัตถุประสงค์ที่มีความชัดเจนจะช่วยให้ผู้ที่ต้องการใช้นวัตกรรมนั้นมีข้อมูลสำหรับพิจารณาตัดสินใจ
2. แนวคิดพื้นฐาน เป็นส่วนที่ทำให้นวัตกรรมมีความน่าเชื่อถือว่าเมื่อนำไปใช้จะประสบความสำเร็จตามวัตถุประสงค์
3. โครงสร้างหรือขั้นตอนการใช้ เป็นส่วนที่แสดงภาพรวมของนวัตกรรม ถ้านวัตกรรมเป็นวัตถุ สิ่งของ จะมีโครงสร้างที่แสดงส่วนประกอบต่าง ๆ ผู้เรียนทำกิจกรรมการเรียนรู้ตามที่กำหนดไว้ในบัตรคำสั่ง โดยใช้สื่อที่เป็นบัตรเนื้อหา บัตรกิจกรรม บัตรคำถาม รวมถึงรูปภาพ ของจริงหรือสื่ออื่น ๆ
4. การประเมิลผล เป็นส่วนที่แสดงความสำเร็จของนวัตกรรม นวัตกรรมจะระบุวิธีวัดผล เครื่องมือที่ใช้วัดผล และวิธีการประเมิลผล
นวัตกรรมการเรียนรู้ประเภทหลักสูตร
· หลักสูตรบูรณาการ
· ภูมิปัญญาทั้งถิ่นกับหลักสูตร
· โครงงาน
หลักสูตรบูรณาการ
การบูรณาการ เป็นการเชื่อมโยงความรู้และประสบการณ์ทุกชนิดที่บรรจุอยู่ในแผนของหลักสูตร เป็นการเชื่อมโยงในแนวนอน ระหว่างหัวข้อ และเนื้อหาต่าง ๆ ที่เป็นความรู้ทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ พุทธิพิสัย ทักษะพิสัย และจิตพิสัย การบูรณาการทำให้ผู้เรียนได้รับความรู้เป็นอันหนนึ่งอันเดียวกัน และรู้ในเรื่องนั้นอย่างลึกซึ่ง
สาเหตุของการบูรณาการหลักสูตร
1. การขยายตัวของความรู้
2. หลักสูตรปัจจุบันไม่เหมือนชีวิตจริง
3. ปัจจุบันเราไม่อาจฝึกคนให้เป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะ
วิธีจักหลักสูตรบูรณาการ
1. แบบสหวิทยาการ คือการสร้างหัวเรื่องขึ้นมาแล้วนำความรู้จากวิชาต่าง ๆ มาโยงความสัมพันธ์กับหัวเรื่องนั้น การจัดแบบนนี้ทำให้ผู้เรียนต้องแสวงหาความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ต่าง ๆ
2. แบบพหุวิทยาการ คือการนำเรื่องใดเรื่องหนึ่งไปสอดแทรกในวิชาต่าง ๆ ของหลักสูตรในโรงเรียน ซึ่งเป็นวิธีที่มีทางเป็นไปได้ และทำได้ง่าย เพราะผู้สอนสามารถบูรณาการเรื่องใดเรื่องหนึ่ง กับวิชาที่กำลังสอนอยู่
ภูมิปัญญาท้องถิ่นกับหลักสูตร
ภูมิปัญญาท้องถิ่นในหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานในสถานศึกษาตามความต้องการและความพร้อมของแต่ละท้องถิ่น ให้สถานศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดกระบวนการเรียนรู้โดยดำเนินการดังนี้
1. จัดเนื้อหาสาระและกิจกรรมให้สอดคล้องกับความสนใจและความถนัดของผู้เรียนโดยคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล
2. ฝึกทักษะ กระบวนการคิด การจัดการ การเผชิญสถานการณ์ และการประยุกต์ความรู้มาใช้เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหา
3. จัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนจากประสบการณ์จริง ฝึกการปฏิบัติให้ได้ คิดเป็น ทำเป็น รักการอ่านและเกิดการใฝ่รู้อย่างต่อเนื่อง
4.การจัดการเรียนการสอนโดยผสมผสานสาระความรู้ด้านต่าง ๆ อย่างได้สัดส่วน สมดุลกัน รวมทั้งปลูกฝังคุณธรรม ค่านิยมที่ดีงาม
5. ส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สอนสามารถจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม สื่อการสอนและอำนวยความสะดวกเพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และมีความรอบรู้ ทั้งนี้ผู้สอนและผู้เรียนอาจเรียนรู้ไปพร้อมกันจากสื่อการเรียนการสอน
6. จัดการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นได้ทุกเวลาสถานที่ มีการประสานความร่วมมือกับบิดา มารดา ผู้ปกครองและบุคคลในชุมชน
การเชื่อมโยงท้องถิ่นกับหลักสูตร
สิ่งต่าง ๆ ในท้องถิ่นที่ผู้สอนสามารถนำมาเชื่อมโยงกับหลักสูตร ได้แก่
1. ภูมิปัญญา มีทั้งประเภทที่เป็นบุคคล เช่น วิทยากร หรือบุคคลสำคัญและประเภทศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงาม
2. ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม เช่น ดิน น้ำ ป่า สัตว์
3. เหตุการณ์ที่น่าสนใจ
4. การเมืองท้องถิ่น เช่น การรวมกลุ่ม สหกรณ์
5. ปัญหาหรือวิกฤตการณ์ในด้านต่าง ๆ เช่น โรคภัย สิ่งแวดล้อม สังคม อาชีพ
การบูรณาการเนื้อหาสาระในแผนการจัดการเรียนรู้
การเรียนรู้แบบบูรณาการ ทำให้การเรียนรู้เชื่อมโยงกับชีวิตจริง และมีความหมายเช่น
เนื้อหาสาระ |
วิธีเรียนรู้ |
1. วันเข้าพรรษา 2. การประดิษฐ์การเย็บกระทงด้วยใบไม้ 3. การทำอาหารคาวหวาน ตามประเพณีพื้นบ้านโดยจัดทำ ขนมโค ขนมบัวลอย 4. การปลูกดอกไม้ |
1. การร่วมกันแห่เทียนพรรษาไปถวายพระที่วัด 2. ให้เด็ก ๆ ร่วมกันเย็บกระทงด้วยใบไม้ด้วยตนเอง 3. ฝึกทำอาหารกับผู้ที่มีความรู้ โดยเด็ก ๆ ช่วยกันปั้นขนมเพื่อเป็นการเรียนรู้และได้รับประสบการณ์ตรง 4.ให้เด็ก ๆ ร่วมกันปลูกดอกไม้ด้วยตนเอง โดยเด็ก ๆ ได้เตรียมอุปกรณ์มาจากบ้าน |
ตัวอย่างภาพการบูรณาการเนื้อหาสาระในแผนการจัดการเรียนรู้
จากกิจกรรมดังกล่าว
ผู้เรียนได้เรียนรู้อย่างมากมายในลักษณะบูรณาการหลายวิชาและได้รู้จักชุมชนของตนเองมากขึ้น ส่วนผู้สอนได้เรียนรู้ว่าแหล่งเรียนรู้มีมากมาย
ไม่มีความเห็น