เยี่ยมผู้สูงอายุเมืองงาช้างดำ (เมืองน่าน) ตอนที่ 3 ทันตสาธารณสุขที่ รพ.สต.พระธาตุ

ที่ รพ.สต.พระธาตุ อ.เชียงกลาง จ.น่าน ... ที่นี่เป็น รพ.สต.ขนาดกลาง ดูแลประชากรในพื้นที่ 3,000 กว่าคน 10 หมู่บ้าน มีพื้นที่สูง 2 หมู่บ้าน ประชากรใช้ 4 ภาษา จึงต้องมีการใฃ้ล่ามบ้าง ที่นี่ให้บริการทางด้านทันตกรรมมาแล้ว 10 กว่าปี เป็นที่แรกๆ ของน่าน

การดำเนินงานทางด้านทันตสาธารณสุขเริ่มต้นที่การให้บริการในศูนย์เด็กเล็ก และโรงเรียนประถมศึกษา ต่อมาจะมีการคัดกรองสุขภาพประชาชนทั่วไป และผู้สูงอายุ บุคลากรของ รพ.สต. สามารถแนะนำเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากให้ผู้สูงอายุได้

เมื่อปี 2554 มีการจัดทำโครงการผู้สูงวัยใส่ใจสุขภาพช่องปาก ที่ใช้งบประมาณจากกองทุนทันตกรรม ดำเนินงานในเรื่องการป้องกันโรคในช่องปากผู้สูงอายุตามชุดสิทธิประโยชน์ มีเป้าหมาย 100 คน มีกิจกรรมดำเนินงานในเรื่อง ผู้สูงอายุได้รับการตรวจสุขภาพช่องปาก ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจ และดูแลสุขภาพช่องปากตัวเองได้ และการดำเนินการส่งเสริมสุขภาพช่องปากในชมรมผู้สูงอายุอย่างน้อย 1 ชมรม

โครงการผู้สูงวัยใส่ใจสุขภาพช่องปาก ดำเนินกิจกรรม โดย

• ประชุม อบรมแกนนำให้ได้รับความรู้ เพื่อไปช่วยดูแลผุ้สูงอายุที่เป็นสมาชิกชมรม
• การตรวจสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ โดยการย้อมสีฟัน และฝึกแปรงฟัน
• ประชุมเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ให้ผู้สูงอายุได้รับความรู้ และปฏิบัติตนในเรื่องการดูแลรักษาสุขภาพช่องปากได้ถูกต้อง
• นัดบริการทันตกรรมเร่งด่วน ในกรณีที่ต้องรับการรักษาฟันโยก หรือการใส่ฟันเ้ทียม ที่ฌรงพยาบาลเชียงกลาง
• จัดตั้งชมรมทันตสุขภาพ ในชมรมผู้สูงอายุประจำตำบล

ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา พบว่า ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องสุขภาพช่องปากมากขึ้น

ปี 2555 ได้จัดทำโครงการต่อยอด เป็น โครงการส่งเสริมการป้องกันโรคในช่องปากผู้สูงอายุ ในการใช้สมุนไพรพื้นบ้าน ด้วยการประยุกต์ใช้สมุนไพรพื้นบ้านให้ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจ และนำสมุนไพรมาใช้ได้

ดำเนินกิจกรรมโดย

• สำรวจสภาวะช่องปากผู้สูงอายุก่อนดำเนินการ
• ให้ความรู้เรื่องการใช้สมุนไพรพื้นบ้าน โดย ผู้สูงอายุจากหมู่บ้านเชียงโคม
• จัดกิจกรรมเสวนา การประยุกต์ใช้สมุนไพร ได้แก่ น้ำยาบ้วนปากสมุนไพร
• คัดกรองผู้สูงอายุที่ต้องใส่ฟันเทียม เข้ารับการใส่ฟันเทียมที่โรงพยาบาลเชียงกลาง
• สำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากหลังดำเนินการ
• และติดตามประเมินผลอย่างต่อเนื่อง

ผลการดำเนินงาน พบว่า ผู้สูงอายุมีความรู้เรื่องการใช้สมุนไพรในช่องปาก และชักชวนกันทำน้ำยาบ้วนปากสมุนไพร ใช้ในชมรมฯ

รวมเรื่อง เยี่ยมผู้สูงอายุเมืองงาช้างดำ (เมืองน่าน)