.
.
การศึกษาใหม่ทำในกลุ่มตัวอย่าง 774 คนพบว่า คนที่ได้รับยาลดความดันเลือดชนิดปิดกั้นเบต้า (beta blockers) มีการเปลี่ยนแปลงแบบที่พบในสมองเสื่อมน้อยลง
.
.
ภาพที่ 1: แสดงที่ตั้งสมองในกะโหลก (บาลี = มัตถลุงคัง / มัตถะลุงคัง); ส่วนยื่นของสมองลงไปในกระดูกสันหลัง คือ ไขสันหลัง
.
สมองคนมาตรฐานฝรั่ง คือ ผู้ชายที่มีสุขภาพดีอายุ 35 ปี หนักประมาณ 70 กิโลกรัม จะมีสมองหนักประมาณ 1.4 กิโลกรัม = 1 กก. 4 ขีด > [ wiki ]; [ wiki ]
.
.
ภาพที่ 2: แสดงสมองใหญ่ผ่าซีกได้แ่ก่ สมองใหญ่ซีกซ้าย-สมองน้อย(ค่อนไปทางด้านหลังข้างล่าง)-ก้านสมอง (หันหน้าไปทางขวา) > [ wiki ]; [ wiki ]
.
สมองคนเรามี 2 ซีก (ซ้าย-ขวา), เชื่อมต่อกันด้วยสะพานเชื่อมตรงกลาง (corpus callosum; ตรงลูกศรชี้)
.
.
ภาพที่ 3: แสดงสมองผ่าซีกตามแนวในภาพเล็ก; ขอให้คิดถึงคนที่หันหน้ามาทางตัวเรา จะเห็นสมองซีกซ้าย-ขวา, มีสะพานเชื่อมสมอง 2 ซีก (ลูกศรชี้) > [ wiki ]; [ wiki ]
.
.
ภาพที่ 4: แสดงสมองผ่าซีก; ภาพซ้ายเป็นสมองคนปกติ; ภาพขวาเป็นสมองเหี่ยว-เล็ก-ลีบที่พบในโรคสมองเสื่อมอลไซเมอร์ > [ wiki ]; [ wiki ]
.
.
ภาพที่ 5: แสดงสมองของคนที่เป็นโรคสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ จะพบลัีกษณะ "เหี่ยว-ลีบ-เล็ก" (หันหน้าไปทางขวา), ขอให้เทีียบกับสมองคนปกติ (ภาพที่ 2) > [ wiki ]; [ wiki ]
การศึกษานี้เป็นการศึกษาแรกเริ่ม จำเป็นต้องรอการศึกษาเพิ่มเติม เพื่อสนับสนุนหรือคัดค้านต่อไป ทว่า... บอกเป็นนัยว่า การตรวจเช็ค-รักษาความดันเลือดสูงช่วยเพิ่มโอกาสอายุยืนอย่างมีคุณภาพมากขึ้น
.
สมองเสื่อมพบมากในคนสูงอายุเกิน 60 ปี พบจากโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer's disease) มากที่สุด รองลงไปเป็นสมองเสื่อมจากการขาดเลือด (vascular dementia)
.
วิธีป้องกันสมองเสื่อมจากอัลไซเมอร์ที่สำคัญได้แก่
- การไม่สูบบุหรี่-ไม่หายใจเอาควันบุหรี่เข้าไป
- ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ
- ดื่มน้ำให้พอ โดยเฉพาะหลังตื่นนอนเช้า ให้ดื่ม 1-2 แก้ว (ภาวะขาดน้ำเพิ่มเสี่ยงหลอดเลือดสมองตีบตัน)
- กินอาหารสุขภาพได้แก่ ข้าวกล้อง ถั่ว-งา ผัก ผลไม้ที่ไม่หวานจัดทั้งผล (ไม่ใช่น้ำผลไม้)
- ไม่นั่งนานเกิน 1-1.5 ชั่วโมง/ครั้ง
.
การศึกษาหนึ่งมาจากข้อสังเกตที่ว่า คนอินเดียเป็นโรคหัวใจมาก แต่เป็นโรคสมองเสื่อมน้อย
.
คนอินเดียมีพันธุกรรมที่เพิ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตันมาก... ผู้เชี่ยวชาญคาดว่า อีกไม่นาน, อินเดียจะเป็นมหาอำนาจด้านคนไข้โรคหัวใจ คนที่รวยจะบินไปรักษาประเทศอื่นๆ มากมาย
.
การศึกษานี้พบว่า ที่กินแกงกะหรี่อย่างน้อย 1 ครั้ง/เดือน ลดเสี่ยงสมองเสื่อมอัลไซเมอร์ ซึ่งเชื่อว่า สารออกฤทธิ์น่าจะเป็นขมิ้นสีเหลือง
.
การศึกษาอีกรายงานหนึ่ง ทำในกลุ่มตัวอย่างผู้ชาย 800,000 คน พบว่า ยาลดความดันเลือดกลุ่ม ARB (angiotensin receptor blocker / ARB) ลดเสี่ยงสมองเสื่อมทุกอย่างรวมกันมากถึง 50%
.
.
การศึกษาใหม่จากมหาวิทยาลัยฮาวาย ทำโดยการผ่าศพ (autopsy) คนอเมริกันเชื้อสายญี่ปุ่น (Japanese-American) 774 คน ในจำนวนนี้เป็นโรคความดันเลือดสูงที่ต้องใช้ยา 610 คน
.
ผลการศึกษาพบว่า ยาลดความดันเลือดทุกชนิดช่วยลดเสี่ยงโรคสมองเสื่อมได้แก่
- ลดสมองเหี่ยว-ลีบ-เล็กลง
- ลดสมองขาดเลือดเฉพาะที่ ซึ่งถ้ารวมกันหลายๆ แห่ง จะเพิ่มเสี่ยงสมองเสื่อม
.
ยาที่ช่วยลดสมองเสื่อมได้ดีเป็นพิเศษ คือ ยาต้านเบต้า (beta-blockers)
.
อังกฤษ (UK) ซึ่งมีประชากรใกล้เคียงกับไทย มีคนไข้สมองเสื่อมสะสม 820,000 คน
.
โรคนี้เป็นโรคที่ใครป่วยแล้ว ป่วนไปทั้งครอบครัว เนื่องจากคนไข้จะมีลักษณะคล้ายกลายเป็น "เด็กแก่" อีกรอบ หลงนั่น ลืมนี่ หงุดหงิด ฉุนเฉียว
.
คุณย่าผู้เขียนก็เป็นโรคนี้ พอคุณอาป้อนข้าวให้เสร็จปั๊บ... บ่นปุ๊บ ร้องไห้ปั๊บเลยว่า ไม่มีใครเอาข้าวให้กิน!
.
.
ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ
> [ Twitter ]
- Thank BBC > http://www.bbc.co.uk/news/health-20932121 > American Academy of Neurology's annual meeting.
- นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง. 9 มกราคม 56. ยินดีให้ท่านนำบทความไปใช้ได้ โดยอ้างที่มา และไม่จำเป็นต้องขออนุญาต... ขอบคุณครับ > CC: BY-NC-ND.
- ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค; ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูง จำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้