อบรม เพื่อนผู้ให้คำปรึกษา Youth Counselor ตอนที่ 1 ภัยของวัยรุ่น และความสำคัญของเพื่อน

ช่วงอาทิตย์นี้ ได้มีโอกาสเป็นวิทยากร ไปสอนเรื่อง เพื่อนให้คำปรึกษา กับ โรงเรียน 2 แห่งในจังหวัดสุราษฏร์ 

แห่งแรกอยู่นอกเมือง ให้เราสอน 2 วันเต็ม อีกแห่งอยู่ในเมือง ให้เวลาเราประมาณ เกือบ 4 ชั่วโมง ( สุดท้ายไม่พอขออาจารย์เพิ่มอีก 1/2 ชั่วโมง )

พอได้โจทย์เรื่องนี้มา ก็ไม่มีปัญหาอะไร เพราะเคยสอนประจำอยู่แล้ว เรื่องเนื้อหาไม่ต้องห่วง เป็นเรื่องที่ถนัด เพราะการให้คำปรึกษา เราเรียนมา ใช้เองอยู่ และเคยอบรมให้กับพยาบาลวิชาชีพที่ต้องทำงานให้คำปรึกษาในรพช.อยู่แล้ว สำหรับการให้คำปรึกษาเพื่อน จริง ๆ ก็ใช้หลักสูตรของสำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งได้รับมาจากอาจารย์คนหนึ่ง ( หลักสูตรนี้เขาเคยสอนให้กับอาจารย์ในรร.มาแล้ว เป็นหลักสูตร 3 วัน ) 

แต่สิ่งที่เราต้องทำ คือการประยุกต์ความรู้ จัดกระบวนการเรียนรู้ให้เด็กนักเรียนที่คุณครูคัดเลือกให้มาเป็น Youth Counselor หรือ YC ให้เขาได้ทั้งความรู้ ความเข้าใจ มีทัศนคิตที่ดี และมีทักษะในการให้คำปรึกษาให้ได้ ภายในระยะเวลาที่กำหนด เพราะหลังจากนี้ น้อง  ๆ ต้องทำหน้าที่ ในการให้คำปรึกษากับเพื่อนได้

การเป็นวิทยากรของเราในเรื่องนี้ ก็ใช้หลักการว่า เด็กทุกคนมีความดีงามอยู่ในตัว เด็กทุกคนมีความสามารถ และเป้าหมายของการสอนครั้งนี้คือ  เด็ก  ๆ ต้องเข้าใจในบทบาทหน้าที่ของตนเอง เข้าใจในปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน รู้จกอาวุธ คือ " ทักษะชีวิต " และสุดท้ายมีทักษะและรู้จักกับขั้นตอนในการให้คำปรึกษาเพื่อนได้

เรา เริ่มต้น ด้วยกิจกรรมที่ผ่อนคลาย ให้เด็กเกิดความ relax และหลังจากนั้น เราจะให้เด็ก ๆ ทำสมาธิ พาเขาเข้าสู่ โหมดปกติ คลายจากความกังวลทั้งหมด เพื่อประโยชน์ของการเรียนรู้อย่างเต็มที่
เริ่มต้น บทเรียนแรก คือภัยของวัยรุ่นเราก็ให้เขาจับกลุ่ม พูดคุยกันว่า เขามองว่าวัยรุ่นในปัจจุบันนี้มีปัญหาอะไรเกิดขึ้นบ้าง และในความคิดของเขาให้เรียงลำดับความรุนแรงจากมากไปหาน้อย และนำเสนอ
เชื่อมั้ย เด็ก ๆ เขารู้ วิเคราะห์ปัญหาของกลุ่มตนเองได้เป็นอย่างดี เพียงแต่ความรู้สึกว่าเรื่องใดเป็นเรื่องที่รุนแรงน้ั้นอาจแตกต่างกัน มีเรื่องที่น่าสนใจ เราพบว่า เด็กมองว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างหนึ่งคือการเลี้ยงดูของพ่อแม่ที่ไม่เหมาะสม เมื่อให้เขาอธิบาย เขาบอกว่า เช่นพ่อแม่ที่ตามใจลูกมากเกินไป หรือบางคนก็บอกว่า  พ่อแม่บังคับเกินไป แล้วมีหลายกลุ่มมากที่บอกว่า ปัญหาที่เกิดจากพ่อแม่นั่นแหละเป็นตัวเริ่มต้นของปัญหาของวัยรุ่นท้ั้งหมด 
พอถึงตรงนี้ เราก็ตั้งคำถามกับเขาว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นเหล่านี้ สาเหตุมาจากอะไร แล้วเราก็สะท้อนให้เห็นว่า จริง ๆ แล้วมันมาจาก 2 ส่วนนะ ส่วนแรก คือ ตัวของความเป็นวัยรุ่นเอง ที่ต้องการการยอมรับ มีพฤติกรรมเลียนแบบ เมื่อเขาไม่เป็นที่ยอมรับของใคร ๆ ก็มีโอกาสที่จะหลงทางได้ เมื่อไปเจอเพื่อนที่ไม่ดี แต่ให้การยอมรับในตัวตนของเขาส่วนที่ 2 ก็มาจากแรงกดดันต่าง ๆ ทั้งจากความคาดหวังของพ่อแม่ ( การแข่งขันด้านการเรียน ) และสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป
เมื่อเด็กเข้าใจตรงนี้ เราก็จะบอกเขาว่า ส่วนที่ 2 มันอาจจะยากที่เราไม่สามารถแก้ไขด้วยตัวของเราได้ เพราะมันมาจากพ่อแม่ เราเลือกพ่อแม่ไม่ได้ แล้วพ่อแม่ก็เลือกเราไม่ได้เหมือนกัน ( ดังนั้นหายกัน ) สิ่งที่น้องทำได้ดีที่สุด คือยอมรับ และมองไปยังเบื้องหลังความกดดันเหล่านั้นว่า มาจากความปรารถนาดีของเขาไป เราถึงจะอยู่ได้อย่างมีความสุข แต่ส่ิงที่พวกน้อง ๆ ทำได้คือ ส่วนแรก ซึ่งวันนี้ เราจะมาเรียนรู้กัน
แล้วเราก็เข้าสู่เรื่อง เพื่อนได้มีการทำกิจกรรมให้เขาได้รู้จักว่าเขาเป็นเพื่อนแบบไหน ให้ดูวีดีโอคลิปเกี่ยวกับความรักเพื่อนสั้น ๆ ( เป็นคลิปจากโฆษณา อะไรสักอย่างที่แสดงโดยลิง 2 ตัว  และมีการแบ่งปันกัน ) น้อง ๆ ชอบมาก
เมื่อน้อง ๆ เห็นความสำคัญว่าเพื่อนเกี่ยวกับปัญหาของวัยรุ่นอย่างไรแล้ว มันก็เชื่อมโยงมาถึงบทบาทของ YC ว่า เขามีความสำคัญนะ เพราะเวลาวัยรุ่นมีปัญหา เขาไม่ปรึกษาพ่อแม่หรอก เขาจะคุยกับเพื่อน ๆ มากกว่าเราถามน้อง ๆ ว่า เราต้องการอะไรจากพ่อแม่บ้าง ตอนเป็นวัยรุ่น เชื่อมั้ยคำตอบคืออะไรเด็ก ๆ หลายคนบอกว่า ต้องการ "เงิน" เห็นมั้ยว่าเขาไม่ต้องการอะไร ไม่ต้องการให้เราเป็นที่พึ่งแล้ว เขาพึ่งแต่เพื่อน นอกจากเรื่องใหญ่โตมาก ๆ เท่านั้นแหละที่เขาต้องการเรา

ดังนั้นการที่จะช่วยเหลือคนอื่นได้ ตัวเราต้องมีดีพอตัวใช่มั้ยดังนั้นต่อไป เราก็จะมอบอาวุธที่มีค่าให้กับทุกคนได้รู้จัก ได้ใกล้ชิด ( โดยการฝึก ) และให้ทุกคนนำไปพัฒนาตนเองอาวุธชนิดนั้นคือ " ทักษะชีวิต"
รออ่านตอนต่อไปนะคะ