คุณมีทางเลือกเสมอ

เชื่อหรือไม่ว่าคนเราล้วนแต่มีทางเลือกเสมอ ไม่มีใครที่เกิดมาแล้วไม่มีทางเลือก ดังนั้นคำพูดที่หลายๆ คนชอบใช้ว่า “ผม/ดิฉันไม่มีทางเลือก” ก็เป็นคำพูดที่ไม่ถูกต้องในความเป็นจริงเลย เพราะจริงๆ แล้วชีวิตเราทุกคนล้วนแล้วแต่มีทางเลือกให้เจ้าของชีวิตได้เลือกเดินอยู่ตลอดเวลาในการทำงานก็เช่นกัน ไม่ว่าเราจะพบเจอกับงานที่ไม่ดี ไม่ชอบ เจอกับนายที่ไม่ดี หรือพบเจอกับสถานการณ์ต่างๆ ในการทำงานที่ไม่ค่อยถูกใจเราสักเท่าไหร่ ส่วนใหญ่คนเราก็มักจะมีคำบ่นว่า

• แค่เพียงมีคนเข้าใจฉัน ก็จะดีกว่านี้
• แค่เพียงหัวหน้ายอมสอนงานฉัน ผลงานก็ไม่แย่ขนาดนี้หรอก
• เพียงแค่ฉันมีเวลามากกว่านี้อีกสักหน่อย ...
• รู้อย่างนี้ทำอย่างนั้นตั้งนานแล้ว
• รู้งี้ไม่ทำซะตั้งแต่ต้นดีกว่า
• ผมไม่มีทางเลือกเลย แล้วจะให้ทำอย่างไร
• ฯลฯ

คำพูดต่างๆ ทั้งหมดที่อ้างมาข้างต้น ล้วนแล้วแต่เป็นคำพูดที่คนพูดใช้ในการปกป้องตนเองเวลาที่ทำอะไรไม่สำเร็จตามที่ตนตั้งใจ ก็มักมีคำบ่นต่างๆ นานา เพื่อที่จะปลอบใจตนเองว่าตนเองไม่ใช่คนผิด ผลักให้คนอื่นเป็นฝ่ายผิดทั้งหมด คนกลุ่มนี้มักจะทำตนเองให้ไม่มีทางเลือกเสมอ ทั้งๆ ที่ทางเลือกมีอยู่เยอะแยะ ลองพิจารณาคำพูดข้างต้นดีๆ สิครับ จะพบว่าคนที่ชอบพูดลักษณะนี้ เป็นคนที่ยอมให้สถานการณ์มาบีบเรา มากกว่าที่เราจะเป็นคนสร้างสถานการณ์ขึ้นมาด้วยตนเอง

ในหนังสือ 7 Habits for Effective People ของ Stephen Covey ได้บอกถึงนิสัยแรก ซึ่งเป็นนิสัยพื้นฐานของความสำเร็จเลย ก็คือ Proactive ก็คือ เป็นคนที่ไม่ตอบสนองไปตามสถานการณ์ แต่เป็นคนที่เลือกที่จะตอบสนองมากกว่า นิสัยนี้แสดงให้เห็นชัดเจนว่า คนเรามีทางเลือกเสมอ ไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์แบบไหน คนเราสามารถเลือกที่จะตอบสนองได้ตลอดเวลา แล้วทำไมเราถึงต้องเลือกตอบสนองในสิ่งที่ทำให้เรารู้สึกไม่ดี ทำไมเราไม่เลือกตอบสนองในสิ่งที่ทำให้เรารู้สึกดีมากกว่า เช่น เวลาฝนตก รถติดนานๆ เราก็สามารถเลือกตอบสนองได้ว่า เราจะหงุดหงิดไปตามสถานการณ์นั้น หรือจะเลือกตอบสนองว่า นี่ก็เป็นโอกาสที่ดีที่จะได้นั่งคิดงานในรถ หรือ เป็นโอกาสที่ดีที่จะได้ฝึกภาษาก่อนถึงบ้าน ฯลฯ

หรือกรณีที่มีใครมาด่าเรา มาทำให้เรารู้สึกแย่ ทำไมเราต้องเลือกที่จะตอบสนองในแนวทางที่ทำให้เราแย่ล่ะครับ เรามักจะเอาสิ่งที่คนอื่นพูดมาคิดมาก แล้วก็ทำให้เราแย่ลงไปเรื่อยๆ ทั้งๆ ที่จริงๆ แล้วเราอาจจะไม่ได้แย่ขนาดนั้นก็ได้ ดังนั้นถ้าเราเลือกที่จะตอบสนองแต่สิ่งที่ดีๆ ชีวิตเราก็จะดีขึ้นไปด้วย ไม่จมปลักอยู่กับทุกข์ หรืออยู่กับขี้ปากคนอื่นๆ เพียงแค่เราเลือกที่จะตอบสนองให้ถูกต้องเท่านั้นเอง

อย่าลืมนะครับว่าคนเรานั้นต่างกับสัตว์ตรงที่ เราสามารถเลือกที่จะตอบสนองต่อสถานการณ์ต่างๆ ได้ ไม่เหมือนกับสัตว์ที่ตอบสนองตามสัญชาติญาณเท่านั้นครับ

ดังนั้นคนที่มักจะพูดคำว่า “ไม่มีทางเลือก” บ่อยๆ นั้น แปลว่าเขาเลือกที่จะไม่มีทางเลือกมากกว่าครับ

[ชลัญธร]

ขอบคุณบทความดีๆค่ะอาจารย์