มนุษยธรรมศึกษา ?

เพิ่งเคยได้ยินคำ Humane Education วันนี้เอง ก็ไม่ทราบว่ามีศัพท์บัญญัติไทยหรือไม่ ผมเลยแปลเอาเอง

วีดิโอปาฐกถาเกี่ยวกับมนุษยธรรมศึกษานี้พูดถึง วัตถุประสงค์ของการศึกษาที่ไม่น่าเบื่อ พูดถึงวัตถุประสงค์ของการศึกษาที่ควรจะเป็น วีดิโอที่ฟังแล้วน่าตื่นใจนี้อาจจะให้แนวคิดแรงบันดาลใจกับบรรดาครูบาอาจารย์ ผู้พูดคือ Zoe Weil พูดถึง การศึกษาเพื่อมนุษยธรรม Humane Education เขาบอกว่าไม่ยุติธรรมถ้าเราไม่ให้การศึกษาเยาวชนของเราเกี่ยวกับเรื่องมนุษยธรรมศึกษาตั้งแต่เด็ก สร้างเด็กให้โตขึ้นมาเป็นนักค้นหาวิธีปัญหาที่เหมาะสมที่สุด เพื่อโตขึ้นมาเตรียมแก้ปัญหาให้กับโลกในอนาคต เพื่อสร้างโลกให้เปลี่ยนไป ไม่แย่เหมือนตอนนี้

เธอพูดถึงอดีตว่า 

ปัญหาของโลกนี้แก้ได้ ที่จุดสำคัญคือ การศึกษาในโรงเรียน

    ถ้าไม่แก้วัตถุประสงค์ที่เน้นความรู้ความสามารถ เด็กที่จบจากโรงเรียนก็รังแต่จะไปเพิ่งปัญหาให้โลก

เน้น นักคิดที่มีคุณธรรม นักแก้ปัญหาที่มีวิสัยทัศน์ นักรณรงค์ เป็นผู้กระทำ เพื่อเปลี่ยนแปลงสังคม 

ความเชื่อมโยงระหว่าง ความเมตตาต่อสัตว์ ปัญหาสิ่งแวดล้อม

น่าสนใจวิธีสอนของเธอ ครั้งหนึ่ง เธอให้เด็กๆ สมมุติว่าเขากลายเป็นอีกสิ่งหนึ่ง ตามที่ตนเองต้องการ (เช่น เป็นมหาสมุทร) เด็กต้องการจะให้มนุษย์เปลี่ยนอะไรบ้าง

การหยิบเอาเสื้อยืดผ้าฝ้ายมาเป็นตัวอย่าง วัตถุสำหรับอภิปราย ก็มีประเด็นปัญหาของโลกให้คุยได้มาก ตั้งแต่เรื่อง ยาฆ่าแมลงที่ใช้มากมหาศาล การปลูกฝ้ายโดยใช้แรงงานทาสและแรงงานเด็ก การย้อมสีโดยใช้สารเคมีที่เป็นพิษ  การขนส่งก็ใช้พลังงานของฟอสซิล 

ประเด็นพวกนี้ควรจะเริ่มสอนตั้งแต่ขั้นอนุบาลเสียด้วยซ้ำ 

ในการเรียนการสอนของเด็กโตที่ใช้การโต้วาที ซึ่งก็ดีอยู่แล้ว เพราะเปิดโอกาส ถ้าปรับเปลี่ยนเป็น การแก้ปัญหาโดยมีวิสัยทัศน์ จะเป็นอย่างไร เด็กจะโตขึ้นมาเป็น solutionary เป็น นักแก้ปัญหาโดยมีวิสัยทัศน์