จรรยาบรรณนักวิจัย

สิ่งที่ต้องคำนึงสำหรับนักวิจัยฝึกหัดและนักวิจัยมืออาชีพ

                หลักเกณฑ์ควรประพฤติปฏิบัติของนักวิจัยทั่วไป เพื่อให้การดำเนินงานวิจัยตั้งอยู่บนพื้นฐานของจริยธรรมและหลักวิชาการที่เหมาะสม ตลอดจนประกันมาตรฐานของการศึกษาค้นคว้าให้เป็นไปอย่างสามศักดิศรีและเกียรติภูมิของนักวิจัย ทั้งหมดนี้เรียกว่า จรรยาบรรณนักวิจัย กว้างมากๆจนเป็นนามธรรม แล้วรูปธรรมอยู่ที่ใด บันทึกนี้ขอเขียนเป็นภาษาชาวบ้านเพื่อการเข้าถึงของมือใหม่ และขบขันของมือเก๋า (ถ้าไม่ขัน ไปอ่านจรรยาบรรณข้อ 8)

ข้อ 1 นักวิจัยต้องซื่อสัตย์และมีคุณธรรมในทางวิชาการและการจัดการ

ทำยังไง: ซื่อสัตย์ในทุกขั้นตอนของการวิจัย ให้เกียรติผู้อื่น (ไม่ลอก ไม่อ่านแล้วมาเขียนใหม่โดยไม่อ้างแหล่งที่มา ยกเว้นคุณจะเขียนมันออกมาโดยที่คุณไม่ได้อ่านอะไรเลย) และซื่อตรง เสนอข้อมูลตรงไปตรงมาไม่มึนเวลาขอทุน ไม่กั๊กขอทุนหลายที่ แบ่งรายได้ครบทุกคน

ข้อ 2 นักวิจัยต้องตระหนักถึงพันธกรณีในการทำวิจัย ตามข้อตกลงที่ทำไว้กับหน่วยงานที่สนับสนุน น การวิจัยและต่อหน่วยงานที่ตนสังกัด

ทำยังไง: ทำตามเงื่อนไขการรับทุน ส่งงานตรงเวลา ทำงานมีคุณภาพ ทุ่มเท

ข้อ 3 นักวิจัยต้องมีพื้นฐานความรู้ในสาขาวิชาการที่ทำวิจัย

ทำยังไง: เรียนให้รู้ (เชี่ยวชาญ ชำนาญ ช่ำชอง) ดูให้จำ (วิพากษ์ วิเคราะห์ วิจารณ์ เข้าใจงาน) ทำให้เป็น (มาตรฐาน คุณภาพ)

ข้อ 4 นักวิจัยต้องมีความรับผิดชอบต่อสิ่งที่ศึกษาวิจัย ไม่ว่าเป็นสิ่งที่มีชีวิตหรือไม่มีชีวิต

ทำยังไง: ใช้คนหรือสัตว์เป็นตัวอย่างทดลองในกรณีที่ไม่มีทางเลือกอื่นเท่านั้น เมื่อใช้แล้วต้องรับผิดชอบ ไม่ให้เกิดผลกระทบหรือเกิดน้อยที่สุด

ข้อ 5 นักวิจัยต้องเคารพศักดิ์ศรี และสิทธิของมนุษย์ที่ใช้เป็นตัวอย่างในการวิจัย

ทำยังไง: ต้องได้รับความยินยอมจากผู้ร่วมวิจัย (ก่อนจะให้เขายอมต้องแจ้งทุกอย่างให้เขารู้) และเขาสามารถออกจากการวิจัยได้ตลอดเวลาถ้าเขาไม่ต้องการแล้ว และผู้วิจัยต้องปกป้องสิทธิของผู้ร่วมวิจัยทุกประการและดีที่สุด

ข้อ 6 นักวิจัยต้องมีอิสระทางความคิด โดยปราศจากอคติในทุกขั้นตอนของการทำวิจัย

ทำยังไง : ทำอย่างไรก็ได้ที่ไม่มีประโยคที่ว่า “ได้ครับพี่ ดีครับนาย สบายครับท่าน”

ข้อ 7 นักวิจัยพึงนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ในทางที่ชอบ

ทำยังไง: ควรเอาไปเผยแพร่และหาประโยชน์ตามที่ตัวเองพึงกระทำได้ อย่าตีพิมพ์หลายที่เชียว แล้วก็อย่ามั่วงานวิจัยระดับมดเป็นระดับวาฬก็พอแล้ว

ข้อ 8 นักวิจัยพึงเคารพความคิดเห็นทางวิชาการของผู้อื่น

ทำยังไง: ฟังคนอื่นบ้าง ยิ้มบ้าง โง่บ้าง (ไรบ้าง...)

ข้อ 9 นักวิจัยพึงมีความรับผิดชอบต่อสังคมทุกระดับ

ทำยังไง: ขอให้ถือประโยชน์ส่วนตน เป็นที่สอง ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์ เป็นกิจที่หนึ่ง (พระราชดำรัส พระราชบิดา)

 

อ้างอิงจาก

สภาวิจัยแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). จรรยาบรรณนักวิจัย และแนวทางปฏิบัติ. http://www.riclib.nrct.go.th/ebook/Researcher%20Ethics%20Thai.pdf. เข้าถึงเมื่อ 5 ตุลาคม 2555.