ชีวิตที่สมดุล น่าจะเป็นอย่างไร

พอผมเกษียณมาประมาณครึ่งปี ก็ทำให้ผมได้มีโอกาสทบทวนชีวิตที่ผ่านมาอย่างชัดเจนมากขึ้น ว่ามีอะไรบ้าง ส่วนที่ทำไปแล้ว ยังไม่ได้ทำ และสิ่งที่ควรจะทำต่อไป

และทำให้ผมเกิดจินตนาการว่า ชีวิตของเรา มีสามส่วนใหญ่ๆ

คือ

ส่วนฐาน หรือ ส่วนของเป็นที่ยืน ที่เป็นหลักในการตั้งต้น ยืนหยัด และก้าวไปตามเป้าหมายได้โดยสะดวก

ส่วนลำตัว หรืออวัยวะภายใน ที่ทำงานหล่อเลี้ยงร่างกายทั้งหมด ระบบทั้งหมดจะอ่อนแอ หรือแข็งแรง ก็มาจากการทำงานในส่วนนี้

ส่วนหัว หรือสมอง ที่ทำหน้าที่ในการคิด การสั่งการให้ทุกอย่างทำงานอย่างเป็นระบบและมีเป้าหมายที่ดีที่สุด เท่าที่สมองจะคิดได้

ทั้งสามส่วนนี้ มีวิวัฒนาการ พัฒนาการ และการทำงานในลักษณะที่เป็นเสมือนร่างกายและชีวิตของคน ที่ต้องมีทั้งสามส่วนอย่างสมดุล จึงจะเป็นชีวิตที่ดี มีคุณภาพ ทั้งต่อตนเอง สังคม และสิ่งแวดล้อม

คำว่า ส่วนฐาน ในเชิงของชีวิต น่าจะเป็นทรัพยากรพื้นฐาน ของทั้งทางสังคม ชุมชน และส่วนบุคคล

ที่จะต้องมีการดูแลและพัฒนาให้ยั่งยืน อย่างครบถ้วนและหลากหลาย จึงจะเป็นฐานที่แข็งแรงและพึ่งพาได้ในทุกระดับ และทุกลำดับชั้นทางสังคม

คำว่า ส่วนลำตัว ก็คือกลไกการทำงานภายใน ที่จะต้องสมบูรณ์และถูกต้อง เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ จึงจะทำให้ร่างกายทั้งหมดแข็งแรง

คำว่า ส่วนหัว หรือสมอง ก็คือ ส่วนคิด กรองข้อมูล จัดการและวางแผนการทำงานและการเคลื่อนที่ทั้งหมด เพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายที่ดีที่สุดของชีวิต

ทีนี้ในความเป็นจริง

เราไปให้ความสำคัญอย่างมากกับร่างกายส่วนกลาง โดยลืมมองฐาน ในแทบทุกเรื่อง และการพัฒนาในส่วนแนวคิด

• ไม่ว่าเชิงกลุ่มคน
• สังคม และ
• ทรัพยากร

ทำให้ฐานชีวิต และระบบคิดของเราอ่อนแอมากๆ ในทุกๆด้าน

เราจะหันมาดูแลบ้างก็ตอนที่ปัญหารุนแรงจริงๆ พอขยับได้เล็กน้อยเราก็กลับลืมไปอีก แล้วหันไปพัฒนาส่วนลำตัวต่อไป

พอพัฒนาแต่ส่วนลำตัวมาก

• ก็เกิดอาการสะสมในส่วนนั้น
• เหมือนกับอาการลงพุง
• ทั้งไขมันพอกด้านในและด้านนอกของร่างกาย
• ทำให้ร่างกายดูเหมือนเจริญเติบโต
• แต่ความจริงก็แค่ไขมันพอกจนออกอาการลงพุงเท่านั้นเอง

ส่วนที่เป็นองคาพยพที่สำคัญ ทั้งส่วนล่างและส่วนบน มักได้รับการพัฒนาน้อยมาก เพราะไม่ใช่ตัวชี้วัดที่ดีของคนทั่วไป

บางคนมองว่าการพัฒนาส่วนบน หรือทางสมองเป็นเรื่องทุกข์ เรื่องยากไปเลย

ทั้งๆที่การพัฒนาทางสมองต้องมาพร้อมๆกับการพัฒนาทางส่วนกลาง และส่วนล่างของร่างกาย

แบบเดียวกับการพัฒนาการของตัวอ่อน ที่ในที่สุดต้องมีการพัฒนาอย่างครบส่วน

แต่พอมาดูโลกแห่งความเป็นจริงเรากลับพัฒนาแบบคนพิการ

เจริญเฉพาะส่วนกลาง ส่วนฐานและส่วนบนกลับไม่ค่อยพัฒนา

ที่พบทั้งในระดับชีวิตของบุคคล ระดับครอบครัว ระดับองค์กร และระดับประเทศ

ที่มีชีวิตที่ขาดความสมดุล อุ้ยอ้าย เพราะพัฒนาแบบไม่สมส่วนนี่เอง