ฝึกตน ฝึกฝนความคิด...

 

           คนเราจะประเสริฐได้ ดีได้ ถึงความสำเร็จในชีวิตได้ก็ด้วย “การฝึกตน...”
           การฝึกตนเป็นสิ่งที่ยากลำบาก เพราะคนเรามันชอบทำตามใจตนเอง การฝึกตนนี้มีประโยชน์มาก ไม่มีโทษเลย
การฝึกตนเริ่มจากฝึกความคิดนะ อันไหนไม่ดีอย่าไปคิด ส่วนใหญ่คนเราสิ่งที่ดีไม่คิด คิดแต่สิ่งไม่ดี ทำให้จิตใจตกต่ำ

           คิดอย่างไรคิดไม่ดี...?

           คิดไปเที่ยวไปเล่น ไม่อยากอ่านหนังสือ เรียนหนังสือ ไม่รักษาศีล ข้อทำข้อวัตรปฏิบัติ อยากนอนตามใจ ตอนนอนก็ไม่นอน อยากดูโทรทัศน์ ฟังเพลง ทำอะไรไปเรื่อยเปื่อย ถึงเวลาตื่นก็ไม่ตื่น มันอยากนอนสบาย นอนให้เต็มอิ่ม มันเป็นความคิดที่ไม่ดี...

           ไม่ละอายต่อบาป เกรงกลัวต่อบาป ว่าตัวเองเก่ง ตัวเองแน่ ของไม่ดีก็อยากศึกษา อยากลอง ความคิดอย่างนี้ไม่ดี มันเริ่มบาปตั้งแต่ความคิด

           พระพุทธเจ้าท่านถึงให้เรามีระเบียบในเรื่องความคิด อันนี้คิด อันนี้ไม่คิด อันนี้คิดได้ อันนี้คิดไม่ได้ อันนี้คิดน้อยก็ไม่ดี อันนี้คิดมากก็ไม่ดี ตอนเด็กคิดไม่อยากเรียนหนังสือ ชอบคิดไม่ดี เรียนสักแต่ว่าเรียน ชอบปล่อยวางในสิ่งที่ไม่ควร ยึดถือในสิ่งที่ไม่ควรยึดถือ

           ความคิดเบื้องต้นทุกคนต้องฝึกระบบความคิดก่อนนะ คนเรามันต้องฝึกถ้าไม่ฝึกไม่ได้ สิ่งไหนมันดีพยายามคิดบ่อย ๆ ฝึกบ่อย ๆ ว่าเราต้องปฏิบัติอย่างนี้ ทำอย่างนี้ ให้กำลังใจตนเองว่าเราปฏิบัติได้ เพราะไม่มีใครมาแก้ไขให้เรา มันเป็นเรื่องจิตใจ เรื่องความคิด

           คิดสิ่งที่มันร้ายก็ให้กลายเป็นดี เช่น คนที่เขาไม่ดีก็คิดให้มันดี คิดให้มันเกิดปัญญา ถ้าไม่มีคนไม่ดี เราก็ไม่ได้เห็นตัวอย่าง ไม่ได้แก้จิตแก้ใจของเรา มันมีหนาวเราก็ทำใจให้สบาย มันมีร้อนก็ทำใจให้สบาย มีคนดีไม่ดีเราก็ทำใจให้สบาย
           ทุกอย่างเราต้องคิดให้เกิดปัญญา ในโลกนี้เราจะหาคนดีหมดไม่ได้ มันก็มีทั้งดี ทั้งไม่ดี
           เราพยายามมาแก้ที่จิตที่จิตของเราให้มากที่สุด ถ้าเราไม่ขวนขวายแก้ไขจิต จิตของเราก็เป็นนักรบทำสงครามในระบบประสาท ขัดแย้ง เป็นสงครามทางจิตใจ ไม่นานร่างกายของเราก็จะไม่มีสารความสุข เราก็จะเป็นโรคประสาท เป็นโรคจิต
           พระพุทธเจ้าท่านให้เราคิดดี ความสุขอยู่ที่เราคิดดี คิดถูกต้อง ถ้าคิดถูกต้องทำงานทั้งวัน มันก็ไม่ทุกข์ เพราะเราทำดี เราเสียสละ
           ถ้าเราคิดไม่ดี คิดว่าเราไม่มีเวลาพัก คิดว่าเราทำงานมีแต่เสียสละ ไม่นานเราก็จะเหนื่อย เราก็จะแย่ เพราะเหนื่อยทั้งทางกาย เหนื่อยทั้งทางใจ

           เราอยู่ในสังคม คนที่คิดไม่ฉลาด คิดไม่เก่งนั้นมีเยอะ ชอบคิดให้ตัวเองทุกข์...
           พระพุทธเจ้าท่านสอนเราให้ฉลาดทางความคิด ความคิดผิดพลาดนิดเดียว ถ้าขับรถก็ทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ หรือไม่ถึงจุดหมายปลายทางช้า อย่างนี้นะ...

           ความคิดมันผิดพลาดไป ทำให้คำพูด การกระทำมันผิดไป
           พระพุทธเจ้าท่านให้พัฒนาในเรื่องความคิด ถ้าเราไม่พัฒนาเรื่องความคิด จะทำให้เราผิดพลาด การดำเนินชีวิตของเรามีความผิดพลาดมาก
           มันจำเป็นมากนะเรื่องการฝึก ของที่เป็นไปไม่ได้เราอย่าคิด คิดอยากให้มันเร็ว คิดอยากให้มันช้า
           มันเก่ง มันรวย อยู่ที่การปฏิบัติของเรา...
           ความคิดของเรามันบีบคั้นเราทำให้มันเครียด ถ้าเครียดสมองของเราก็ลดระดับลง สติปัญญา มันก็ไม่มี
           ผู้ที่หวังความก้าวหน้าต้องฝึกตนฝึกความคิด ฝึกการกระทำของเรา ฝึกกริยามารยาท ฝึกทำแต่สิ่งที่ดี ๆ เริ่มต้นตั้งแต่ตื่นขึ้นก็ให้รู้จักกราบพระไหว้พระ นั่งสมาธินิดหน่อย ๕-๑๐ นาที ผู้ใหญ่ก็ทำให้มากขึ้น เก็บที่อยู่ที่นอน
           เราต้องรักษาเวลา เราต้องทำความดีแข่งกับเวลา สิ่งไหนไม่ดีเราไม่ทำ เพราะเราจะก้าวไปด้วยความดี ความขี้เกียจขี้คร้าน ความประมาทชอบมายุ่งมาแทรกแซง ความขี้เกียจนี้เป็นนิวรณ์ ขวางความเจริญ ขวางความก้าวหน้า   มันอยากทำก็ทำ ไม่อยากทำก็ให้ทำ ทำดีอย่างเดียว ขยัน อดทน เป็นหนทางประเสริฐ เป็นไปไม่ได้ที่จะเรียนไม่เก่งถ้าเราขยันอย่างเดียว
           เรามีโอกาสดีเพราะเรามีลมหายใจ อย่าไปว่าเราไม่มีโอกาส
คนในสังคมส่วนใหญ่ไม่ได้ฝึก
           ให้เราเอาตัวอย่างพระพุทธเจ้า เพราะความดีจะทำให้เราประเสริฐ
มันจะเอาแต่ช้าแต่เฉิ่มไม่ได้ นั้นเป็นตัวที่เราต้องผ่านมัน ตัวที่ท้อแท้ ตัวที่กลัวความดี ท้อใจในการทำกิจวัตรข้อวัตร ไม่ยึดว่าฉันมื้อเดียว ตื่นตี ๓ มันสะดุดหัวใจ

           ทำดีให้มันเก่ง ให้ชำนาญ ให้ขี้เกียจไม่เป็น ถึงได้ชื่อว่าเป็นลูกศิษย์ของพระพุทธเจ้า เป็นลูกศิษย์ของครูบาอาจารย์

           เราต้องทำให้ชำนาญ ทำให้มันเคยชิน เราคอยรับแต่ความช่วยเหลือไม่ได้ เราต้องเป็นผู้เสียสละเหมือนกับในหลวง เหมือนกับพระพุทธเจ้าที่ท่านเป็นผู้ให้ ผู้เสียสละ

           เราอย่าไปคิดว่าเราทำไม่ได้ เราทำได้ ที่ไม่ได้เพราะเราไม่ทำ ไปติดความคิดตัวเอง เพราะเรา จะเดินทางสู่ความดีอุปสรรคมันมีเยอะนะ

           ที่เรามาบวช มาทำข้อวัตรปฏิบัติถือว่ามาเข้าสู่ภาคปฏิบัติแล้ว ฝึกมันมันเก่ง ๆ ที่วัด พอกลับ ไปบ้านกลับไปโรงเรียนมันเพิ่มเรทติ้งให้ตนเอง เพราะพ่อแม่เราแก่ลงทุวัน อีกไม่นานก็ลาละสังขาร

           เรานี้แหละที่จะเป็นผู้ช่วย...

           ทุก ๆ คนก็มีความห่วงใยในตัวเรา ทุกคนรักเรา ทุกคนรอคอยเรา ให้เราเป็นคนช่วยเหลือ คนที่ช่วยคนอื่นได้ต้องช่วยตัวเองก่อนนะ...

---

 

พระธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ที่องค์พ่อแม่ครูอาจารย์เมตตาให้นำมาบรรยาย
เช้าวันจันทร์ที่ ๒ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๕๕