ผชช.ว.ตาก (๔๒): แนวคิดการทำวิจัยตามหลักการส่งเสริมภูมิปัญญาพื้นบ้านไทย

การแพทย์แผนไทยมีความสอดคล้องกับวัฒนธรรม ความเชื่อของสังคมไทยและสังคมตะวันออกเป็น ชีววัฒนธรรม ไม่ใช่ชีวการแพทย์

ผมได้รับเชิญจากอาจารย์คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ให้ไปเป็นวิทยากรแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในหัวข้อ แนวคิดการทำวิจัยและหลักสูตรที่พึงประสงค์ด้านการแพทย์แผนไทยในสถานการณ์ปัจจุบัน ผมได้พยายามสรุปแนวคิดการทำวิจัยตามหลักการส่งเสริมภูมิปัญญาพื้นบ้านไทย ไว้ดังนี้

•การศึกษา ค้นคว้า วิจัยและพัฒนาองค์ความรู้ภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยและการแพทย์แผนไทย

•การบูรณาการภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยและการแพทย์แผนไทยเข้าสู่ระบบบริการสาธารณสุขของรัฐ

•การพัฒนาระบบการเรียนการสอนและหลักสูตรทั้งแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ

•การสนับสนุนเชิงนโยบาย เพื่อนำไปสู่การประยุกต์ใช้ในสถานบริการและระดับชุมชน

•การสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนที่เป็นเจ้าของภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยในการส่งเสริม สนับสนุน และมีวิธีการถ่ายทอดภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยและการแพทย์แผนไทยในระดับชุมชน

•การสร้างค่านิยม วัฒนธรรม และความตระหนักรู้ในคุณค่าของภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยและการแพทย์แผนไทยแก่ชุมชนและสังคมในรูปแบบประชาสังคมหมู่บ้าน

•การสร้างรูปแบบจำลองในการส่งเสริมการใช้ภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านไทยและการแพทย์แผนไทยอย่างเป็นรูปธรรมสำหรับการจัดการกับปัญหาสุขภาพของชุมชนและสังคม

แนวทางการทำวิจัยด้านการแพทย์แผนไทย

•การวิจัยเชิงปริมาณ ควรเน้นการวิจัยคลินิก เป็นClinical Trial เพื่อดูประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ความปลอดภัยของกระบวนการ วิธีการ หัตถการและยาที่ใช้ในการแพทย์แผนไทยเพื่อพิสูจน์คุณค่าและต่อยอดองค์ความรู้ใหม่

•การวิจัยเอกสาร เพื่อสืบค้นองค์ความรู้เดิมจากเอกสาร ตำรา พระไตรปิฎก หรือศิลาจารึกที่มีมาแต่อดีต

•การวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อสืบค้น (ควัก) ความรู้เดิมที่อยู่ในตัวแพทย์แผนไทยหรือแพทย์พื้นบ้านไทยโดยกระบวนการจัดการความรู้และต่อยอดองค์ความรู้ใหม่ผ่านกระบวนการปฏิบัติจริงของแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้าน