โรคถอดฝักดาบของข้าว (โรคหลาว) (Bakanae)

อ้างอิงจาก : คู่มือโรคข้าว. 2545. กลุ่มงานวิจัยโรคข้าวและธัญพืชเมืองหนาว กองโรคพืชและจุลชีววิทยา กรมวิชาการเกษตร

โรคถอดฝักดาบของข้าว (Bakanae)

เชื้อสาเหตุ             

                               

                                 เชื้อรา Fusarium moniliforme

 

ลักษณะอาการ        พบโรคในระยะกล้า ต้นกล้าจะแห้งตายหลังจากปลูกได้ไม่เกิน 7 วัน 
                                แต่มักพบกับข้าวอายุเกิน 15 วัน ข้าวเป็นโรคจะผอมสูงเด่นกว่ากล้าข้าว
                                โดยทั่วๆ ไป ต้นกล้าผอมสีเขียวอ่อนซีดมักย่างปล้อง บางกรณีข้าวจะไม่
                                ย่างปล้องแต่รากจะเน่าช้ำ เวลาถอนมักจะขาดบริเวณโคนต้น ถ้าเป็น
                                รุนแรงกล้าข้าวจะตาย หากไม่รุนแรงอาการจะแสดงหลังจากย้ายไป
                                ปักดำ 15-45 วัน โดยที่ต้นเป็นโรคจะสูงกว่าข้าวปกติ ใบมีสีเขียวซีด เกิด
                                รากแขนงที่ข้อลำต้นตรงระดับน้ำ บางครั้งพบกลุ่มเส้นใยสีชมพูตรง
                                บริเวณข้อที่ย่างปล้องขึ้นมา ต้นข้าวที่เป็นโรคมักจะตายและมีน้อยมาก
                                ที่อยู่รอดจนถึงออกรวง

 

 

การแพร่ระบาด      เชื้อราจะติดไปกับเมล็ด สามารถมีชีวิตในซากต้นข้าวและในดินได้เป็น
                                เวลาหลายเดือน พบว่าหญ้าชันกาด เป็นพืชอาศัยของโรค

การป้องกันกำจัด

1.     หลีกเลี่ยงการนำเมล็ดพันธุ์จากแหล่งที่เคยเป็นโรคระบาดมาปลูก

2.     คลุกเมล็ดพันธุ์ข้าวด้วยสารป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น เบนเลท – ดี
ไดเทนเอ็ม 45 อัตราและการปฏิบัติตามคำแนะนำของนักวิชาการ

3.     ควรกำจัดต้นข้าวที่เป็นโรคโดยการถอนและเผาไฟเสีย

            4.     เมื่อเกี่ยวข้าวแล้วควรไขน้ำเข้าที่นาและไถพรวน ปล่อยน้ำเข้าที่นา
                        ประมาณ 1-2 สัปดาห์ เพื่อลดปริมาณเชื้อราสาเหตุโรคที่ตกค้างในดิน