ตอบคุณพิเชษฐ์เรื่องโอกาสได้สิทธิในสัญชาติไทยของคนเกิดในไทยตั้งแต่วันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๓๕ เป็นต้นมา
ข้อเท็จจริงที่รับฟังจากคุณพิเชษฐเจ้าของปัญหา
ใน http://www.gotoknow.org/ask/archanwell/13655 คุณพิเชษฐ์ [IP: 118.173.225.244] ได้เริ่มเข้ามาหารือปัญหาสิทธิในสัญชาติไทยกับอาจารย์แหววตั้งแต่วันที่ ๒๘ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑๖.๓๖ น. โดยตั้งคำถามว่า “เกิดปี ๒๕๓๗ ตอนนี้อายุ ๑๗ อยู่ ม.๕ มีใบเกิด และสำเนาทะเบียนบ้าน อ.แม่ฟ้าหลวง รพ.แม่จัน มีบัตรสีชมพู หัว ๖ ครับ ตอนนั้นยื่นเรื่องการร้องขอสัญชาติไปแล้ว แต่หลายปีต่อมาเขามีการเปลี่ยนปลัดอำเภอเจ้าหน้าที่ต่างๆ พอปีนี้เข้าไปถามอิกทีเขาบอกผมมาว่า ผมไม่ได้ยื่นอะไรซักอย่างเลยครับ แบบนี้จะมีสิทธิ์ได้สัญชาติไทยรึป่าวครับ คือ...เกรงว่าจะไปกระทบการศึกษาและอาชีพอนาคตน่ะครับ ช่วยรบกวนติดต่อกลับ 082-XXXXXXX"
เนื่องจากข้อเท็จจริงที่ให้มายังไม่ชัดเจนเพียงพอ อาจารย์แหววจึงต้องซักถามเพื่อได้ข้อเท็จจริงเพิ่มเติมและสร้างความเข้าใจเบื้องต้นกับคุณพิเชษฐในวันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑๔.๕๗ น.ดังนี้
“ตอบคุณพิเชษฐ์ [IP: 118.173.225.244]
ในประการแรก เมื่อคุณบอกว่า คุณเกิดที่โรงพยาบาลแม่จันเมื่อ พ.ศ.๒๕๓๗ โดยมีหลักฐานการเกิดซึ่งคุณเรียกว่า "ใบเกิด" ก็แปลว่า คุณควรมีสิทธิในสัญชาติไทย แต่จะเป็นกรณีสัญชาติไทยโดยผลของกฎหมายหรือโดยการร้องขอ ซึ่งกรณีจะเป็นอย่างไร จะวิเคราะห์ได้ ก็ต่อเมื่อทราบได้ว่า บิดาและมารดาของคุณเกิดที่ไหน ? และถ้าเป็นคนต่างด้าวที่เข้าเมืองไทยมา ก็ต้องทราบว่า เป็นคนมาจากไหน ? และมีสถานะตามกฎหมายคนเข้าเมืองอย่างไร
ในประการที่สอง หากคุณต้องการทราบข้อวิเคราะห์ทางกฎหมายของ อ.แหวว ก็ขอให้คุณตอบคำถามดังต่อไปนี้ (๑) ครอบครัวของคุณเป็นคนชาติพันธุ์อะไร (๒) พ่อของคุณเกิดที่ไหน ? เมื่อไหร่ ? (๓) แม่ของคุณเกิดที่ไหน ? เมื่อไหร่ ?
ในประการที่สาม ในเรื่องการยื่นคำร้องขอสิทธิในสัญชาติไทย อาจไม่จำเป็น หากคุณมีสิทธิในสัญชาติไทยอยู่แล้ว ปัญหาอาจอยู่ที่การยังไม่ได้รับการลงรายการสัญชาติไทยตามกฎหมายการทะเบียนราษฎร
ในประการที่สี่ หากคุณจะยืนยันว่า ได้ยื่นคำร้องขอสัญชาติไปแล้ว คุณก็จะต้องมีใบรับคำร้องที่ออกโดยอำเภอค่ะ คุณมีใบรับคำร้องไหมล่ะคะ ?
ในประการที่ห้า โดยหลักกฎหมายสิทธิมนุษยชน ความไร้สัญชาติของคุณไม่อาจส่งผลกระทบต่อการศึกษาและอาชีพอนาคตค่ะ แต่โดยอคติของคนหรือหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง ก็อาจมีผลกระทบบ้าง คุณเรียนที่ไหน ? เรียนอะไรคะ ?
ในประการที่หก อ.แหววไม่มีนโยบายติดต่อทางโทรศัพท์ค่ะ การให้คำปรึกษาทางกฎหมายทำทางเว็บเท่านั้นค่ะ ต้องขอโทษด้วยค่ะ”
คุณพิเชษฐ์ [IP:118.173.224.10] ได้ตอบคำถามนี้มาในวันที่ ๒๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑๖.๑๓ น. ดังนี้
“ตอบคำถามครับ.
ประการที่ ๒ - ครอบครัวผมเป็นคนชาติพันธ์ ไทยใหญ่ครับ
๑.บิดาหายสาบสูญก่อนผมเกิดครับ แต่ในสำเนาทะเบียนบ้าน ทร.๑๔ ได้ระบุชื่อบิดาผู้ให้กำเนิดอยู่ครับ แต่ไม่รุบุเลขประจำตัวประชาชน และระบุสัญชาติไว้ว่า ไทยใหญ่
๒.มารดา เกิดเมื่อวันที่ ๑ ธ.ค.๒๕๐๔ ประเทศพม่า (เชียงตุง) ถือบัตรสีชมพู หัวเลข 6 เข้ามาอาศัยในประเทศไทยโดยถูกกฎหมายครับ
ประการที่ ๔ - ผมยืนยันว่าได้ยื่นให้กับทางอำเภอ แม่ฟ้าหลวง แล้วอย่างแน่นอน ปั้มลายนิ้วมือ ๑๐ นิ้ว มีผู้รับรอง ๓ คนครบขั้นตอนตามอำเภอระบุหมด แต่รู้สึกว่าทางอำเภอไม่ได้ให้ใบคำร้อง ครับ
ประการที่ ๕ - ผมเรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาตร์ สาย ศิลป์-ภาษา อ.แม่สาย จ.เชียงราย ผมตั้งมั่นไว้ตั้งแต่ ม.๓ ว่า เรียนให้สูง ให้จบ ป.ตรี แล้วทำงาน สจ๊วต ให้ได้งานที่มั่นคง แล้วเลี้ยงดูครอบครัวและผู้อุปการะให้มีความสุข แต่ไม่อยากให้ฝันล่มสลายแค่เรื่องพวกนี้ ผมเรียนก็ได้เกรด โอเค ได้ที่ ๑-๖ ของห้องทุกครั้ง ไม่เคยติด ๐ ตั้งแต่ ม.๑-ม.๕ ผมอยากเรียนให้จบและทำงานเลี้ยงครอบครัว ครับ
ประการที่ ๖ - ผมต้องขอโทษด้วยครับ ผมอยากรู้ในเรื่อง การขอสัญชาติมากไปหน่อย คือเรียนสูงขึ้นทุกวัน ไม่อยากให้ฝันสลายน่ะครับ
(สุดท้ายต้องขอขอบคุณอย่างสูงมากกกกกกกกกกกด้วยครับที่รับคำปรึกษา)”
แต่อย่างไรก็ตาม ข้อเท็จจริงก็ยังไม่ชัดเจนในประเด็นประเภทของบัตรประจำตัวตามกฎหมายการทะเบียนราษฎรซึ่งคุณพิเชษฐและมารดาถืออยู่ อาจารย์แหววจึงตั้งคำถามไปอีกรอบใน วันที่ ๓๐ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑.๑๕ น. ว่า “ช่วยเอาบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่คุณถือมาดู และบอกมาหน่อยว่า ใต้คำว่า "บัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย" ของทั้งคุณและแม่เขียนว่าอย่างไร”
ต่อคำถามนี้ คุณพิเชษฐ์ [IP:118.173.224.177] เมื่อวันที่ ๓๐ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑๕.๕๓ น. “แม่....ผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่า ครับ ในบัตรของผม ผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าเช่นเดียวกับของแม่ครับ แต่!.... ตรงที่ สัญชาติระบุไว้ว่า ไม่ได้สัญชาติไทยครับ”
ข้ออธิบายและข้อแนะนำที่อาจารย์แหววให้แก่คุณพิเชษฐเจ้าของปัญหา
ในชั้นนี้ อาจารย์แหววเริ่มมีข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคุณพิเชษฐอันนำไปสู่ผลกระทบทางกฎหมายต่อสิทธิในสถานะบุคคลตามกฎหมายไทยของบุคคลผู้นี้เอง อาจารย์แหววจึงเริ่มที่จะปรับข้อกฎหมายและข้อนโยบายต่อข้อเท็จจริงที่คุณพิเชษฐให้มา ดังนั้น ในวันที่ ๓๑ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๕๔ เวลา ๑๗.๕๗ น. อาจารย์แหววจึงเริ่มชวนคุณพิเชษฐคุยถึงข้อกฎหมายและข้อนโยบายเกี่ยวกับคุณพิเชษฐเอง กล่าวคือ
“ตอบคุณพิเชษฐ
ในประการแรก ที่คุณควรจะทราบ ก็คือ ทั้งคุณและแม่มีสถานะเป็น "คนต่างด้าวที่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายคนเข้าเมือง". แต่ยังมีสถานะ "คนต่างด้าวที่ไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าเมืองไทย". ผลก็คือ การออกนอกพื้นที่ตามทะเบียนบ้านจะต้องขออนุญาตที่อำเภอ และไม่แนะนำให้คุณทำผิดกฎหมาย หากคุณอยากที่จะร้องขอสัญชาติไทยต่อไป
ในประการที่สอง คุณควรจะทำจดหมายทวงถามความคืบหน้าในการยื่นคำร้องขอสัญชาติไทยโดยผลของมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๒ ต่ออธิบดีกรมการปกครอง ลองคิดซิคะ การยื่นคำร้องขอสัญชาติไทยทำที่อำเภอไหน เมื่อไหร่ มีพยานรู้เห็นการยื่นไหม กำนัน ? ผู้ใหญ่บ้าน ?
ในประการที่สาม สิทธิทางการศึกษาไม่เกี่ยวกับความมีสัญชาติไทย โปรดอย่าเอามาเกี่ยวข้องกัน จะเสียสมาธิในการเรียน เรียนให้ดีที่สุด ถ้าคุณเรียนดีและเป็นคนดี วันหนึ่ง สิทธิในสัญชาติไทยก็จะเป็นของคุณ
ในประการที่สี่ อยากถามว่า แม่และคุณมีชื่อในทะเบียนราษฎรพม่าหรือไม่ จงตอบตามความเป็นจริงนะคะ ในยุคของ ASEAN การมีสัญชาติพม่าในทะเบียนราษฎรพม่าจะเป็นผลดีต่อการมีสถานะที่ชอบด้วยกฎหมายไทย เมื่อบอกว่า เรียนเก่ง ก็จงศึกษาเรื่องนี้ให้ดี ชีวิตจะไม่เสียโอกาส
ความเห็น (11)
ตอบในประการที่ 2
ยื่นให้ทางอำเภอแม่ฟ้าหลวง ฝ่ายทะเบียน ในวันที่ 8 สิหาคม 2551
มีพยานคือ แม่หลวงบ้าน (ผู้ใหย่บ้านน่ะครับ) เป็นผู้ไปเซ็นต์ให้ในวันนั้นด้วยครับ
ตอบในประการที่ 4
ของผมไม่มีชื่อในทะเบียนราษฎรพม่าครับ
ตอนผมเกิด เลขบัตรประชาชนในใบเกิด เป็นเลข 7 ครับ อยู่ๆไป มีการเปลี่ยนเลขประจำตัวประชาชนมาเป็นเลข 6 *เนื่องจากรายชื่อของผม ถูก"จำหน่าย"
*และแบบนี้ผมต้องอายุครบเท่าไหร่จึงจะได้สัญชาติไทยครับ และเมื่อในปี 2558 การเปิดอาเซี่ยนจะส่งผลกระทบต่อคนซึ่งไม่ได้สัญชาติไทยแบบผมมั้ยครับ
และต้องทำอย่างไรต่อไปครับ ยื่นเรื่องการขอสัญชาติต่อไปรึป่าวครับ?
ขออนุญาติรบกวนด้วยครับ?
ขอย้ำข้อแนะนำที่แนะนำไปแล้ว ก็คือ ทำหนังสือถึงนายอำเภอแม่ฟ้าหลวง เพื่อขอตรวจสอบการยื่นคำขอสัญชาติไทยตามมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๒ ที่ยื่นตั้งแต่วันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๑ และร้องขอให้มีการออกใบรับคำร้องย้อนหลัง ซึ่งหากนายอำเภอปฏิเสธว่า ไม่มีคำขอนี้อยู่จริง จะได้รีบยื่นใหม่ ถ้านายอำเภอพบว่า มีคำขออยู่ ก็จะตรวจสอบต่อไปได้ว่า คำขอนี้ค้างอยู่ ณ ที่ใด
ในประการที่สอง ที่คุณยืนยันว่า มารดาไม่มีชื่อในทะเบียนราษฎรพม่า ก็ขอให้ตรวจสอบดีๆ หากมารดาพิสูจน์สัญชาติพม่าได้ โอกาสที่มารดาจะกลับเป็นคนชอบด้วยกฎหมายคนเข้าเมืองของไทยก็เร็วเท่านั้น
ในประการที่สาม คุณควรหาความรู้เกี่ยวกับ ASEAN ควรหาอ่าน อยากเพิ่งตัดสินใจก่อนมีความรู้ คุณยังอายุน้อย คุณว่า คุณเรียนเก่ง กรุณาอ่านให้มีความรู้ ก็จะคิดได้ค่ะ
ในประการที่สี่ ในเรื่องที่คุณถูกจำหน่ายเลขประจำตัว ๑๓ หลักนั้น ก็ควรจะทราบให้ได้ว่า เพราะเหตุใด หากคุณเกิดหลังจากที่มารดาได้รับการสำรวจในสถานะผู้พลัดถิ่นสัญชาติพม่าของมารดา คุณก็ควรมีเลขประจำตัว ๑๓ หลัก ขึ้นต้นด้วยเลข ๗ การเปลี่ยนเลขประจำตัวประชาชนของคุณเกิดขึ้นในปีไหนคะ
ในประการที่ห้า สิทธิในสัญชาติไทยของคุณนั้นมีความเป็นไปได้หลายทาง กล่าวคือ (๑) ความเป็นบุตรของชนกลุ่มน้อยที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยมานานกว่า ๑๐ ปี (๒) ความเป็นนักเรียนนักศึกษาในสถาบันการศึกษาไทย หรือ (๓) ความเป็นคนที่ทำคุณประโยชน์ให้แก่ประเทศไทย ซึ่งถ้ายังไม่ทำความดีมากๆ ก็รีบทำเสีย และทำมากๆๆ ด้วย
แต่อย่างไรก็ตาม สิทธิในสัญชาติไทยของคนในสถานการณ์ดังคุณเป็นดุลยพินิจของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ด้วยการผลักดันของคณะกรรมการกลั่นกรองสัญชาติตามพ.ร.บ.สัญชาติ ดังนั้น ขอแนะนำว่า อย่าคิดถึงเรื่องนี้มากเกินไป เพราะสิทธิในการพัฒนาชีวิตในยุคนี้ไม่เกี่ยวกับสิทธิในสัญชาติไทย กรุณาหาความรู้ในเรื่องสิทธิในการประกอบอาชีพหรือสิทธิทางการศึกษา อาชีพสจ๊วตไม่จำเป็นต้องมีสัญชาติไทย จะเป็นสจ๊วตต้องพูดภาษาต่างประเทศได้ดีและมีบุคคลิกที่สง่างาม กรุณาคิดให้ออกว่า คุณภาพของชีวิตของคุณขึ้นอยู่กับอะไรบ้าง
นับวันที่ประชาคมอาเซียนปรากฏตัวขึ้น แนวคิดเรื่องสัญชาติก็หมดความสำคัญลง ความเป็น ASEAN People จะมีความสำคัญขึ้นแทน ทั้งไทยและพม่าก็เป็นสมาชิกของประชาคมอาเซียน กรุณาอ่านและคิดให้มากๆๆ จะได้ทันโลกที่กำลังเปลี่ยนไปค่ะ
ตอบคำถามครับ
ในประการที่ 4
ในเรื่องการจำหน่ายเลข 13 หลักนั้น ผมและแม่ผมก็ไม่ทราบว่าเนื่องจากอะไร คืออยู่ๆก็มีใบประกาศรายชื่อบุคคลที่โดนจำหน่ายออกมา กว่าจะได้กลับคืนก็ นานเป็นหลายเดือนอยู่พอสมควรครับ น่าจะโดนจำหน่าย ระหว่างปี 49-51 นะครับผม และในปี 51 ได้เลข13มาคืนจากเลข 7 มาเป็นเลข 6 ครับผม ในใบเกิดผม มารดาก็มีเลข 13 หลักขึ้นต้นด้วย 6 นะครับ คือก่อนผมเกิดแม่ผมก็ได้เอาบัตรสีชมพูแจ้งเกิดผม ครับ
เพิ่มเติมครับ
เมื่อวานซืน ทาง อ.แม่ฟ้าหลวง ได้มีการให้ไปรับบัตรคิว เพื่อทำการขอสัญชาติไทย แต่เมื่อผมไปถาม เรื่องการขอสัญชาติของผมทางฝ่ายทะเบียนก็ได้บอกว่า "ของผมยังทำไม่ได้ อายุยังไม่ถึงนิ" แบบนี้หมายความว่าไงครับ อาจารย์
ผมชักจะมึน งง กับทาง อ. ขึ้นทุกวัน
อาจารณ์ครับ ผมต้องไปแข่งทักษะระดับเขตในปลายเดือน พ.ย.54 ต้องออกไปแข่งนอกเขต อ.แม่ฟ้าหลวง ผมต้องไปร้องขอใบอณุญาติการออกนอกเขตหรือไม่ครับ?
ในประการแรก สิ่งที่คุณว่า คุณไม่เข้าใจ แล้วอาจารย์จะเข้าใจได้อย่างไร ควรถามจากบุพการีของคุณเถอะค่ะ ท่านคงทราบดี เพียงท่านจะบอกคุณหรือไม่เท่านั้น
ในประการที่สอง คุณควรศึกษา มาตรา ๗ ทวิ วรรค ๒ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕ และ พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ คุณก็จะได้ทราบว่า ข้อกฎหมายจริงๆๆ ว่าอย่างไร จะได้ไม่ถูกใครหลอกเอาง่ายๆๆๆ เข้าอินเทอร์เน็ตได้ ก็ควรค้นคว้าหาความรู้
ในประการที่สาม คราวนี้ หากมีการยื่นคำขอสิทธิในสัญชาติไทยอีกครั้ง ก็ต้องมีใบรับลงวันที่รับคำร้องนะคะ จะยอมรับทำอะไรแบบไม่มีหลักฐานไม่ได้นะคะ มิฉะนั้น ก็จะต้องรอไปอย่างไม่รู้จบ
ในประการที่สี่ คุณมีสถานะเป็นคนที่ถูกถือเป็นคนเข้าเมืองผิดกฎหมายตามมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๓ แต่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวในพื้นที่ที่มีชื่อในทะเบียนบ้าน การออกนอกพื้นที่ต้องขออนุญาต และการขออนุญาตไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆๆ ค่ะ หากจะสร้างอนาคตที่ดี ก็อย่าทำผิดกฎหมาย
ในประการแรก ขอให้คุณดูแลอนาคตให้ดีนะคะ อย่าให้การกระทำผิดกฎหมายใดๆๆ มาทำให้เกิดมลทินต่อชีวิต
ในประการที่สอง อย่ารู้สึกอับอายในความเป็นคนไร้สัญชาติของตนเอง จงบอกให้คนทั้งโลกรู้ และหากคุณเป็นคนดีและเก่ง สังคมไทยก็จะกดดันรัฐบาลให้แก้ไขปัญหาให้แก่คุณในที่สุด
ขอบคุณอาจารย์มากเลยนะครับ คำพูดของอาจารย์ ทำให้ผมน้ำตาคลอ.. ถ้าเราอยู่ไกล้กันผมจะทำอาหาร เชียงตุง บ้านเกิดของแม่ ไปให้อาจารย์ทานเลย ขอบคุณสำหรับทุกๆคำตอบเลยนะครับอาจารย์
รีบไปดำเนินการที่แนะนำเถอะค่ะ มีอะไรคืบหน้าก็มาเล่าให้ทราบนะคะ
ครับผม
หมี่ชู มาเยอะ
หนูเกิดในปะเทศไทย เมื่อปี2537 มีชื่ออยู่ในสำเนาทะเบียนบ้าน พี่ชายกับพี่สาวได้สัญชาติไทย ส่วนหนูและ น้องชาย พ่อแม่ไม่ได้ ในสำเนาทะเบียนบ้านมีว่าพ่อแม่อพยพมาจากพม่า นอกนั้นทุกคนในครอบครัวเกิดในประเทศไทย หนูอยากได้ทาก ชาวยหนูที ให้คำตอบหนูที่เพราะเหตุใดจึงไม่มีโอกาสได้
หมี่ชู มาเยอะ
ปัจจุบันหนูเรียนอยุ๋ปริญญาตรี โปรดช่วยหนูดวยค่ะ ขอบคุณท่านผู้อ่านมากๆค่ะพระเจ้าอวยพรค่ะ
ทะเบียนบ้านอยู่ในเขตอำเภออะไรคะ ?
บัตรประจำตัวระบุว่า คุณเป็นชนกลุ่มน้อยประเภทไหนคะ ?
ยื่นคำร้องขอสิทธิในสัญชาติไทยตาม ม.๗ ทวิ ว.๒ แล้วยังคะ