การร่วงหล่น ของเมล็ดข้าว จะป้องกัน หรือแก้ไข -2

ดีที่สุด คือ ทำอย่างไร ไม่ให้ข้าวร่วงหล่น ในขั้นตอนการเก็บเกี่ยว ???

ตอบ คือ ทำความเข้าใจ กับเรื่องนี้ ในบันทึกต่อไปนี้ครับ ....

กลับมาที่สาเหตุของการร่วงหล่นข้าว แบ่งออกเป็น "สี่ส่วน" ด้วยกันครับ

 

ส่วนแรก คือ คุณลักษณะของพันธุ์ข้าว

-ความเหนียวของขั้วเมล็ด 

-อายุการเก็บเกี่ยว เกี่ยวในระยะเวลาที่เหมาะสม ร่วงหล่นน้อย 

-ถ้าเก็บเกี่ยว ระยะพลับพลึง เป็นระยะที่ทำให้ผลผลิตข้าวมีคุณภาพและน้ำหนักดี ... ลดการร่วงหล่นได้ 

 

ส่วนที่สอง คือ การดูแลดีเกินไป และขาดความเข้าใจที่ถูกต้อง(ต้นทุนการผลิตสูง)

- การทำนาหว่าน ระบบรากลอย รากตื้น จำนวนประชากรต้นข้าวในเเปลงนามาก=ฟางข้าวมาก)

- การให้ปุ๋ยไนโตรเจน(ยูเรีย) มากเกินความจำเป็น ทำให้ลำต้นอ่อน ผนังเซลล์บอบบางขี้โรค และรากข้าวไม่มีการพัฒนา หยั่งรากลึกลงไปหากินในดิน

-การปล่อยน้ำท่วมขังในเเปลงนาอย่างต่อเนื่องในฤดูกาลเพาะปลูก ทำให้ดินเป็นเลนและนาหล่ม

-ส่งผลให้ต้นข้าวล้มก่อนการเก็บเกี่ยว บางส่วนรวงจมน้ำ เป็นรา มีความชื้นสูง!!!

 

ส่วนที่สาม คือ ความด้อยประสิทธิภาพของเครื่องเกี่ยวนวดข้าว

1. หากต้นข้าวล้ม ระบบนิ้วดึง จะไปคว้า ไปดึง รวงที่ล้ม เข้าชุดปากใบมีด ทำให้ ข้าวร่วงหล่นจำนวนมาก (Head Loss) ร่วงหล่นก่อนเข้าตู้นวด!!!!

2. ต้นข้าวที่ออกรวง และยังตั้งตรงอยู่จนถึงการเก็บเกี่ยวจะลดการสูญเสียส่วนนี้ลงไปได้มาก

3. หากไม่มีการปรับมุมองศา ชุดนิ้วดึงรวงข้าวเข้าปากใบมีดอย่างเหมาะสม ก็จะทำให้นิ้วไปฟาดรวงข้าว ทำให้ต้นข้าวที่ตั้ง ร่วงหล่นได้เช่นกัน

4.จำนวนต้นข้าวในเเปลงนามาก(นาหว่าน) ทำให้ฟางมาก ตู้นวดข้าวต้องใช้พลังงานมาก กว่าจะเหวียงให้เมล็ดหลุดจากรวง หลุดจากฟาง มาลงตะแกรงร่อน

5. ระบบตู้นวด และตะเเกรงร่อน ด้อยประสิทธิภาพ ก็ทำให้การนวดไม่สะอาด มีเมล็ดข้าวเต็มเมล็ดติดไปกับฟางข้าว เป็นข้าวร่วง ทิ้งไว้หลังรถเกี่ยวนวดข้าวได้!!!! 

 

ไม่เเปลกใจว่า ทำไม หลังการเก็บเกี่ยวส่วนมาก จะจุดเผาฟาง เพราะมันมีฟางมากจุดติดไป ไฟลามติดได้ง่าย / ฟางปริมาณมากจะหมักฟาง ก็เกรงจะย่อยไม่ทันการผลิตรอบต่อไป กลัวว่าหว่านข้าวไปแล้วจะเกิดอาการเมาตอซัง อีก ...  

ปัญหามันเป็นห่วงโซ่ ถ้าจะแก้ต้องแก้ที่จุดเริ่มต้นของการเพาะปลูกข้าว แก้ที่ใจคนทำนา แก้ที่ความเข้าใจผิดๆของเจ้าของนา ... 

 

ส่วนที่ สี่  คือ รูปแบบการทำงานของเจ้าของรถเกี่ยวนวดข้าว /ความเป็นเจ้าของผลผลิตข้าว

เนื่องจากรถเกี่ยวนวดข้าวขนาดใหญ่ มูลค่าการลงทุนค่อนข้างสูง (1.5-3 ล้านบาท) ทำให้เกิดเป็นธุรกิจรับจ้างเกี่ยวนวดข้าว มีนายหน้าวิ่งรับงาน มีลูกจ้างเป็นคนขับรถ

ลูกจ้างขับรถเกี่ยวมีรายได้เป็น ไร่= เกี่ยวได้ ไร่ต่อวันมาก=รายได้มาก 

ประมาณการรายได้ รถเกี่ยวนวดข้าวขนาดใหญ่   40 ไร่*500 บาท=20,000 บาท/วัน

1.เป็นรายได้ ลูกจ้างขับรถเกี่ยว       40*50บาท/ไร่= 2,000 บาท

2.เป็นรายได้ ของนายหน้าวิ่งรับงาน 40*20บาท/ไร่=    800 บาท

3.เป็นรายได้ ของเจ้าของรถยังไม่หักค่าใช้จ่ายอื่น(น้ำมัน ซ่อมบำรุง ค่ารถบรรทุกขนส่ง) =20,000-2,000-800=17,200 บาท

เมื่อ เจ้าของรถเกี่ยวนวดข้าว/คนขับรถเกี่ยวนวดข้าว กับเจ้าของนา เป็นคนละคนกัน เรื่อง "ข้าวร่วงหล่น จึงเป็นปัญหาของเจ้าของนา ไม่ใช่เจ้าของรถ" .... เพราะรถต้องรีบทำงาน เอาจำนวนไร่เข้าว่า ให้คุ้มค่าการลงทุน เพื่อไปรับงานเเปลงอื่นๆต่อ ตามที่นายหน้า วิ่งรับงานไว้แล้ว ช้าไม่ได้จะเสียคิว และรถเกี่ยวนวดข้าวส่วนใหญ่จะไม่ใช่คนในหมู่บ้านเดียวกัน ... รอบนี้ไม่ดี(เกี่ยวมีข้าวร่วงหล่นมาก รอบหน้าก็หาคันใหม่ ซึ่งไม่รู้ว่าดีหรือป่าว วัดดวง กันต่อไป) ...

ส่วนที่ตามมาจากรถเกี่ยวข้ามหมู่บ้าน ข้ามภาคไปหากินต่างถิ่น 

-ข้าวปนพันธุ์ข้ามถิ่นจากการไม่ล้างทำความสะอาดตู้นวดข้าว 

-โรคข้าวและแมลง หอยเชอรี่ติดไปกับโคลน ติดไปตามล้อแทรกเหล็ก

-คุณภาพงานการเก็บเกี่ยว คุณภาพข้าว ไม่สามารถควบคุมได้ เพราะไม่ใช่คนบ้านเดียวกัน 

เมื่อไล่เลียง ทั้งสี่ส่วน เข้าด้วยกันแล้ว ก็จะพบว่า 

ถ้ามีปัจจัย ที่ทำให้ข้าวร่วงหล่น ผสมโรงกันตั้งแต่ส่วนที่สอง ถึงสี่ เจ้าของนา คงเหลือแต่ฟางข้าว ข้าวร่วงหล่น ไข่เป็ด และหนี้สิน จากการเพาะปลูกข้าวที่ไม่มีกำไร ครับ 

ท่านผู้อ่านลองช่วยกันคิดต่อนะครับ ว่าจะ ป้องกัน หรือแก้ไข กันอย่างไรดี ครับ 

[[ SD - SPT_SBT ]]

ถ้านั้นก็ทำเหมือนภาคอีสาน ทำนาดำ เก็บเกี่ยวกับคน ผมมาเรียนที่นี่เห็นวิถีชีวิตของเค้า มันน่ารักดี

[ต้นกล้า ชาวนาวันหยุด]

 ชวนน้องศักดา ไปชมการทำนาของเครือข่ายชาวนามืออาชีพ ที่บ้านช้างมิ่ง สกลนคร ครับ 

http://www.gotoknow.org/blogs/posts/412209

[ยุวนุช]

เห็นภาพชัดเลยค่ะ

[ต้นกล้า ชาวนาวันหยุด]

ขอบคุณ พี่นุช  ที่แวะมาให้กำลังใจครับ 

[Mr.P]

คงต้องกลับไปเริ่มที่การปลูก และการจัดการดูแลต้นข้าวให้ "ต้นแข็งแรง"

ต้นข้าวที่แข็งแรง

- ไม่ล้มง่าย

- ระบบรากแข็งแรง สัมพันธุ์กับต้นที่แข็งแรง

- ถ้าข้าวส่วนใหญ่ไม่ล้ม รถเกี่ยวนวดก็จะทำงานได้ง่าย มีประสิทธิภาพมากขึ้น ข้าวร่วงหล่นก็ลดลง

และที่มาของ "ต้นข้าวที่แข็งแรง" คืออะไร

- อาหาร แสงแดด อากาศ เพียงพอ ไม่ต้องแย่งกัน (ข้าว,หญ้า)

- ข้าวที่ปลูกโดยมีระยะห่างเหมาะสม (ข้าวที่ปลูกถี่ จะแย่งกันสูง ต้นไม่แข็งแรง)

- สามารถกระตุ้นให้รากออกมาก ยาก ลึก ยึดเกาะดินได้ดี ด้วยเทคนิคเปียกสลับแห้งแกลังข้าว

- ฯลฯ

[ต้นกล้า ชาวนาวันหยุด]

ขอบคุณ ครับ Mr.P 

เริ่มต้นจากความเข้าใจต้นข้าว ก็ไม่เสียเวลาทำนา ที่ต้องตามไปแก้ปัญหา ไม่จบ ไม่สิ้นครับ